İnsan duyarlılığı üzerine

Çevresine karşı duyarlı olan insanlara hayranlığım her zaman olmuştur. Çok basit hareketlerle dahi yapılan duyarlılıkların kıymetli olduğunu düşünüyorum. Mesela işlek bir yolun ortasında olan bir engeli kaldırarak trafikteki insanların işlerini kolaylaştıran birini düşünün. Evladına karşı duyarlı bir baba ve anne örnekleri bizleri hep mutlu etmiş sevindirmiştir. Duyarlılık hassas, özenli, anlayışlı, düşünceli gibi birçok güzel kelimeyi de içerisinde barındırır. Duyarlılık huzuru, geçimi, mutluluğu, anlaşabilmeyi de beraberinde taşır.

Duyarlılıklarıyla bizi celbeden insanlar hafızalarımızda yerlerini hep güzellikleriyle korurlar. Duyarlı öğretmenlerimize karşı sevgimiz, teveccühümüz bir ömür boyu sürer gönlümüzde.

Hayatımızı tercihlerimiz belirler çoğu zaman. Duyarlı bir felsefeye sahip olmakta bir nevi tercihlerimiz arasındadır. Çok hırslı bir insanın duyarlı hasletlere sahip olmasını beklemeyiz. Duyarlı olabilme, tamamen olmasa bile öğrenilebilecek bir realitedir. Sevmek gibi, savaşmamak gibi.

Küçük diyebileceğimiz ve birçoklarının göz ardı ettiği birçok ayrıntıyı dikkate almak demektir duyarlı olmak. Üstün Dökmen bu duruma şöyle dikkat çekmiştir. “Küçük şeylere dikkat etmeyi öğrenebilen insan, bunlar karşısında mutlu veya mutsuz olmayı da öğrenebilir”

Birde duyarlı olmayıp da duyarlı olduğunu zanneden, ufak tefek şeylerle vicdanını rahatlatmaya çalışan insanlar vardır çevremizde. Dilencilere küçücük paralar vererek vicdanlarını rahatlatırlar. Sosyal medyada olumsuzluklara karşı duyarlı olduklarını ima eden o kadar çok insan var ki. Dünyayı yönetenler de aynen kendilerini bunlar gibi zannediyorlar. Yoksa dünyamız bu halde olur muydu sizce?

Toplumların, ülke yönetimlerinin, insanlığın toplu duyarlılıkları da olmalı. Mesela güncel bir konu; insanca yaşamak adına ölümü göze alarak denizlerden çıkış ararken canlarından olan nice insanı bir düşünün. Yaşamak için çareler arayanlara, çareler üretemeyen bu dünya siyaseti oldukça, kıyılardan insan cesetlerini toplamaya devam edeceğiz ne yazık ki.

Duyarlı olmak fedakârlığı da beraberinde getirir. Albert Camus’un ifadesiyle “Geleceğe yönelik gerçek cömertlik şu an mevcut olan her şeyden vazgeçmeyi içerir” diyerek, geleceğe yönelik duyarlılığa dikkat çekmiştir bir nevi. Duyarlı olma, iyi insan olma akabinde iyi vatandaş olma olgularını da beraberinde taşır. Ne zaman ki iyi insan olma, iyi vatandaş olma öğretilerini ülkemizin insanları öğrenir, o zaman karmaşadan, kavgalardan, terörizmden kurtulmaya başlarız.

Şairin ve yazarın duyarlılığı nasıl olur derseniz? Kalem kullananların önsezilerinin daha kuvvetli olduğunu düşünürsek, insana, doğaya, dünyamıza gelebilecek olumsuz hal ve şartların bertarafı için çaba göstermesiyle olur. Şairin ve yazarın yenilikçi ve devrimci yönünü muhafaza ederek, sömürü düzenlerle mücadele etmesi gerekir. İnsanın, toplumun sorunlarına karşı duyarlı olması ve ne şartta olursa olsun adaletin, doğrunun yanında olmasıdır asıl olan.

duyarlı insan müdahalecidir
duyarlı insan toplumcudur
duyarlı insan ölçülü insandır
ve en önemlisi
duyarlı insan güzel insandır.

İlkay Coşkun
14.10.2015