Piyasa Göstergeleri
Yeni kuşaklar için ihtimalen dijital endüstrilerin gelişmesi de kripto para borsalarını piyasaya çıkardı. Ancak bu konuda çok dikkat edilmesi gereken noktalar bulunmaktadır. Son yüzyılda bir çok iş ve işlem bilgisayar üzerine taşındı. Bu taşınma da güvenlik problemlerini ön plana çıkardı.
Toprağı size ait olmayan bir vatanda yaşayabilir misiniz? İnternet işte öyle bir şey bizler için. Bir zamanlar Pardus İşletim Sisteminden bahsedilirdi, basından takip ettiğim kadarıyla artık anılmaz bile oldu. Linux işletim sisteminin alt yapısını kullandığını öğrendiğimde hayal kırıklığına uğramıştım. Teorik olarak bilgisayar sistemlerini bilmekle uygulamak o kadar çok farklı ki. Bilgisayar sistemlerini de eski çağların kervanlarına benzetebilirsiniz. Eskiden bilgi, para ve mallar ekseri kervanlar ile taşınırken şimdi internet üzerinden taşınıyor. Haberleşme her zaman yanında parayı taşıdı da diyebiliriz.
ANCAK HİÇBİR ZAMAN UNUTMAYIN PİYASA ÇİZGİLERİNİ BALİNALAR BELİRLER. SAZANLAR VE HAMSİLER İSE BÜYÜK BALIKLARIN YANINDA RIZKINI ARAR.
Çocuklarınızla pandemi sürecinde piyasalarla alakalı teknik göstergeleri inceleyebilirsiniz. Elektirikli hayat devam ettiği sürece Kriptoparalar, merkezli borsalar ve merkezsiz borsalar sözlerini daha çok duyacaksınız. Gençler, kurallardan, vergilerden, kontrollerden iyice bunaldı, internette ve televizyonlarda gördükleri yaşamlara özeniyorlar. Şehirli şehirden bunaldı köyü, kırsalı özlüyor. Köylü kırsaldan hayvandan bitkiden usandı şehir hayatını özlüyor.
Tüm bunların yanında Çocuklar ekseri Y kuşağı ve Z kuşağı para için çalışmak istemiyor. Kısa bir dünya hayatında asgari ücret için, memur maaşı için vb aylık ödemeler için kimsenin ağız kokusunu çekmek istemiyorlar. O nedenle kolay para kazanma yolundalar.
Yılları geçti, aylardır kuşakların yönelimlerinden bahsediyorum defterde. Ekseri gereksiz ve geleneksel tepkiler alıyorum. Konuyu dağıtmadan devam edelim..
Teknik analizde en çok kullanılan göstergeleri, arabaların motor, hız, hararet, yağ lambası gibi göstergeleri olarak da düşünebilirsiniz diğer mantıkla..
Yine piyasalarda en çok kullanılan terimlerden ikisi de BOĞA ve AYI’dır. Boğa piyasası aşırı alım olduğu, fiyatların arttığı, Ayı piyasası ise aşırı satışların, fiyatların azaldığı piyasalardır. Yanlış hatırlamıyorsam İngiltere’de ortaya çıkmıştır. Diğer bir terim ise, BALİNA’dır. Kripto piyasalarında bir BALİNA malın fiyatını dünya genelinde yüzde 20 üzerinde oynatabilir, BALİNA’nın gücüne bağlı olarak ise; bu fiyat hareketleri 2-3-4x ler olarak da görülebilir. Bir haftada 18-20 x hareket kaymaları yaşanabilir.
Piyasalarda en çok kullanılan göstergeler ise; RSİ, STOCHRSİ, MACD, BBandı, ve Hareketli ortalamalardır(MA,SMA vb)
RSİ: Göreceli Güç Endeksi:
Matematik formül olarak RSI:
RS=(N adet günlük pozitif kapanış değerleri) / (N adet günlük negatif kapanış değerleri).
Bir varlığın aşırı alımda ya da aşırı satımda olduğu gösteren bir momentum(hareket) göstergesidir. Genelde 14 periyot olarak izlenir, 14 gün, 14 saat gibi. 14 günlük veriler 0- 100 arasında değerler arasında size bir fikir verir.
Rsi ile birlikte ilgili malın fiyatı da artıyorsa bu olumludur. Güçlü bir hareket olacağını gösterir ve daha çok alıcının piyasaya girdiğini gösterir. Aksine fiyat artarken rsi’deki artış bu momentumu desteklemiyorsa satıcıların piyasaya girebileceğini gösterir.
Geleneksel RSİ yorumununda, değerimiz 70 i geçtiyse aşırı bir alım olduğunu ve 30’dan düşükse de aşırı bir satış yapıldığı sonucu çıkarabiliriz.
Bu iki uç değer yaklaşan piyasada aşırı bir hareket olacağını gösterir. Ve bu değerlerde trendin yani piyasadaki alıcı ve satıcı yönelimin değişeceğini anlayabiliriz.
Piyasada hiç bir göstergenin garantisi yoktur ve hiç bir gösterge tek başına kullanılmaz.
Rsi’nin en mantıklı kullanımı 0-20 arasında izlemede kal, 20-30 arasındaki hareketinde al, 70 ve üzeri çıktığında sat şeklinde olabilir. Orta vadede ise rsi’nin orta noktası olan 50 göstergesi önemlidir, burada uzun müddet kalan göstergenin hareketini okumak oldukça zor olacaktır. Aşağıdan gelen gösterge çizginin peyder pey 30 dan 70 e yükselmesi beklenir. 80 üzerinde çizgiler size satış yapmanız gerektiğini söyler, fiyat hareketleri serttir.
HAREKETLİ ORTALAMALAR (MA’lar) Basit (SMA-MA) ve üssel (EMA) olarak ayrılabilir.
Bir malın belirli periyotlardaki ortalama fiyatını gösterir. Genel anlamda, aritmetik ortalama olarak sizlere bilgi sunar. Bir malın 50 günlük ortalamanın altında ise sizleri bekletebilir, 50 günlük ortalamayı kırarsa diğer izlemeniz gereken ortalama ise 200 günlük ortalamadır. 50 günlük ortalamanın 200 günlük ortalamayı kesmeye yaklaşması ise altın koşu olarak adlandırılır. Bir malın orta vadede ( orta vade bireye, kuruma ve devletlere göre değişik zaman aralıkları alabilir) 200 ma’nın üzerinde kalması iyiye işarettir.
Bireyler olarak vadeler;
Kısa vade 0-3 ay
Orta vade 3- 9 ay
Uzun vadeyi de 9-12 ay olarak düşünebilirsiniz.
Kurum ve devlet vadeleri ise genelde 1-5-10 yıllık süreleri kapsar.
Piyasada en çok kullanılan ortalamalar 7-25-100-200 günlük ortalamalardır. Bu ilgili ortalamalar elbette sizin vadenize bağlı olarak değişebilir, genelde kullanılması gerekenleri; 50-100 ve 365 olarak da alabilirsiniz.. Her ortalama çizgisini de yeşil-sarı ve kırmızı olarak ayırsanız, malın fiyat hareketini izlemeniz bir o kadar kolay olacaktır.
STOCHRSİ : Stok RSI = (Mevcut RSI - En düşük RSI)/(En yüksek RSI - En düşük RSI)
RSİ osilatörünün bir türevidir, fiyat hareketlerine daha hızlı tepki vermesiyle ünlüdür, yine 0-1 veya 0-100 arasında RSİ mantığıyla çalışır. Buradaki alt ve üst çizgilerimiz ise 0,2 veya 20, üst çizgilerimiz ise 0,8 veya 80’dir. Aynı Rsi mantığında olduğu gibi alt çizgi yukarı doğru kesiliyorsa; ( yani 0 dan 20 hareketi var ve 20 alt çizgisi yukarı yönlü kesiliyorsa) piyasada satışların bittiği ve alımları başladığı anlamını çıkar. alım yaptı iseniz 80 ve 100 arasında satış yapmanıza işaret eder.
Ancak burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, STOCHRSİ’nin genelde hatalı işaretler verdiğidir, hızlı bir gösterge olduğu için tek başına asla kullanılmamalıdır.
MACD
İki hareketli ortalamanın ilişkisini gösterir. Macd ve sinyal çizgisi olarak iki çizginin harektlerinden oluşur. MACD çizgisi 12 lik EMA’dan 26’lık EMAnın çıkarılmasıyla oluşur. Elde edilen çizgi, sinyal çizgisinin yani MACD çizgisinin 9’luk EMAsının üzerine çizilir. Genelde göstergelerde MACD ve Sinyal Çizgisinin arasında histogram çubukları kullanır.
Kullanılması ve okunması zor bir göstergedir. Ancak her iki çizgimizde; örneğin sayı doğrusun eksi tarafından başlayıp artıya doğru hareketine göre olumlu olarak yorumlanabilir.
BOLİNGER BANTLARI.
Bollinger Bantlarının matematiksel formülü şu şekildedir;
Orta Bollinger Çizgisi: 20 Günlük Hareketli Ortalama.
Alt Bollinger Çizgisi: Orta Bollinger Çizgi - 2 Standart Sapma.
Üst Bollinger Çizgisi: Orta Bollinger Çizgi + 2 Standart Sapma.
Piyasanın oynaklığına ek olarak, aşırı alım ve aşırı satım koşullarını ölçer. Bir kanal çizgisidir, alt orta ve üst çizgilerden oluşur. Orta çizgi SMA’dır, yani fiyatın üssel aritmetik ortalamasını gösterir..
BB’nin kullanılması genelde, alt veya üst çizgi-bant dışına çıkan fiyatın, bandın içine tekrar döneceğini üzerine kuruludur. Alt banda yapışık giden bir fiyat hareketi ayı piyasasını, üst banda yapışık giden fiyat ise boğa piyasasını gösterir denilebilir. Orta çizgi olan ortalama fiyatımızın uzun süre aynı bölgede kalması, fiyatın aşağıya kayacağı veya yukarı hareketleneceği izlenimi verir.
BB’nin bir su hortumuna benzetebilirsiniz. Bandımız ne kadar daralırsa, küçülürse gelecek fiyat hareketinin tazyiki de o kadar uzağa olacaktır. Uzun süre dar bir bantta giden fiyatın olumlu veya olumsuz yönde patlaması kaçınılmazdır.
SONUÇ: Göstergeler verilere dayanıyor olsa da kişiden kişiye değişebilen bir yorum farkı burada da görülecektir. Kimi için alım olarak görülen fiyatlar, bir diğer kişi için ise satış olarak görülebilir.
Küçük miktarlar ile teknik göstergelerin dilini anlamak için bol bol alıştırma al-sat yapmalısınız.
Kriptopara piyasaların müşterileri genelde Y ve Z kuşaklarıdır. Aşırı hareketli bu piyasalarda en önemli olay ise, ilk önce KAYBETMEMEYİ hedeflemektedir. Telefon ve bilgisayar uygulamaları ile para piyasalarının herkese açıldığı bir dönem olan son 15 yıl kendini her alanda göstermektedir.
Tüm bunların yanında Temel Analiz olan siyaset, sosyoloji, savaş durumları, çatışma gerilimleri, üretim ve tüketim, malın kullanım kolaylığı ve zorluğu durumlarının okunması ise Teknik Analizden daha önemlidir.
Bir çok iç karışıklığın çıktığı ülkelerde insanların kripto paralara yöneldiğinin araştırmaları yapılmıştır. Herhangi bir iç karışıklıkta bir ülkede kısa süreliğine 2x olan bir fiyat diğer bir ülkede ise 10 x görülebilmektedir.
Son yüzyılda aşırı otokrat olan, monarşi yönelimi olan ülkelerde ise yatırımcılar, gizlilik odaklı takip edilmesi zor olan kriptoparalara yönelmektedir. Bu da yönelimde devletleri tedirgin etmekte, bir çok uluslararası kuruluş ise bu piyasalara yeni kurallar getirmeye çalışmaktadır. Yukarıdan yapılan baskılar ise, yeni kuşakları zorla yasal olmayan yollara itmektedir. Dünya nüfusunun hiç olmadığı kadar artığı bu çağ için boşuna bir bitim ve başlangıç dönemi demiyor olabilirler mi?
İtibari para dönemi elektirik ve internet kullanıldıldığı sürece de hızla piyasadan çekilecektir belki de. Bankadaki paralarınızın bir sayıdan ibaret olduğunu hiç düşündünüz mü??
Peki hiç gençlerin neden çalışmak istemediğini düşünüyor musunuz? Çünkü dünyanın nimetleri herkese yeter ve herkes insan iken, yüzde 10’nun yüzde 90’nın üzerinde etki ve yetkiye sahip olması gençlere mantıklı gelmiyor. O yüzden tüm mali piyasaların şekil değiştireceği, güncelleme ve resetleme yaşayacağını düşünmek sizce mantıksız mıdır?
Gençleri kendinize benzetmeye çalışacağınıza, gençlerin yönelimlerini izleyerek daha uygun bir iletişim kurmayı deneyebilir misiniz efendim.
Saygı sağlık ve huzur dileklerimle..
En sevdiğinize emanet olun.
YORUMLAR
Nesildaşım güzel anlatmışsın ben bunlara YouTube üzerinden uygulamalı bakmaya çalışıyorum. Ama şu kısacık zamanda şunu gördüm ileride daha büyük bir piyasa olacak geç kalmaktansa şimdiden öğrenmek iyi olacak.
Emeğine sağlık. Çalışmaya devam;))
Yinsani
ya Ekrem kardeş
piyasanın durumunu anlatmak için
bu kadar denklemlere, fizik matematik problemleriyle kafamı allak bullak etmene
ne gerek var, zaten apaçık ortada değil mi birader;))
saygılarımla