CENNET DEDİKLERİ!

• 30 Ocak 2020 Perşembe 21:40:19

CENNET DEDİKLERİ!

.

Cennet, Arapça kökenli bir isimdir. “Cenn” kökünden türemiştir. Kelime manasıyla “Örtmek, gizlemek” anlamına gelir. “Bitki ve ağaçları ile toprağı örten bahçe” demektir cennet.(*)

Dini terim olarak cennet ise imanlı ve iyi kimselerin öldükten sonra Allah tarafından mükafat olarak konulacakları ve içinde ebediyen yaşayacakları, her türlü tasavvurun üstünde güzellik ve nimetlerle dolu yerdir.

Bir de mecazi anlamı var cennetin. Mecazi manada cennet, “Çok güzel, iç açıcı, huzur verici yer” demek. Bir iki örnek cümle vereyim: “Benim evim bir cennet” (Ziya Gökalp). “Gerçekte Sultan Ahmet Camisi’nin içi tıpkı çocukluğumda düşündüğüm gibi bir cennet bahçesidir”(Ahmet Hamdi Tanpınar).(**)

.

Günümüzde cennet özel ad olarak da kullanılıyor. Genellikle kız çocuklarına ”Cennet” ismi konuluyor. Şimdi hatırıma geldi. Bizim ellerde tekerleme gibi bir küçük hikaye anlatılır. Ondan bahsedeyim:

“Köylerimizin birinde yaşayan Memet adında bir muhterem. Karısının adı da Cennet. Bir gün Cennet Hanım almış testileri suya gitmiş. Çeşme başında lafa tutulmuş. Bir hayli gecikmiş. Memet Efendi’yi almış bir merak. Tam hanımını aramaya çıkacak. Cennet Hanım teşrif etmiş. Aralarında şöyle bir muhavere olmuş:

-Nirden geliyon gız Cennet?

-Çişmeden geliyom lan Memmet!

-Niye gicikdin gız Cennet?

-Sıra bekledim lan Memmet!

Memet sabırlı adam. Lahavle çekip lafı uzatmamış.”

.

Şimdi ben bunları niçin yazıyorum? TRT Müzik’te Uğur Işılak Mahzuni’nin “İşte Gidiyorum Çeşmi Siyahım” türküsünü yorumlamış. Mahzuni’nin çok sevilen bir türküsüdür bu türkü. Her daim dillerdedir.

Güzel de söylüyor Uğur Işılak. Ama öyle bir yanlışı var ki o yorumunu gölgeleyen. Bunu nasıl yapar? Doğrusu anlayabilmiş değilim. Bu türkünün ikinci dörtlüğü şöyle:

.

“Haydi dolaşayım yüce dağlarda

Dost beni bıraktı ah ile zarda, ah ile zarda

Ötmek istiyorum viran bağlarda

Ayağıma cennet kiralansa da”

.

Uğur Işılak “Ayağıma cennet kiralansa da” dizesinde kendi kafasına göre bir değişiklik yapmış. “Cennet” kelimesinin yerine “dünya” sözcüğünü kullanmış. Dize şu hale gelmiş: “Ayağıma dünya kiralansa da”.

.

Oldu mu şimdi? Mahzuni “dünya” demeyi bilmiyor muydu? Dünyayı ahireti, cenneti cehennemi idrakten yoksun muydu büyük usta?

Mübalağa yapmış Mahzuni. Cenneti mecazi anlamda kullanmış. Viran bağları; çok güzel, bakımlı, huzur verici yerlere değişmeyeceğini anlatmış. Bir tezat sanatı var viran bağla cennet arasında. Mahzuni "Ötmek istiyorum..."derken de kendini bülbüle benzetiyor. Şu imgenin güzelliğine bakınız.

Uğur Işılak beğenmemiş. Beğenmeyebilir. Kendi tercihidir. Beğenmiyorsa okumasaydı keşke. Okumuş ve dizedeki "cennet" yerine "dünya" kelimesini kullanmış. Dizeyi değiştirmiş.Tahrif etmiş. Bu olmaz işte. Ne hakla? Bu ne ciddiyetsizlik? Hem de devletin resmi yayın kuruluşu TRT’de!..

Ben dinledim bant kaydını. Hayretler içinde kaldım. Hani bir söz var. Aklı derinlere erenin biri der ki: “Bu kadar cehalet ancak tahsil ile mümkündür.”

Allah ıslah eyleye!

................................

(*)İslam Ansiklopedisi

(**)Kubbealtı Lügatı Misalli Büyük Türkçe Sözlük