ŞİİRDE İRFAN

• 16 Aralık 2017 Cumartesi 17:48:02

[ italik

Şiirde, ilhamınız ve ya haliniz tamam ve şiirin iklimine girdiniz; burada kullanacağınız ikinci mekanizma irfandır. İrfan; bir ömür bilme melekelerinizle elde ettiğiniz bilginin kesif halidir. Tasavvufta daha farklı ve ulvi anlamlar yüklense de, şiirde de bilmenin kesafetinden ibarettir. Ruhunuzla dokunduğunuz şeyin sezilişi, bu sezginin bir kalıba dökülerek, kültüre, bilgiye ve belki de belgeye, yani yazıya ve söyleyişe dönüştürülmesi.
Çalışarak ilimlerle elde ettiğiniz şeyin üstüne çıkmak; kavramak, anlamak, anlamlandırmak ve bir yüzü ile anlamlandırdığınız şeyleri kamuya sunmak, bunu şiirde irfanla karşılayabiliriz.

Buna sahip olmanın yolu bildiğimiz kelimeden-sözcükten, sözcüklerden geçiyor. Ne kadar sözcük, o kadar anlamlandırma ve anlatma. Hayal ettiğiniz ve hali ile hallentiğiniz her duruma ve mevhuma karşı kullanacağınız bir kelimeniz olmalı. Şiire kelimelerle girilir ve kelimelerle çıkılır. Mısralarla öreceğiniz her basamak, kelimeye muhtaçtır. Kelimenin kaynağı ise, topyekun dil dünyamız, yani bizim için Türkçe. Doğuşumuzdan buyana, günlük dilde kullandığımız, duyduğumuz, okuduğumuz her kelime şiirin kapsama alanı içindedir. Hiçbir taşı nasıl yontmadan duvara koyamıyorsanız, rast gele kelimeleri yanyana dizerek de şiiri elde edemeyiz. Eski duvar ustaları derlerdi ki; her taşın yedi yüzü vardır, usta odur ki, en uygun yüzü bulup taşı gediğine koysun. Hadi en uygun yüzü de buldunuz, bu da yetmez, irfan tam da burada devreye girer. Kerlimeleri öyle yerleştirmelisiniz ki, öncelikle bir mimari elde edesiniz. Bir mimari, bir nizam ve estetik güzellikle birlik, şiir için savrulma ve savurma gücü, yani imge. İrfanın en çok işe yaradığı yer, hayal-imgedir. Bu yüzden seyyaliyeti- hareketliliği yüksek, gebe kelimelere çok ihtiyacınız olacaktır...Her kelime bir nur, her kelime bir ışık, her kelime bir mermi olabilir..Bunu ne ile anlarız? Karşıdaki yansımalardan, karşıdaki aydınlıktan, karşıdaki yaralardan ve karşıdaki neşeden; yani okuyucudan...

Şiirin müellifi- yapıcısı ikidir diyenlerin söylemek istediği şey, yazan ve okuyan..Her okyucu şiiri kendince farklı tamamlar, bu yüzden her şiir biraz eksiktir...Eh demek ki, şiir okuyucusu da birazcık irfan sahibi olmalı...

Hayrettin YAZICI

]