YALNIZIZ (PEYAMİ SEFA)

• 25 Kasım 2019 Pazartesi 20:38:27

Yalnızız adlı eser, Peyami Sefa’nın romanıdır. Dört yüz altmış dokuz sayfadan oluşan eser, üç ana bölümdür. Birinci bölüm, on ana kısımdan, ikinci bölüm, on iki ana kısımdan, üçüncü bölüm ise altı kısımdan oluşmaktadır.
Romanın kahramanları: Saim, Meral, Selmin, Besim, Ferhat, Necile, Naim Bey, Emine, Mefaret Hanım, Renginaz, Feriha ve Cezmi Bey’dir.
Saim, Meral’i sevmektedir. O, daha Meral ile tanışmadan önce annesini sevmiştir. Meral’i Necile’nin kızı olduğunu bilmeden Meral’e âşık olmuştur. Saim, çok düşünceli, anlayışlı olgun bir erkektir. Kafasında canlandırdığı Simeranya, onun ulaşmak istediği bir yaşam tarzıdır. Simeranya’da çözümler çoktur. Her şeyin çözümü vardır orada. Eğitim, sağlık, ekonomi, insan ilişkileri, inanç, ibadet vb. Simeranya’nın eşsiz anlatımının yapıldığı roman, nefretin çirkinleştirip çerçevelediği bir dünyada, “yalnızım” diye bir veda mektubu yazarak intihar eden Meral karakterinin devleştiği eşsiz bir romandır.
Saim, Meral’e sevgisinden dolayı, ona zarar gelmesini asla istememektedir. Meral ise ne yaptığını bilmeyen, herkese umut veren ancak hiçbir kimseye bağlanmayan bir bayandır. Bütün bunları yapmak için yalandan hiçbir zaman kaçınmaz. Saim, dedektif gibi bir insandır. Çeşitli varsayım ve savlarla Meral’in yalanlarını bir bir ortaya çıkarır. Meral’in iki türlü yüzü vardır. Biri iyi kalpli Meral, diğeri ise gösterişe, paraya, lüks hayata düşkün, gününü gün ederek hayatını yaşamak isteyen Meral’dir. Ne var ki Meral iki Meral’den biri dahi olamaz. O, hep yalnız kalır…
Feriha; zengin, yaşlı ve sosyetik biriyle evlidir. Onun ekonomik durumu çok iyidir. Feriha, Meral’in de kendisi gibi olmasını ister. Bunun gerçekleşmesi için çaba harcar. Bu sebeple ona uygun bir koca bulmak ister. Meral’e bulmak istediği koca da Şükrü Bey’dir. Şükrü Bey, zengin ve yaşlıdır. Feriha Paris’te yaşamaktadır. Paris’in yaşam şartlarını, güzelliklerini, modasını, kendisin lüks hayatını Meral’e ballandıra ballandıra anlatır. Meral de bu anlatılanlara inanır ve onun gibi yaşamak ister. Bu yüzden Paris’e giderek orada zengin biriyle evlenmek ister.
Selmin, Saim’in yeğenidir. Aynı zamanda ablasının kızıdır. Selmin, Ferhat’ı sevmektedir. Ferhat ise Selmin’in beklentilerine cevap vermekten çok uzaktır. Ferhat; içen, kızlarla gezen, sarhoşluğu eksik olmayan, gününü gün eden sevimsiz biridir. Kendisi her türlü şeyi yapar ancak kardeşi Meral’in yaptıklarına tahammül edemez. Meral’in her işine karışır. Gerektiğinde onu döver, azarlar, ona kötü sözler söyler. Meral evde yalnızdır, sıkılmıştır. Aile baskısı, onun kaçma planı hazırlamasına sebebiyet verir.
Mefharet Hanım, çok endişeli, her olayın altından kötü sonuçlar çıkaran, hayata anlamsız ve olumsuz yönüyle bakan karamsar bir kadındır.
Besim, Saim’in kardeşidir. Besim, hayatını yaşayan, evine ekmek götüren, diğerlerine göre düzenli yaşamı olan ve istikrarlı bir yaşam süren bir insandır.
Necile, Meral’in annesidir. Nail Bey’in eski eşidir. Nail Bey, Necile’den boşanmıştır. Necile, zamanında erkeklerle çok gezen, cilve yapan, erkekleri yoldan çıkaran Arnavut kökenli güzel bir kadındır. O, evinde Renginaz ile yaşamaktadır.
Renginaz, Necile’nin yanında yaşayan, ona hizmet eden, genç, bekâr ve güzel bir kızdır. O, henüz otuzunu geçmemiştir. Ama bu zamana kadar da hiç evlenmemiştir. O da Saim Bey’i sevmektedir. İlk görüşte onu sevmiş, daha sonra da onu unutmuştur.
Naim Bey, Meral ve Ferhat’ın babasıdır. Necile’den boşanmıştır. Sigara içmekte ve alkol almaktadır. Hayatını çocuklarının huzuru için adamaya çalışmış ancak bunda muvaffak olmamıştır.
Emine, Nail Bey’in evinde hizmetçidir.
Cezmi Bey, yakışıklı, genç ve zengin biridir. Eyyamcıdır, günü gün etmektedir.
Olay, Saim-Meral; Ferhat-Selmin, Meral-Ferhat ve Besim Bey tarafından daha çok işlenmektedir.
Saim Bey, okumuş, felsefi düşünen, sosyoloji ve psikoloji bilgisi olan, olayları çözebilen biridir. O, kendi dünyasında oluşturduğu Simeranya yaşam biçimini kendine ilke edinmiştir. O, daha ziyade insanların iç yönleriyle ilgilenmekte, ruh dünyalarına girmekte ve onları çözmeye çalışmaktadır.
Saim, Meral’i sever ve ona âşık olur. Yaşı Meral’in yaşından çok büyüktür. Meral de bütün bunları bilmesine rağmen, Saim Bey’in konuşmasına, beyefendiliğine ve zarafetine tutulur. Meral’in ki tam bir aşk değildir. Zaten kendisi de bu tutkunun adını koyamamaktadır. Meral, sürekli kendisi ile çelişmektedir. Saim Bey’e her defasında yalan söylemektedir. Saim Bey de Meral’in yalanlarını ortaya çıkarmaktadır. Evlenme konusunda Saim Bey’in niyeti ciddidir. O, gerçekten de Meral ile evlenmek ister. Ancak Meral, ne yapacağını bilememektedir. Saim Bey’i ne reddetmekte ne de ona tam olarak evet diyebilmektedir. O, evlenme konusunda Saim Bey’e güven vermemektedir. Saim Bey’in yanında ona umutlar verirken, onun olmadığı yerde kendine bir dünya kurmakta ve bunu gerçekleştirebilmek için kendi kendine planlar yapmaktadır.
Feriha Hanım, Meral’in yaşamını etkilemekte, onun kararsız tutumunu kendi düşünceleriyle doldurmaktadır. Nihayetinde kararsızlıklar içinde yüzen ve bütün baskılardan bıkan Meral, kaçmaya karar verir. Onun hayali, kaçarak Paris’e gitmek ve orada yeni bir yaşam kurmaktır. Kaçacağı gece, bütün planları ters gider. Planları gerçekleşmeyince o gece intihar etmeye karar verir. Ancak intihar etmeden önce bir sigara içmek ister. Sigarayı yakarken çakmaktan çıkan kıvılcımla üzerine dökülen benzin ateş alır. Koskoca evde tek başına yanmaya başlar. Bağırır, çağırır ancak sesini kimselere duyuramaz. Sonunda cayır cayır yanan Meral’in kapısını açarlar. Fakat Meral yanarak çoktan ölmüştür.
Meral’in ölümünü duyan annesi Necile Hanım şok geçirir. Saim Bey’i yanına çağırır. Saim Bey Necile’nin evine vardığında Necile ölmüştür ama vücudu hâlâ sıcaktır. Saim Bey, gençliğinin ilk yıllarında, Necile Hanım’ı sevmiş ve onunla bu evde yalnız kalmıştı. Şimdi ise cansız bedeniyle birlikte yalnız kalmıştır. Saim Bey, sabaha kadar onun cenazesini bekler. Yalnız kalan Saim Bey’in sevdikleri bir bir ölmüştür. O ise bedeni ve ruhuyla tek başına yalnız kalmıştır…
03.12.2003
Akdağmadeni
Yozgat