KİTAP
MÜZİK
ATÖLYE
- 370 Okunma
- 0 Yorum
- 0 Beğeni
Taklit
Taklit
Öğrenme, taklit ile başlar.
Gözlemci, evrende gördüklerini taklit ederek kendi tecrübesini oluşturur. Bu gözlem tüm duyularla yapılır; işitme, dokunma gibi. Bebek, çevresini ve büyüklerini izler ve taklit ederek öğrenir. DNA, taklit kopyalarıyla devamını sağlar. İçerisindeki bilgileri de taklit ederek aktarır. Taklit ve tekrar ile bilgi devam eder, gelişir.
Taklit kaçınılmaz ise optimum-en verimli taklit, nasıl olmalı?
Müdahale olmaksızın en verimli olan zaten taklit edilecek. Çırak, ustasını taklit eder. Küçük, büyükleri taklit eder. Taklitte faydalı olan veya verimli olan, nasıl belirlenir?
Genelde ürün ortadadır! Teknoloji veya felsefe, verimli ise taklidi yapılır. Değil ise aslı da önemsizdir. Taklit edilecek olanı kalite belirliyor. Bazen de taklit edilecek şey, kural ile belirlenir. Bazen mecburi istikamet olarak belirlenir. Mecburi olanların verimli olduğu kabul edilmiştir. Aslen verimli olanlar ise zaten taklit edilir. Yüksek teknoloji ve yazılımlar gibi doğal yoldan takip edilenler için mecburiyet ürün kalitesinden geliyor, tavsiyeden değil. Bir şeyin taklit edilmesi yönünde teşvik ve ısrar aşırı ise önem konusunda veya önemsenme konusunda sıkıntı vardır. Bazı önemsiz olan veya önemsenmeyen, ısrarı gerektiriyor ise kabul sıkıntısı vardır. Aşırı tekrarlarla hatırlatmalarla uyarılarla desteklenen taklitler, fayda veya kalite unsuruyla değil de taşvikle, ısrarla ayakta tutulmaya çalışılır. Hatırlatıcılar da meslek grubu oluşturur. Danışmanlık alanı alabildiğine genişler. Çevreciler, "Çevre koruma" işini kendilerine meslek edinebilir. Hayvanseverler de çeşitli dernekler kurarak meslek oluşturabilirler. Hatırlanan, hatırlatıcılardan daha önemsiz hale gelebilir. Bu diğer mesleklerde de geçerlidir. Hatırlatma işini üstlenenlerin menfaatleri, vazifeden daha önemli olduğunda sorun çıkar. Taklide dair uyarıcı ve teşvik ediciler, aşırı masrafa ve yüke neden olunca taklit edilecek olanın önemi de azalıyor.
Taklit edilecek şeyin belirlenmesinde bireysel tercih ve deneyim, tecrübe kazandırır. Tecrübe, taklidin en faydalı olanını seçmek, bulmak içindir. Toplumal alanda, kontrolü sağlamak ve hizmetlerin standardizasyonunu sağlamak için "Komut" işe yarar. Askeri disiplinden tutun "Çıkış", "Çimlere basmayın", "Maske tak" şeklinde komutlara kadar. Protokollere uygun davranışlarda da taklit vardır. Kurallar taklit edilir. Taklit, protokol içeriği kadar fayda sağlar. Bilimsel alanda taklit ile yapılan ürünlerin modelleri yani taklit protokolleri, eskimeye mahkumdur. "Son model" tabiriyle modelin eski taklidi mutlak ifade edilmiyor, üzerine yapılan ilaveler ve yenilikler-geliştirmelerle birlikte son durum kast ediliyor.
Bilimsel alanda sıradışı olmak, yeni fikir ve buluşların önünü açar. Araştırma ve geliştirme alanındaki bilim insanları, eski protokolleri taklit etmez; yeni olanı bulmaya çalışır. Üretim aşamasındakiler ise protokolü uygulamaktan sorumludurlar, doğaçlama yapamazlar. Eski protokolleri takip edenler, faydasını görmediklerinde değişiklik yapmayı akletmeli. Protokol, gözden geçirilmeli.
Son tahlilde; herkes neyi taklit edecek ise ona bizzat kendisi karar vermelidir. Hazır protokoller de takip edilebilir elbet. Yeni deneyimler için kişi kendisini taklit edebilir. Sorun yok. Sorun var ise yani taklit edilenden fayda sağlanmıyor hatta zarar geliyor ise cesaretle üzerine gidilmelidir. Değişiklik veya tamir gerekiyor ise yapılmalıdır. Uzun süre taklit edilmiş ama bir fayda sağlanmamış protokollerin devamını isteyenler, genelde taklidin yeterince ciddi yapılmadığını ısrarla savunurlar. Oysa faydası görülmeyen protokol, taklit edilmediğinde değiştirilmiş veya tahrip edilmiş olmuyor. Aslına zarar gelmiyor. Sadece yeni ve faydalı olana yol açılıyor.
Saygılarımla,
Ahmet Bektaş
YORUMLAR
Henüz yorum yapılmamış.
