- 603 Okunma
- 0 Yorum
- 0 Beğeni
Siirt İl Kültür ve Turizm Müdürü Sayın Remzi USLU İle Röportaj Gereçekleştirdik./ Evliyalar Diyarı ve Beyaz Bir Kenttir Siirt
Bu hafta plaka numarası “56” olan, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 41° 57 doğu boylamı ve 37° -55 kuzey enlemi üzerinde yer alan, Dicle nehrinin Botan ile Reşan kolları arasında 7 tepeli bir alanın üzerine kurulan ve ülkemizin petrol üretiminin yaklaşık %90’nını karşılayan Siirt ilimizi konu aldık.
Siirt İl Kültür ve Turizm Müdürü Sayın Remzi USLU’dan Siirt ilinin özelliklerini, yaptığı hizmetler ve yeni projeleri hakkında bilgiler aldık.
Remzi USLU, “Dört mevsimin en güzel şekliyle yaşandığı, her türlü sebze ve meyvenin yetiştiği bereketli toprakları, el emeği göz nurunun ürünü olan battaniye ve kilimleri, şifa kaynağı Pervari Balı, iri taneli meşhur fıstığı, kendine has lezzeti olan Zivzik Narı, zengin mutfak kültüründe bir misafir yemeği olarak perde pilavı, büryan kebabı, saç dökülmelerine karşı bıttım sabunu, doğal güzellikleri, tarihi eserleri, bağrında barındırdığı evliyalarından Peygamber Aşığı Veysel Karani Hazretleri, İsmail Fakirullah Hazretleri, İbrahim hakkı Hazretleri, Sultan Memduh Hazretleri, Şeyh Muhammed El-Hazin Hazretleri ve birçok Hak dostunun yaşadığı ve görülmeye değer gizemli “Beyaz Bir Kent” diyebilirim.
Dünya uygarlık tarihine damgasını vurmuş ve dünya tarihine yön vermiş Anadolu ve Mezopotamya uygarlıklarının kesiştiği bir noktada bulunan Siirt, birbirinden güzel kanyonları, güzelliğiyle türkülere ve destanlara konu olan Botan Nehriyle, birbirinden gizemli mağaralarıyla, her derde deva kaplıcaları ve balıyla, bağrında barındırdığı bilim ve maneviyat adamlarıyla Siirt’imiz gerçekten görülmeye değer bir yerdir.” Diyerek, röportajımızın devamında da Siirt’in özelliklerini benzeri övgülerle anlattı.
USLU, Siirt Kitap Fuarı, Siirt Uluslararası Kısa Film Festivali ve benzeri faliyetlerinin yanı sıra Deyr Mir Yakup Manastırının Turizme kazandırılması projesi ile Ras’ıl Hacar ve Botan Kanyonunun Turizme Kazandırılması Projesi” gibi projeleri hakkında da Önce Vatan Gazetesine özel bilgiler verdi. İşte röportajın tamamı:
-Sayın Müdürüm, unvanınız ve başarılı projeleriniz sayesinde sizi basından tanıyoruz. Rica etsem bu kez Önce Vatan Gazetesi okurları için kendinizi tanıtır mısınız?
Siirt’te doğdum. İlk, Orta ve Lise öğrenimimi Siirt’te tamamladım. Akabinde Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesini bitirdim. Memuriyet hayatına 1984 yılında Kurtalan İlçe Halk Kütüphanesinde başladım. Sırasıyla Siirt İl Halk Kütüphanesi, Batman İl Halk Kütüphanesi Müdürlüğü, Mardin Şube Müdürlüğü, Siirt İl Müdür Yardımcılığı görevinde bulundum. 24 Ağustos 2015 tarihli kararnamesi ile Mardin İl Kültür ve Turizm Müdürü olarak atandım. Halen Mardin İl Kültür ve Turizm Müdürü olarak devam etmekte olup, geçici görevlendirme ile Siirt İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü görevini yürütmekteyim. Görev yaptığım süre içinde 50’ye yakın Takdirname, Üstün Başarı, Başarı Belgeleri, plaket vb. ödüllerle memuriyetim taçlanmıştır. 2017 yılında merkezi Ankara ilinde bulunan Kamu Çalışanları Derneği tarafından yılın Müdürü olarak seçildim. Siirt’in kültürel ve sosyal hayatına katkı sağlayan Siirt İlim Spor Kültür ve Araştırma Vakfı (SİSKAV) Müdürlüğünü 2003 yılından bu yana fahri olarak yürütmekteyim. Ayrıca Siirt’in kültürüne ışık tutacak kitap basımlarında katkı sunuyor ve sunmaya devam edeceğim. Arapça bilmekteyim. Evli ve 3 çocuk babasıyım.
-Peki, Siirt ilimizi de bizlere tanıtın dersek neler söylersiniz?
1894 yılında Bitlis’e bağlanan Siirt, 26 Eylül 1919 yılında, 48 sayılı Heyet-i Umumiye kararı ile, bağımsız bir sancak haline getirilmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarında il olan Siirt, 16 Mayıs 1990 tarihinde, 3697 sayılı kanun ile üçe bölünmüş olup, Batman ve Şırnak ilçeleri de il olmuştur. Bu değişiklikten sonra, Merkez’e; Tillo, Baykan, Eruh, Kurtalan, Pervari ve Şirvan olmak üzere, toplam 6 ilçe bağlı kalmıştır.
-Efendim, Siirt ilimizin özelliklerini başlıklar halinde saymanızda fayda var gibi, ne dersiniz?
Tabi haklısınız. Dört mevsimin en güzel şekliyle yaşandığı, her türlü sebze ve meyvenin yetiştiği bereketli toprakları, el emeği göz nurunun ürünü olan battaniye ve kilimleri, şifa kaynağı Pervari Balı, iri taneli meşhur fıstığı, kendine has lezzeti olan Zivzik Narı, zengin mutfak kültüründe bir misafir yemeği olarak perde pilavı, büryan kebabı, saç dökülmelerine karşı bıttım sabunu, doğal güzellikleri, tarihi eserleri, bağrında barındırdığı evliyalarından Peygamber Aşığı Veysel Karani Hazretleri, İsmail Fakirullah Hazretleri, İbrahim hakkı Hazretleri, Sultan Memduh Hazretleri, Şeyh Muhammed El-Hazin Hazretleri ve birçok Hak dostunun yaşadığı ve görülmeye değer gizemli “Beyaz Bir Kent” diyebilirim.
-Sayın Müdürüm, turizm ve tanıtım faaliyetleriniz nelerdir?
İnanç turizmi yönünde önemli yere sahip Evliyalar Diyarı ilimizde her yıl geleneksel olarak Siirt Valiliğimizin himayelerinde, Tillo Kaymakamlığı ile Tillo Belediyesinin de katkılarıyla 21-23 Eylül 2017 tarihleri arasında “Tillo Güneş Hadisesi Bilim ve Kültür Günleri” etkinliği düzenlemekteyiz.
İlimizin tarihini, kültürünü, doğal güzelliklerini, zengin mutfak kültürünü ve el sanatları ürünlerini tanıtmak üzere her sene İstanbul’da Siirt Tanıtım Günleri, Başkent’te Tanıtım Günleri, Antalya Expo Center’de düzenlenen YÖREX Yöresel Ürünler Fuarı, İstanbul TÜYAP Beylikdüzü Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenecek Emitt Turizm Fuarına katılım sağlayarak ilimizin tanıtımına katkı sunmaktayız. 2017 yılının Eylül ayında da İstanbul’un Pendik İlçesinde “İstanbul’da Siirt Gastronomi Kongresi” ni düzenleyerek mutfağımızın özellikle tescilli yemeklerimizin tanınırlığını arttırdık.
Ayrıca en önemli olanı size aktarayım: “Siirt Kitap Fuarı” 5 defa gerçekleşen kitap fuarında 60 yayın evi yaklaşık 30-35 yazarı ilimize davet ederek kitapseverlerle buluşturduk. Bunun haklı gururunu yaşıyoruz. 2020 yılında da devamı niteliğinde gerçekleştirmek üzere gayretlerimiz devam etmektedir.
İlimizin kültür ve sanat hayatına katkı sağlamak, gençlerin sinema sektörünü tanımalarını ile sanata olan duyarlılıklarının artması ve genç yönetmenlerin yetişmesini sağlamak amacıyla Müdürlüğümüzce 07-11 Mayıs 2018 tarihleri arasında “1. Siirt Uluslararası Kısa Film Festivali” ile 11-15 Kasım 2019 tarihleri arasında da “2. Siirt Uluslararası Kısa Film Festivali” düzenledik.
Dünyanın en güçlü iletişim araçlarından biri olan sinema sayesinde Siirt’in ve Türkiye’nin sinema kültürünü tanıtma girişimine katkıda bulunuldu. Dijital medya, yazılı ve görsel basın gibi farklı duyuru araçlarının gücünü ve desteğini kullanarak, kültür -sanat ve turizm alanında farkındalık yaratıp bölge ekonomisini canlandırarak dışa açılmasını sağlandı. Siirt’te okuyan öğrencilerin sosyalleşmesi ve sinemayı ya da sanatı öğrenecekleri dönemde Siirt’te yapılan bu etkinliklerle kendilerindeki potansiyeli görmeleri sağlanmıştır.
Yapılan festivalin bilinirliği ile Siirt’in ilginç coğrafi ve fiziki özellikleriyle bir sinema platosu olarak ulusal ve uluslararası film sektöründe tanınmasının sağlayacağı ve ilimizin siyasetten çok sanatla ilgili konularda bir farkındalık oluşturduğu görüldü.
Siirt’in eşsiz güzelliklerini festival kapsamında, festival süresince Siirt’e davet edilerek faklı film ve dizilerde rol alan sanatçıları halkla buluşturup şehre ayrı bir renk ve doku getirilmesi sağlanmıştır.
-Fikir aşamasındaki yeni projeleriniz nelerdir?
Fikir aşamasında 2 önemli projemiz bulunmaktadır biri 2 milyon Avro bütçeli ve 36 ay süreli Ras’ıl Hacar ve Botan Kanyonunun Turizme Kazandırılması Projesi, biri de 1 milyon Avro bütçeli ve 36 süreli Deyr Mir Yakup Manastırının Turizme kazandırılması projesi. Her iki proje hakkında kısa bilgi vereyim:
Ras’ıl Hacar ve Botan Kanyonunun Turizme Kazandırılması Projesi
Siirt merkezini güneydoğusunda yaklaşık 4 km. uzaklıkta bulunan doğal oluşumlu tabiat harikası Ras’ıl Hacar ve Botan Kanyonu alanı 77 bin 764 metrekarelik alanda, bin 300 metre yürüyüş ve 802 metre koşu parkuru ile 1 adet fitness alanı, bir bisiklet parkuru, 100 adet kamelya, bir engelli çocuk oyun alanı, bir mescid, 5 seyir terası ve çocuk oyun alan planlamasının hazırlanması, onaylanması ve uygulamasının yapılması.
Deyr Mir Yakup Manastırının Turizme kazandırılması projesi
Siirt’in güney kısmında 5. Kilometre uzakta yer alan taşınmaz kültür varlıklarımızdan Deyr Mir Yakup Manastırının rölöve, restitüsyon ve restorasyon planlarının hazırlanması, onaylanması ve uygulamalarının yapılması.
-Sayın müdürüm, kültürel ve aktivite turlarına daha fazla katılımın olması için neler yapıyorsunuz?
İnsanlar sürekli olarak hareket etme gereksinimine ve yeni yerler görme isteğine sahiptir. Aynı zamanda, kültür ve eğitim düzeyi yüksek olan bireylerin turizm etkinliklerine daha yoğun bir şekilde katıldıkları bilinmektedir. Yapılan araştırmalar, gelecek dönemlerde bireylerin eğitim düzeylerinin daha da yüksek olacağını göstermektedir. Eğitim düzeyi artan bireylerin ise, gelirlerinin arttığı da bir gerçektir. Dolayısıyla eğitimin kişide uyandırdığı yeni yerleri görme isteği ve merakını destekleyecek ekonomik güce sahip olmasıyla, turizm hareketlerine katılan kişi sayısında da artış gözlenebilecektir. İlimizi bu manada kültürel ve aktivite turlarına daha fazla katılımın olabilmesi için gerek yazılı ve görsel basın ile sosyal medya üzerinden, gerek il dışında katıldığımız ulusal ve uluslararası turizm fuarları ile ilimizi ziyaret eden yerli ve yabancı turistlere yaptığım rehberlik-mihmandarlık yapmaktayız.
-Resmi platformda Siirt’e gelen turistleri doğru yönlendiren turizm enformasyon memurlarınız var mı?
Maalesef bulunmamaktadır. Ama Bakanlığımızdan kadro tahsisi ile ilgili yazışmalarla talep edilmiştir.
-Sayın Müdürm, Siirt ilimizin özellikleri hakkında bir kaç bilgi daha isteyeceğiz sizden. Siirt ismi nereden gelme ve isminin anlamı nedir?
Siirt’in adı, üç yer anlamına gelen “SEERT” kelimesinden türemiştir.
- Siirt denilince akla ilk gelen nedir?
Evliyalar Diyarı Tillo İlçemiz, Veysel Karani Hazretleri, üç dilli kardeş şehir, Sayın Cumhurbaşkanımızın eşi Emine Erdoğan, Tescilli ürünlerimizden Siirt Fıstığı, Siirt Tiftik Battaniyesi, Pervari Balı, Yine tescilli yemeklerimizden Büryan Kebabı ve bir misafir yemeği olarak Perde Pilav yemeği gelmektedir.
-Siirt’i diğer illerimizden farklı kılan özelliği veya özellikleri nelerdir?
İnanç Turizmi, Doğal güzellikleri ve zengin mutfak kültürü diyebilirim.
- Siirt’in kültürel faaliyetleri nelerdir?
Siirt’in kültürel faaliyetler anlamında önemsediğimiz 3 farklı projemizden söz etmek istiyorum.
1-SİİRT KÜLTÜR ENVANTERİ PROJESİ:
İlimizin zengin potansiyelini ortaya çıkarmak, kültürel mirasını kayıt altına almak, gelecek nesillere aktarmak ve ilin kültür ve turizmine yönelik hazırlanacak her türlü projeye alt yapı oluşturacak kaynak eser hazırlamak üzere Siirt Kültür Envanteri Projesi gerçekleştirilecektir.
Siirt’in Somut ve Soyut Kültürel Mirası ile Tabiat Varlıkları Envanteri Projesi kapsamında; Siirt’in Somut Olmayan Kültürel Miras (SOKÜM) Envanteri, Siirt’in Somut Kültürel Miras Envanteri (Ortaçağ Öncesi ve Sonrası Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri) ve Siirt’in Tabiat Varlıkları Envanteri en az 6 en fazla 10 cilt olarak hazırlanacaktır.
Dicle Kalkınma Ajansına sunulan ve kabul gören projenin bütçesi 811.168 TL’dir. Projemize Kalkınma Ajansı desteği bütçenin % 75’i oranında 608.389,5 TL olacak olup, Proje Uygulayıcı kuruluş ek finans katkısı % 25 oranında 202.796,50 TL ise Siirt İl Özel İdaresince karşılanacaktır.
Envanter Projesi, Siirt İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün Başkanlığında, Mardin Artuklu Üniversitesi’nden Öğretim Üyesi Dr. Zekai ERDAL’ın Bilimsel Danışmanlığı’nda, Siirt, Dicle ve Ege Üniversitelerinde görevli akademisyenlerin yanı sıra Batman Müze Müdürlüğü, Siirt ilindeki kamu kurum ve kuruluşlardan Siirt İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Siirt İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Siirt Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Siirt İl Özel İdaresi, Siirt Kadastro Müdürlüğü ve 6 ilçe Kaymakamlığından görevlendirilen eğitimci, uzman, teknik personel ve mihmandarın katılımıyla çalışmalar 6 ilçede (Merkez, Tillo, Baykan, Eruh, Kurtalan, Şirvan ve Pervari) sürdürülmektedir.
2-MİLLET KIRAATHANESİ AÇILDI:
İl Merkezinde yapılan 15 Temmuz Demokrasi Meydanında bulunan 220 m2 kapalı alan Bakanlığımız Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne tahsis edilerek Müdürlüğümüz tarafından teslim alınmıştır. Tahsis edilen alan Millet Kıraathanesine dönüştürülerek Müdürlüğümüz ile Siirt Özel İdaresi Genel Sekreterliği arasında imzalanan protokolle sanatsal, kültürel ve sosyal alanlarda bilgi, beceri ve yeteneklerinin ortaya çıkarılması, kişisel estetiğin geliştirilmesi ve desteklenmesi amacıyla faaliyetler gerçekleştirilmeye başlanmıştır. Ziyaretçilere ücretsiz ikramlar sunulmaktadır.
3-SİİRT ŞER’İYYE SİCİLLERİ:
Şer‘iyye sicilleri sosyal yaşam ile ilgili bütün hukukî olayları, kadıların verdikleri karar
suretlerini, görevleri gereği tuttukları çeşitli kayıtları içeren defterler şeklinde tarif
edilmektedir. Kadıların devlet merkeziyle yaptıkları resmî yazışmaları, halkın şikâyet
ve dileklerini, mahallî idarelere ait hukukî düzenlemeler olarak kabul edilen ferman ve
hükümler de sicil defterlerine kayıt edilmekteydi. Bu nedenle siciller incelenmeden Osmanlı Devleti’nin siyasi, idari ve sosyal tarihi hakkıyla ortaya
çıkarılamaz.
Siirt hakkında 19 adet Şer’iyye Sicil Defteri bulunmaktadır. Bu defterler günümüz Türkçesine çevrilmesi halinde şehrin o dönemdeki sosyal, idari ve ekonomik hayatı ortaya çıkarılacaktır. Bu defterlerin çevrilmesi halinde araştırmalara önemli bir kaynak oluşturulacak ve Siirt’in arşivde saklı bulunan ve bilinmeyen birçok yönü bu kültür hazinesi sayesinde okuyuculara kazandırılacaktır. Siirt tarihinin önemli bir yerini tutan bu defterlerin varlığı ve Osmanlıca olması nedeniyle okunamayışı Siirt için büyük bir kayıp olmaktadır. Bu çalışmayla Siirt’in kültür hazinesine kaynak oluşturacak ve Osmanlı döneminin karanlıkta kalan büyük bir bölümü aydınlatılacaktır.
Bu çalışmayla 19 Ciltlik bir eser, Siirt kültür mirasına kazandırılması hususunda kaynak arayışında bulunulmaktadır.
- Siirt’in turistik yerlerini tanıtır mısınız?
Dünya uygarlık tarihine damgasını vurmuş ve dünya tarihine yön vermiş Anadolu ve Mezopotamya uygarlıklarının kesiştiği bir noktada bulunan Siirt, birbirinden güzel kanyonları, güzelliğiyle türkülere ve destanlara konu olan Botan Nehriyle, birbirinden gizemli mağaralarıyla, her derde deva kaplıcaları ve balıyla, bağrında barındırdığı bilim ve maneviyat adamlarıyla Siirt’imiz gerçekten görülmeye değer bir yerdir.
Sahip olduğu yüzlerce tarihi eser arasında şüphesiz ki en başta Anadolu Selçuklu mimarisinin günümüze kadar ayakta durabilen en önemli eserlerinden birisi olan Ulu Cami gelmektedir. Çinileri ve halen Ankara Etnoğrafya Müzesinde bulunan Minberi ile dikkatlerini çeken bu camimizin yapım tarihi bilinmemekte, üzerindeki kitabeden 1125’li yıllarda onarıldığı anlaşılmaktadır.
Diğer tarihi eserlerimizi kısaca anlatmadan önce ilimizin doğal güzelliğine değinmek istiyorum. Başta da belirttiğim gibi güzelliğiyle türkülere ve destanlara konu olan Botan Nehri güzelliğinin yanı sıra yüksek debisiyle rafting sporu için ideal yerlerden biridir. Bu nehrimizin etrafını çevreleyen vadi de güzelliğiyle hem gözleri hem de kalpleri büyülemektedir.
Yaylaları ve münbit topraklarında yetişen ender endemik bitkilerden ters lalesi ile ilimiz her türlü turizm hareketine ev sahipliği yapabilecek niteliktedir. Yayla turizmi yönünden başlatılan çalışmaların önümüzdeki yıllarda semeresini vereceğini umuyoruz.
Bir dönemlerin kervansaray yolları üzerinde bulunan Siirt, bu özelliği nedeniyle ticari merkez olmanın yanı sıra aynı zamanda bilim merkezi olmuştur. Bu günkü adıyla Aydınlar İlçesinde yani şu anda bulunduğumuz bu mekânda, zamanının en ileri eğitimi verilmiş ve kendi alanlarında bilim tarihinde önemli yerlere sahip bilim adamları yetişmiştir. Bunların başında İbrahim Hakkı ve Hocası İsmail Fakirullah Hazretleri gelmektedir. Manevi bilimlerin yanı sıra pozitif bilim dallarında verdiği eserlerle dikkatleri çeken İbrahim Hakkı Hazretlerinin en yetkin olduğu alan uzay bilimleridir. Edebi eserleri ve divanı da bulunan İbrahim Hakkı Hazretlerinin daha iyi tanıtılması için çaba içerisindeyiz.
Peygamberimiz Hz. Muhammed’ in övgülerine layık olan anne sevgisi ve doğruluğun sembolü olmuş Veysel Karani de ilimizin gurur kaynağı şahsiyetlerinden biridir.. Baykan İlçemizin Ziyaret Beldesinde bulunan Veysel Karani Türbe ve Külliyesi her yıl yüz binlerce kişi tarafından ziyaret edilmektedir.
Hz. Alinin oğlu Muhammed Bin Hanife, daha hayatta iken cennetle müjdelenen on bahtiyar kişiden biri olan Abdurrahman Bin Avf ve daha binlercesi ilimizin manevi haritasında temel taşı olan zatlardandırlar. Bu zatların yeterince tanıtımının yapılması halinde bu gün ülkemizdeki turizm hareketliliğinde önemli bir yeri bulunan inanç turizmi açısından ilimizin hak ettiği payı alacağı bir gerçektir.
Bunların yanında İl Merkezinde Cumhuriyet Camii, Şeyh-El Naccar Hz. Türbesi, Ayn Salip Çeşmesi, Şeyh Ebul Vefa Türbesi, Pınarca Höyüğü, Bakır Höyük, Şeyh Musa Türbesi, Han, Kale, Darphane kalıntıları ve yöreye özgü evlerimiz.
Tillo İlçemizde Zemzemül Hasya Türbesi ve Çilehanesi, Sultan Memduh Hz.leri Türbesi, Şeyh Hamza El Kebir Hz.leri, Şeyh Mücahit Hz.leri, Fersaf Köyü Şeyh Muhammed El Hazin Hz. Türbesi, Çatılı Köyü Şeyh Sait Türbesi, Baykan İlçemizde Solhan Kalesi, Adakale Köyü Mezarlığı ve Kalesi, Çarpıran Köprüsü, Şeyh Osman Türbesi ve Derzin Kalesi.
Eruh İlçemizde Gerre Han Ormanardı Köprüsü, birçok kale, medrese ve şehir kalıntıları.
Kurtalan İlçemizde Höyük, Hazreti Süleyman Kalesi, Evciler Köyü Sarnıcı, Kaya Mezarları, Garzan Kalesi, Şeyh Selman Hz.leri Türbesi, Erzen Şehir Kalıntıları.
Şirvan İlçemizde Kormas Kalesi, İrun Kalesi, Muhammed Ebu Hanife Mezarı, Şeyh Hüseyin Türbesi, Kilise, Medrese, Köprü Kalıntıları ve daha adını sayamadığımız İlimiz geneline dağılmış yüzlerce kültür varlığımız bulunmaktadır.
İlimiz turizm açısından önemli bir potansiyele sahiptir. Var olan bu potansiyelden yararlanmak gerektiği inancını taşıyoruz. Yolumuz uzun, ama güllerle güzelliklerle dolu bir yoldur. Bizler daha bu yolun başındayız.
- Siirt’in yöresel yemekleri ve özellikleri nelerdir?
Farklı kültür ve medeniyetlerin derin izlerini taşıyan Siirt, eşsiz doğa güzelliklerinin yanı sıra ülkemizin önemli mutfak kültürüne sahip bir ildir.
Oldukça zengin bir mutfağa sahip olan Siirt’te özellikle et, sebze ve bakliyat ile domates ve salça kullanılarak yapılan yemekler ön plandadır.
Tescilli yemeklerimizden Perde Pilavı ile Büryan Kebabı (Perive) Siirt Mutfağının en başında yer almaktadır.
- Sayın Müdürüm, Perde Pilavı ve Büryan Kebabı (Perive) üzerinde bilhassa durmak gerekiyor sanki, ne dersiniz?
Evet, belirttiğim gibi Perde Pilavı ve Büryan Kebabı (Perive) Siirt’in tesçilli yemekleridir.
Siirt’in Zengin Mutfak Kültürü ve Bir Misafir Yemeği Olarak Perde Pilav
Çok önemli mesajları olan bir yemektir Perde Pilavı. Örneğin yeni gelinlere yapıldığı zaman "kızım bak bu evin sırrını bu yemekteki yufka gibi saklayacaksın," denmek istenir. Pirinç taneleri berekettir. Bademler kız çocuğu, (eskiden tavuk yerine keklik konurdu) Güvercin ise oğlan çocuk isteğini yansıtır.
Malzemeler (Dört kişilik)
Bir Tavuk, bir çay bardağı yoğurt, bir çay bardağı sıvı yağ, bir çay bardağı tavuk suyu, dört yumurta, çay kaşığı ucuyla karbonat, kuş fıstığı, kuş üzümü, l00 gram badem içi, yedi türlü baharat, karabiber, 500 gr kadar un, 750 gram pirinç.
Yapılışı: Tavuk ve pilav pişirilir, tavuk fırında az kızartılır. Ayrı bir kapta kabukları soyulmuş badem ve kuş fıstığı hafif yağda pembeleştirilir. Soğutulmuş pilava l avuç badem, kuş fıstığı, kuş üzümü, karabiber ve baharat konup karıştırılır.
Un, yoğurt, yumurta, karbonat, tavuk suyu yoğrularak hamur haline getirilir. İki bezeye ayrılır, üste konulacak beze daha küçük olur.
Kubbe şekli verilen özel perde pilav tenceresinin içine katı yağ sürülür, bademler kalp şekilleri verilerek üzerine dizilir. Hamur açılarak tencere içine sıvanır. İçine bir sıra pilav, bir sıra parçalanmış tavuk dizilir.
İşlem pilav bitene kadar devam eder. En üstte kalan hamur açılarak kapak olarak kapatılır ve kenarları sıkıştırılır.
Hamurun da üstü yağlanarak fırına atılır. Veya közü bol kül içinde gezdirilerek pişirme kıvamına getirilir. Piştikten sonra özel tencere ters çevrilerek kubbe haline gelen yekpare yemek üstünden kesilerek ve yan yufkalar dilimlenen sininin içinde bir çiçek halinde şekil verilerek ikram edilmeye başlanır.
Büryan Kebabı (Perive)
Büryan, biryan kelimesinden türemiş yani etin bir yanı demek. Büryan’a Arapçada ise Perive ismi veriliyor. Büryan ilk zamanlarda fırıncılar tarafından yapılan bir kebapmış, zamanla gitgide yayılmış. Kuyu içerisinde odun yakılarak, ateş köz haline getirilir. Kuzu etinin (Yırım gövde) but ve kol kısmı ayrıldıktan sonra, leğen kemiği bırakılarak diğer kemiklerden sıyrılır. Kemikli etler, kuyuya yerleşebilecek büyüklükte kulplu kazan içerisine konur, su ilave edilerek köz üzerine yerleştirilir. Kemiksiz etler, çember şeklinde bulunan demire yerleştirilmiş çengellere, 10–15 tane yarım gövde, leğen kemiğinden asılır ve kuyu içerisine havada kalacak şekilde duvarlara değmeden daldırılır, kuyunun üstü metal kapak ile kapatılarak kenarları kül ile sıvanır. Pişme esnasında etin yağı, kazanın içine damlayarak, kuyu içerisinde duman oluşmadan etin daha lezzetli pişmesi sağlanır. Ortalama 2–2,5 saat sonra pişen kemiksiz etler, kuyudan çıkarılarak tezgâh üstüne asılır. Bıçak ile istenilen miktar kadar kesilerek tartılır ve kuşbaşı büyüklüğünde pide ekmek üzerine doğranarak, tuzlanıp taş fırında ısıtıldıktan sonra servis yapılır. Ortalama 3–3,5 saat sonra, kazan kuyudan çıkarılarak, pişen kemikli etler bir tepsi içerisinde tezgâha konur ve istenilen miktar kadar tartılarak, pide ekmek üzerinde tuzlanıp, taş fırında ısıtılarak servis yapılır.
Bunların yanı sıra Siirt Köftesi (Kitel), Bumbar (Cokat), Yoğurtlu Köfte (Kiftel Leben), Sarmısaklı Köfte (Kitel Fum), Pekmezli tatlılarımızdan Varak Keêk, Aside, Rayoşu Meketip, İmçerket diye sıralayabiliriz.
Değerli vaktini ayırıp, bizler ile paylaşmış olduğu faydalı bilgiler adına Siirt İl Kültür ve Turizm Müdürü Sayın Remzi USLU’ya sonsuz teşekkürlerimizi sunuyor ve başarılarının devamını diliyoruz.
***
56 Siirt
Mezopotamya ve Anadolu arasında
tüm medeniyetlerin birleştiği alanda
kurulan, Güneydoğu Bölgesi’nde yer alan
Siirt, evliyalar şehridir aynı zamanda.
Alimlerin ilçesi Tillo, küçük olsa da,
Kutsal kalıntılarıyla bir devdir aslında.
Manevi atmosferiyle canlıdır daima,
İnanç turizmiyle dikkat çekmiştir her çağda.
Hz. Süleyman’ın (a.s.) Saba Melikesi Belkıs’a
bizzat hediye ettiği Güzellik Hamamı,
Sarp dağlık yapısı ve bol ırmaklarıyla,
Doğa turizmin de ilk olmuş son zamanlarda.
Tarihi eserleri, tescilli yemekleri
verimli toprakları, faydalı Zivzik narı,
şifa kaynağı Pervari balı ve fıstığı
gibi, Siirt’i farklı kılıyor değerleri.
***
Fotoğraflar: Siirt İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Cuma Günü 14.02.2020 Tarihli Önce Vatan Gazetesinin 2. ve 3. Sayfalarında yayımlanmıştır.
YORUMLAR
Henüz yorum yapılmamış.