descartes'i nasıl biliyorsunuz... ard-öyk 54-2020

• 8 Nisan 2020 Çarşamba 00:31:30

descartes’i ezberleyerek mi?
kendisi ezbere sarf etmiş olabilir:
"düşünüyorum öyleyse varım!".
zimnen...
" varsam düşünüyorum!"
beden ve ruh kavramlarıyla bizim yazarlar descartes’i zikretmez olamadılar.
res cogitans... res extensa.
beden: res cogitans,
ruh: res extensa.
ve meşhur nutku:
"cogito ergo sum!"
"ruh olmadan beden...
beden olmadan ruh."
o l a m a z!
descartes’in kant’tan öte bi’şey söylemediği hiç dillendirilmedi.
ikisi de akılcıdır...
aklın... algı yani bedensiz olmadan çalışamayacağı...
algı ise düşünce olmadan çalışamayacağı bireşim ile aklı çalıştırmaktadır.
kant ile descartes aralarında ki şey...
kant... apriori’yi ve hususi isimlerini aklın izahında kullandı.
descartes ise matematiği ile ruhu, aksiyomları ve bedensiz düşünmenin olamayacağını...
"düşünüyorum öyleyse varım..."
buradan çağın mekanizmi fizik doğaya içerik ve mesaj serdedenler oldu.
kant’taysa aydınlanma fikrini aklın sınırlarıyla anlamış olduk!

yalçıner yılmaz
08-04-2020
960toki
çanakkale