İpucu

• 5 Aralık 2018 Çarşamba 21:12:19

İpucu

İpucu, aranılan şeye dair iz, emare olarak düşünülebilir.
Aranılan her ne ise ona dair ipucu incelenir. İpucunun aranılan şeye göreceli olması, bakışı sınırlıyor.
Aranılan şeye göre ipucu aramak yerine, ipucuna göre arama yapmak da mümkün.
Sondan başa veya baştan sona doğru yapılan değerlendirmeler gibi.
Tümden gelim, tüme varım gibi.
Birinde hedef bellidir, ipucu o hedefe dair işletilir. Hedef, sınırı belirler. Belirlenmiş hedeften başka bir sonuca varmak amaçlanmaz!
Diğerinde hedef belirlenmez ipucu nereye götürür ise o sonuç anlamlıdır. Baştan hedef ile sınırlama olmaz. İpucu nereye götürür ise…
İpucunu takip etmek veya önceden kabul edilmiş sonuca dair ipucu üretmek!
Ölçek büyüdükçe ihtimal olumlu yönde artar! Ölçek küçüldükçe olumlu ihtimal azalır.
Evrende hayat olma ihtimali %100 iken, herhangi bir gezegende hayat olma ihtimali neredeyse sonsuza yakındır. Dünyada canlılık olduğu için dünyadan bakıldığında kesinlik var. Piyango biletine en büyük ikramiye çıkma ihtimali tüm biletler kadar iken piyango çekildikten sonra kesinleşir. İki örnekte de sonuçtan bakıldığında kesinlik var. Başlangıçta ihtimal var. Evrende hayat olma ihtimali herhangi bir yıldızdan bakıldığında yıldız sayısı kadar ihtimal halinde iken dünyada kesin. Örnekler sadece ipucu.
Tekerleği bulan insanın nihai amacı son model bir spor araba değildi! Tüme varım gibi düşünelim; önceden belirli bir nihai hedef yok, süreç nereye götürür ise.
Birdenbire mükemmel en son ürüne tek seferde ulaşma ihtimali, birikimli deneyim ile mükemmele ulaşma ihtimalinden düşüktür. Bir fabrikanın ilk ürününü, en son nihai mükemmel ürün olarak çıkarma ihtimali, araştırma-geliştirme sonucunda ulaştığı son mükemmel üründen daha azdır.
Leonardo da Vinci’nin “Mona Lisa” eserini eline fırçayı aldığı ilk seferde yapma ihtimali, birikimli deneyimle yapma ihtimalinden daha düşüktür. Bir ressamın, “Mona Lisa” çizme ihtimali sonsuz iken. “Mona Lisa” dan bakınca kesindir.
Evrende tekrar olmadığı için zaten bir ürün tıpa tıp aynı tekrarlanamaz. Bir ressam aynı tabloyu tıpa tıp aynı olarak yapamaz! Bir çocuğun rasgele karaladığı bir eseri usta bir ressamın tıpatıp yapması mümkün değildir!
İnsan, geçmiş ve geleceğine dair meraklıdır. İpucu arar veya efsane, mitoloji üretir. Efsaneler, elbet merakı giderebilir. İnsanın başka ipucu aramasına ihtiyaç bırakmayabilir. Geçmişe dair uzayda ipucu olabilir. Geleceğe dair de kuantum fizik ipucu olarak düşünülebilir. Hem geçmiş hem de geleceğe dair en sağlam ipucu DNA sarmalı. DNA da hem geçmişe dair izler var, hem de geleceğe dair ihtimalleri gösteren ipucu var. Bilgisayarın ana disketindeki bilgilerin kaydediliş şekli de ipucu olabilir.
Her şeyin bir izi, ipucu vardır. İpucunu takip etmek ya da etmemek! Sezgi, ipucudur. Teorik ipucu, düşünce deneyi gibi değerlendirilebilir; somut ipucu, bilimsel deney gibi değerlendirilebilir.
Son tahlilde; evrende ipucu var! Açıktadır ama tutmayı akla getirmeyen için yok hükmündedir. Önceden belirlenmiş hedefler için ipucu üreten, belirlediği hedefe ulaşır. Ulaşılan hedef, önceden belirlenen kadardır! Ya da ipucu ile önceden belirlenmemiş ise sınırlanmamış sonuçlara, bulgulara ulaşılır.

Ahmet Bektaş