YAZINDA YAZIMIN ÖNEMİ

• 17 Şubat 2019 Pazar 00:31:42

Yazım ve yazın konusunu açalım istiyorum biraz. Yazım; kullanılan kelimelerin, noktalama işaretlerinin kurallarına uygun kullanılabilirliğidir.

Yazın sanattır. Düşüncelerin duyguların olayların edebi bir biçimde aktarılmasıdır. Yazın ne kadar mükemmel olursa olsun yazım yani kuralına uygun olmazsa edebi değeri düşer. Yazın ve yazımın birlikte değerlendirilmesi gerekir.

Bazı arkadaşlar yazım yanlışlarını düzelttiriyorum diye kızıyorlar. Bazen dikkatsizlikten bazen doğru bilmedikleri için yaptıkları bu yanlışlar eserin tamamını kötü etkiliyor. Önemli olduğunu düşündüğüm birkaç yazım kuralından bahsetmek istiyorum umarım arkadaşlar yararlanır. Eminim ki verdiğim bilgilerin çoğunu biliyorsunuz, tekrarlamakta fayda vardır diye düşünüyorum.

BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI

Dildeki bir sesi, tek başına ya da başkalarıyla birleşerek yazıyla gösteren işaretlere harf denir.

BÜYÜK HARF KULLANIMI

1) * Cümle, büyük harfle başlar.

**Cümle içinde tırnak veya yay ayraç içine alınan cümleler büyük harfle başlar ve sonlarına uygun noktalama işareti konur.
Atatürk, “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir! Diyor.

İki çizgi arasındaki açıklama cümleleri büyük harfle başlamaz.

Kapının zilini çalarken – yağmurun en yoğun zamanıydı – karşısına çıkacak kişiyi düşünüyordu.

2) İki nokta sonrası gelen cümle büyük harfle başlar.

Zihin paraşüt gibidir: Açık değilse işe yaramaz. Frank Zappa

3) Rakamla başlayan cümlelerde rakam sonrası sözcük küçük harfle başlar.
20 yaşındaydı fakat çok daha fazla gösteriyordu.

4) Şiirlerdeki dizeler genellikle büyük harfle başlar.
Ölürsem yazıktır sana kanmadan
Kollarım boynunda halkalanmadan
Bir günüm geçmiyor seni anmadan
……….
Orhan Seyfi Orhon

5) Özel adlar büyük harfle başlar.

*) Kişilerin adlarıyla soyadları büyük harfle başlar. Faruk Nafiz Çamlıbel

**) Takma adlar büyük harfle başlar. Orhan Veli, takma adı “ Adil Han”

***) Kişi adlarından önce ve sonra gelen saygı sözleri büyük harfle başlar.
Amasya Valisi Hakan Tolunay, Dr. Erol Uraz
:
****) Akrabalık bildiren kelimeler büyük harfle başlamaz.
Şahika abla, Abdullah amca, Şadan hala…

*****) Bazı tarihi ve efsanevi şahsiyetlerde akrabalık bildiren kelime sonda olduğu halde unvan değeri kazandığı ve özel ada dahil olduğu için büyük harfle yazılır.
Piri Baba, Selamet Hatun, Dede Korkut…

******* Özel adlar yerine kullanılan “o” zamiri, cümle içinde büyük harfle yazılmaz.
Allah ve çok büyük şahsiyetler hariç.
Seda hanım şairim der ama o çok da güzel yazamaz.

6) * Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfle başlar.

10 Kasım 1938

**Belirli bir tarihi belirtmeyen ay ve gün adları küçük harfle başlar.
Anneler günün mayısın ikinci pazarına dek gelir

7) Hitap sözcükleri büyük harfle başlar.
Sevgili Dost, Sayın Müdürüm…

8) Hayvanlara verilen özel adlar büyük harfle başlar.
Karabaş, Pamuk, Minnoş.

9) Millet, boy ve oymak adlarının başına büyük harf konur.
Türk, Rus, Ermeni,Alman, Arap, Japon…

10) Dil ve lehçe adları büyük harfle başlar.

Türkçe, Almanca, İngilizce, Arapça, Gürcüce…

11) Devlet adları büyük harfle başlar.
Türkiye Cumhuriyeti, Amerika Birleşik Devletleri…

12) Din ve mezhep adları ile bunların mensuplarını bildiren sözler büyük harfle başlar.
Müslüman, Müslümanlık, Hıristiyan, Musevilik,

13) Dinsel ve mitolojiyle ilgili adlar ve kutsal kitaplar büyük harfle başlar.
Allah, Kuran, Cebrail…

14) Gezegen ve yıldız adları büyük harfle başlar.
Dünya, Neptün, Halley, Güneş, Ay.
Uyarı:
*Güneş, dünya ve ay sözcükleri gezegen anlamında kullanılmıyorsa küçük harfle başlar.

15) Yer adları büyük harfle başlar.
Asya, İç Anadolu, Doğu Anadolu Bölgesi. Trakya, Ankara, Bağdat, Ürgüp,
Ağrı Dağı, Van Gölü, Ege Denizi, Fırat Nehri

*İl, ilçe ve köy tamlamaları küçük harfle başlar.
Nevşehir ili, Suluova ilçesi, Deveci köyü.

16) Kurum, kuruluş ve kurul adlarının her sözcüğü büyük harfle başlar.
Türkiye Büyük Millet Meclisi, Çocuk Esirgeme Kurumu, Çankaya Lisesi,
17) Milli ve dini bayramlarla, bayram niteliğindeki günleri bildiren sözcükler büyük harfle başlar.
Ramazan Bayramı, Nevruz Bayramı,

18) Tarihi olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar.
Kurtuluş Savaşı, Milli Mücadele,

*Tarihi dönem bildirmeyip, tür ya da tarz bildiren terimler küçük
harfle yazılır.
Divan edebiyatı, halk edebiyatı.

29) Kitap, dergi, gazete ve sanat eserlerinin her sözcüğü büyük harfle başlar.
Nutuk, Resmî Gazete,
Onuncu Yıl Marşı.

*Özel ada dahil olmayan gazete, dergi, tablo ve sözler büyük harfle
başlamaz.
Milliyet gazetesi, Türk Dili dergisi, Halı Dokuyan Kızlar tablosu.

30) Özel adlardan türetilen bütün kelimeler büyük harfle başlar.
Türklük, Türkleşmek, Türkçülük, Türkçe, Avrupalı…

Devam edecek…

Beğen