KAHRAMANMARAŞ İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRÜ SAYIN SEYDİHAN KÜÇÜKDAĞLI İLE RÖPORTAJ.

• 2 Mart 2019 Cumartesi 15:54:55

“Dünyanın İstiklal Madalyalı şehridir Kahramanmaraş.”
Bu hafta: Plaka numarası “46” olan, Akdeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin birbirine en çok yaklaştığı alanda yer alan, Doğu Akdeniz ve Mezopotamya’yı Kapodokya ile Anadolu’nun başka kesimlerine bağlayan önemli kervan yollarının kavşağında bulunan ve Kurtuluş Savaşı’nda işgale direnişi nedeniyle TBMM tarafından 5 Nisan 1925’te İstiklal Madalyası verilen tek şehir-Kahramanmaraş’ı konu aldık.
12 Şubat Kahramanmaraş 1920 Kurtuluş Zaferi:
Tarih, bir milleti dirilten en önemli ilham kaynağıdır. Toplumların geçmişinde bazı dönüm noktaları ve benzeri görülmemiş tarihsel olayları vardır. Bu örneklerden biri: Fransız işgali altında kalmış olan Kahramanmaraş halkımızın Kurtuluş Savaşı’nda sergiledikleri emsalsiz azimli direniş ile sonsuza kadar bayrağı, inancı ve bu ruhu tüm dünyaya ispatlamaları Türk tarihimizi yeniden yazılmasına vesile olmuştur. Dolayısı ile “Onikişubat 1920 Kahramanmaraş Kurtuluş Zaferi” milletimizin gurur ve ilham kaynağıdır. Tüm Kahraman Şehit Atalarımızı Saygı ve Minnet ile Anıyor, Ruhları Şad Olsun diyoruz.
*
- Sayın Müdürüm, Kahramanmaraş’ın kültür ve turizm değerleri hakkında bilgi verir misiniz?

Doğu Akdeniz’de bulunan Kahramanmaraş, emsalsiz doğası, iklimi, Başkonuş  ve Yavşan yaylaları, Kapıçam Tabiat Parkı, Körçoban Tabiatı Koruma alanı, mağaraları, barajları, akarsuları, göllleri, dağları, Germanicia Mozaikleri,  Eshab-ı Kehf Külliyesi, kaleleri, tarihi camileri ve çarşıları, geleneksel el sanatları, yöresel mutfağı ve  coğrafi işaret olarak da tescil edilmiş olan tarhanası, pul biberi, dondurması, uzun tarihi geçmişi ve zengin kültürü ile alternatif turizm açısından önemli bir potansiyele sahiptir.

Geleneksel el sanatları, yöresel mutfak başta olmak üzere diğer tarihi ve kültürel değerleri ile Kahramanmaraş merkez ilçeleri kültür turizmi açısından dikkat çekmektedir. Kahramanmaraş, Türkiye’de geleneksel el sanatlarının en yoğun şekilde icra edildiği merkezlerden biri konumundadır. Maraş işi sim sırma işlemeciliği, bakırcılık, köşkerlik, keçecilik, külekçilik, ahşap oymacılığı, saraçlık, semercilik, bıçakçılık, kuyumculuk, demircilik gibi geleneksel el sanatlarının birçok çeşidinin üretim aşamasından pazarlama aşamasına kadar doğal ortamında sergilendiği, temelleri Dulkadiroğulları dönemine dayanan tarihî çarşılar ekonomik açıdan canlılığını korumaktadır. Kahramanmaraş’ın yöresel mutfak kültürü; Maraş tarhanası, tarhana çorbası, eşkili çorba, döğmeli mercimekli çorba,  paça, simit köftesi, kısır köftesi, içli köfte, sömelek köfte, suluyağlı köfte, eşkili köfte, yoğurtlu köfte, yavan köfte, ekşili aya köftesi, yoğurtlu kebap, mayam şerbeti, ravanda şerbeti,  döğme aşı, Maraş dolması, mimbar, Maraş çöreği, Maraş biberi, sucuk, samsa, pekmez,  hapısa, pestil, cevizli kırma tatlısı, çullama, dünyaca ünlü Maraş dondurması gibi yiyecek-içecekleri ve tatlıları ile zengin bir görünüm arz etmektedir. Turistlerin tatil yeri tercihinde kültürel değerlerin önemli bir rol oynaması sebebiyle geleneksel el sanatları ve yöresel mutfak kültürel zenginliğin bir ifadesi olarak turizme çekicilik kazandırmakta ve turizm gelirlerinin artmasına katkı sağlamaktadır.

Turizm çeşitliliği açısından önemli bir avantaj sağlayan Ilıca Kaplıcaları ve Döngele Termal Turizm Alanı çevre ve doğa kullanımı açısından farklı çekici unsurlara sahiptir. Kaplıcaların etrafında yer alan dağcılık, atlı doğa gezisi, trekking, flora/fauna incelemesi, safari vb. aktivitelere uygun alanlar turizme elverişli bir görünüm arz etmektedir. Doğal değerlere yönelik potansiyelin zengin olması, kent merkezine ulaşımın kolay olması, yöre halkının sosyal yapısının turizme uygun olması, sağlık turizmi, kültür turizmi, yayla turizmi, sportif turizm gibi diğer turizm çeşitleri ile entegrasyonunun sağlanabilir olması sebebiyle önemli bir turizm potansiyeli oluşturmaktadır.

- Germanicia Antik Kenti ve taban mozaiklerinin tarihi ve kültürel değeri ile mozaiklerin ortaya çıkarılmasına yönelik çalışmalar hakkında neler ifade etmek istersiniz?

Maraş, M.Ö. 64’te Romalıların eline geçmiş ve Roma İmparatoru Gaisus Caesar Agustus Germanicus’un adı şehre verilerek “Kaiseria Germanicia” olarak adlandırılmıştır. Çağın Latince, Grekçe ve Arapça kaynaklarından anlaşıldığına göre Germanicia Mozaiklerinin, Geç Roma & Erken Bizans Dönemine aittir. Günümüzde ortaya çıkan Mozaikler, bu dönemde şehirde yaşanan siyasi, sosyal, kültürel ve iktisadi durumu da yansıtmaktadır. Mozaik tabakalarındaki tessare çokluğu aynı zamanda motiflere ince detayların verilmesini sağlamıştır. Mozaiklerdeki tasvirlerde bitkisel ve geometrik motifler, günlük hayattan seçilmiş betimlemeler ve dönemin mimari yapısını gösteren kompozisyonlar yer almaktadır. Özenli işçilikleri, tasvirlerdeki desenleri, konu ve ikonografi çeşitliliği ile kendine özgü bir karakter ve kalite taşıyan Germanicia Mozaikleri daha ayrıcalıklı konumdadır.
Merkez Dulkadiroğlu ilçesi Şeyhadil, Bağlarbaşı, Namık Kemal ve Dulkadiroğlu mahallelerini kapsayan 140 hektarlık alan, 2010 yılında III. derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edilmiş, geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları belirlenmiştir. Germanicia mozaiklerinin yer aldığı bölgede 61 parsel I. derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edilmiştir.

2008 yılından günümüze Germanicia mozaik alanında 46 parsel kamulaştırılmıştır. 2009 yılında başlatılan kazı çalışmaları neticesinde bugüne kadar 3 ayrı alanda 16 parselde (3000 m²) yapılan kazılarla 450 m² mozaik tabakası ortaya çıkarılmıştır. 2018 yılında Dulkadiroğlu ilçesi, Bağlarbaşı Mahallesi 2424 ada, 2 ve 3 no’lu parsellerdeki mozaikli alan ören yeri olarak ziyarete açılmıştır.

Bütün insanlığın ortak mirası olarak kabul edilen kültürel değerleri yaşatmak ve evrensel değerlere sahip kültürel varlıkları dünyaya tanıtmak amacıyla devam eden çalışmalar doğrultusunda Germanicia antik kentinin arkeopark ya da mozaik müzesi olarak projelendirilerek turizme açılması planlanmaktadır.

- Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi ve şehirdeki diğer müzeler hakkında bilgi verir misiniz?

Kahramanmaraş’ta ilk müze 1947 yılında Taş Medrese’de kurulmuş, 1961 yılında Kahramanmaraş Kalesi’ne taşınmıştır. 1975 yılında ise il merkezi Azerbaycan Bulvarı’nda bulunan bugünkü mevcut müze binasına taşınmıştır.
1977 yılında temeli atılan Kahramanmaraş Müzesi ek inşaatının tamamlanması için 2003 yılı Eylül ayında başlatılan yeniden projelendirme çalışmaları sonuçlandırılmış ve Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi 2012 yılı Mayıs ayında hizmete açılmıştır.
Envanter kayıtlarında 30.000 eser bulunan Müze, Antik Fil Sergi Salonu, Direkli Mağara Kazısı Canlandırma ve Sergi Salonu, Domuztepe Höyük Kazısı Canlandırma ve Sergi Salonu, Maraş Aslanı ve Hitit Eserleri Sergi Salonu, Mozaik Sergi Salonu, Taş Eserler ve Steller Sergi Salonu, Kronolojik Arkeolojik Eserler Sergi Salonu, Sikke Teşhir Bölümü, birer adet çocuk eğitim ve çok amaçlı toplantı salonu, bahçe teşhir kompleksi ve çevre düzeni ile ziyaretçilerini beklemektedir.

Etnografya Müzesi, Minyatür Kurtuluş Müzesi, Dijital Kurtuluş Müzesi, Kurtuluş Destanı Panorama Müzesi, Tematik Mutfak Müzesi, Dondurma Müzesi, Kültürel Miras Müzesi gibi yerel yönetimler tarafından açılan müzeler de kültür ve turizme değer katmaktadır. Yedi Güzel Adam Müzesi ve Elbistan Müzesinin açılması çalışmaları ise tamamlanmak üzeredir.

- Kahramanmaraş’ın tarihine dair önemli bir eser olan “Maraş Aslanı” hakkında bilgi verir misiniz?

Kahramanmaraş Kalesi’nde bulunan ve 1886 yılından beri İstanbul Arkeoloji Müzeleri Eski Şark Eserleri Müzesinde sergilenen “Maraş Aslanı”, 2006 yılında başlatılan çalışmalar neticesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı Makam Onayı ile 30 Ağustos 2013 tarihinde Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesine getirilmiştir.

- Müzede sergilenen “Antik Fil” hakkında bilgi verir misniz?

Türkoğlu İlçesi, Gâvur Gölü Bataklığı’ndan çıkarılan ve tarihi M.Ö. 1400’lü yıllara dayanan 2 adet antik fil iskeleti, 2012 yılında yeniden ziyarete açılan Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesinde modern teşhir ve tanzim çalışmaları yapılmış şekilde sergilenmektedir.

Elephas Maxsima Asurus türüne ait olan fil iskeletleri, bilimsel yayınlarda Maraş Fili olarak bilinir. Bu türün boyu 6 metreye ağırlığı ise 5 tona ulaşabilmektedir. Afrika fillerine oranla gözleri daha büyük, kaş kemerleri daha şişkin ve sırt bölgesi arkaya doğru eğimlidir. Hortum uçlarında tek çıkıntı vardır. Savunma dişlerinin uzunluğu 1.6 metreye kadar büyüyebilen bir türdür. Saatte 40 kilometre koşma hızına ulaşabilirler.
- Eshab-ı Kehf Külliyesi kültür ve turizm açısından önemi nedir?

Afşin ilçesinin 7 km. kuzeybatısında yer almaktadır. Külliye Antik Çağ’dan beri kutsal sayılan Eshab-ı Kehf veya Eshabü’l-Kehf adıyla bilinen mağaranın çevresine yapılmıştır. Eshab-ı Kehf Bizans Devrine olduğu gibi Selçuklular’ın fethinden günümüze kadar da Hristiyanlar ve Müslümanlar tarafından kutsal bir mekan kabul edilerek önemli bir ziyaret yeri olmuştur.

Eshab-ı Kehf’e gelen ziyaretçilerin ihtiyaçlarının karşılanması için Anadolu Selçuklularının Maraş Emiri Nusretüddin Hasan Bey tarafından 1215-1234 yılları arasında ribat, cami ve handan oluşan külliye inşa ettirilmiştir. Külliye tarihi dönemlerde önemli bir ziyaretgah olmasının yanı sıra çevrenin ilim ve kültür merkezi olmuştur.

- Kahramanmaraş’ta turizm sektörünün son durumu hakkında neler söylemek istersiniz?

Kahramanmaraş’ta turizm sektörü sürekli olarak gelişen ve büyüyen bir çizgide devam etmektedir. 2003 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı işletme belgeli konaklama tesisi sayısı 4 iken 2018 yılı itibariyle 2 adet beş yıldızlı, olmak üzere 50’ye, 2003 yılında 534 olan yatak sayısı, 2018 yılında 3787’ye ulaşmıştır. Turizme yönelik konaklama, yeme-içme, eğlence tesisleri ve ulaşımdaki kolaylıkların artması sonucu turist sayısı da artmıştır. 2003 yılında 39.488 olan konaklama sayısı 2018 yılı sonunda 354.907’ye ulaşmıştır. Doğa, yayla ve termal turizme yönelik yatırımlar da artarak devam etmektedir.
*
Değerli zamanlarını ayırıp, bizlerle paylaşmış oldukları bilgiler adına Sayın Müdürümüze sonsuz teşekkürlerimizi sunuyoruz.
*
Sayın Müdürümüz kendilerini ve başarılı öz geçmişini tanıtmaktan önce K.Maraş ilimizi tanıtmayı ön gördüler. Ben de sayfalarından aldığım bazı bilgiler doğrultusunda Müdürümüzü sizlere kısaca tanıtmak istiyorum.
“1963 yılı Aralık ayında Kahramanmaraş’ta doğmuş. İlk ve orta öğretim tahsilini memleketinde yaparak, lise ve İHL diplomasını birlikte alır. Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Sosyoloji Anabilim Dalından lisans diploması almıştır. KSÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalında yüksek lisansını tamamış ve aynı alanda doktora çalışmalarına devam eder. Ayrıca, Selçuk Üniversitesinden Pedagojik Formasyon Sertifikası, Çukurova Üniversitesinden Bilgisayar Formatörlük Sertifikası ve Boğaziçi Üniversitesinden Turizm Temel Eğitimi Sertifikası almıştır.
2003 yılında Kahramanmaraş İl Kültür ve Turizm Müdürü olarak atanır. Kültür ve Turizm alanında, kurumsal kimlik ve kamusal sorumluluk bilinci içerisinde oluşturduğu gündem ve çalışmalarla kültür ve turizm olgusunu kentin vizyonuna dahil eder. Valilik Makamı tarafından dört kez Takdirname, bir kez Teşekkürname ile taltif edilir ve Bakanlık Makamı tarafından on iki kez temsil için yurt dışında görevlendirilir. Ayrıca, pek çok kurumdan teşekkür ve başarı belgesi ile ödüllendirilmiştir.” - Kahramanmaraş İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
*
46 Kahramanmaraş
Yüce İstiklal Madalyasına layık görülen,
On iki Şubat yengiyle yurdu sevindiren,
Atatürk’ün “Kardeşlerim” diye hitap eden,
Adı tarihe geçen; Kahramanmaraş’sın sen!

Sütçü İmam ve Rıdvan Hoca ile beraber,
Yerel mücadeleyi kahramanca vermişler.
Milletin dirilerek ayağa kalktığı yer,
“Bu toprak düşmana gülizar olmaz.” Dediler.

Neolitik ve İlk Tunç çağından miras kalan,
Anadolu’yu mühim kesimlere bağlayan,
Gurgum’un merkeziydi, şimdi de çok çağdaştır,
Doğu Akdeniz’de bulunan Kahramanmaraş.

Dondurmasıyla adını dünyaya duyuran,
Su potansiyeliyle önemli bir kent olan,
Coğrafyasıyla tarım sektöründe avangart,
Temiz doğasıyla önlüdür Kahramanmaraş.
*
Röportaj Yapan: Hande Hamdiye AĞIRMAN
Röportaj Yapılan Kişi: Kahramanmaraş İl Kültür ve Turizm Müdürü Seydihan KÜÇÜKDAĞLI
Fotoğraflar: Kahramanmaraş İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Önce Vatan Gazetesinin 03.03.2019 Tarihli 2. ve 3. Sayfalarında yayımlanacak.
www.oncevatan.com.tr