fen ve edebiyat fakülteleri... ardahan öyküleri... 2017- 18

• 20 Kasım 2017 Pazartesi 21:34:59

türkiye de sınav sistemi değişiyor.
ezberci eğitimin mihenki bu sınav düzeniydi.
fen ve edebiyat fakülteleri...
üniversitelerin tabelaları hala asılıdır ve okullar henüz açıktır.
fen ve edebiyat sembolleri neyi temsil eder?
esasında tarihsel mahiyette ve iddialı eğitim ve hayat görüşüdür.
historism ekol: diltheyci... platonist görüştür.
avrupa da eğitim ve kültür tedrisatı fen yani science ve literature yani edebiyat olarak inşaa edilmiştir.
avrupadan evvele dek inen historism platonun ideeler alemine götürmekte beis görmez fikir adamları olmuştur.
fen bizim sena-i/ sanayi/suni dediğimiz şeydir...
sena-i nefise: güzel sanatlar: bizim uygarlığımızda güzel iyidir ve yapay tekniğin eş anlamına kullanılabilir.
keza sanat yapaylığı yani tekniği imler.
teknik yapaydır... yararlıdır ama yapay olduğu kusur değildir.
teknik kolsuz bir adama protez kol takmak gibidir: yunanca kanat anlamına gelir ki kanatlığı protez kadardır ve protez kolun bizatihi kendi değildir.
avrupa da fen derken matematik demektedirler...
işin özü eski yunan ve eski mısır da sena-i/ fenden kasıt: matematiktir.
matematik ve edebiyat ve ya söz ve sayıdır.
historismin özünü kadim devirlerden beri söz ve sayı teşkil etmiştir.
biz de mısır da yunan da matematik ve söz kesinlikle paradigmayken batı da rönesansla birlikte matematik fen- teknik- teknoloji ile yer değiştirmiştir.
newton matematikçiyken fizik teorize etmiştir.
bu bahsin nesnel temelleri nietzche tarafından kendince açıklanmıştır: klasik çağların erken bitirilme saikini.
bizim uygarlığımız kesinlikle sözü ve sayıyı kültür ve eğitim paradigması olarak ele almıştır.
mısır yunan çin hint iran arap uygarlıklarında büyük matematikçilerin çıkma sebebi buydu.
teknoloji: matematik ve söz ve de felsefe- edebiyatın neresine gelir...
hangisi majördür; diğeri minördür?
teknik kelimesi yunan-romalıların (rum) kelimesidir.
tekne kelimesi olarakta kullanırız bu kelimeyi.
tekne matematik değildir.
matematik mi üstündür tekne mi?
tekneyi icat etmekte matematik bilmeden tesadüf ve ilkel formda teknikler vardı.
mızrak, bıçak birer teknedir yani teknikdir.
matematik tekniklerden sonradır.
şunu demek istiyoruz: matematik teknik’e indirgenemez...
eski mısır ve diğer kadim uygarlıklar matematiği akıl normu olduğundan daha üstün bilmiştirler.
teknik-tekne-teknoloji araçsaldır...
söz ve sayı ise akılsal ve asaldır.
akıl olmazsa teknik olmaz fakat teknik olmadan akıl olur.
mızrak, bıçak yapmak pratik tasarruflardandır... ancak metot olabilirler.
teknik kelimesi metot anlamına da gelmektedir.
kadim olan sayı ve söz dayandırıldığı değer itibariyle ilk sebebe götürülür.
bu yüzden zamandışı ve mekandışıdırlar...
emmanuella kant sayıyı ve sözü a priori olmakla teknikten evvel geldiğini teyit etti.
demek ki fen ve edebiyat fakülteleri klasik iki temel değermiş.
eskiden beri matematik edebiyat eğitimi olmayana okumuş- yazmış denmez.
modern çağ matematiksiz edebiyatsız olunacağını kısık sesle de olsa söyledi...
çok ülke klasik yöne dönmeğe başladı...
ikinci dünya harbinde adornoların itirazlarını bu cihete çekmek isteriz...
hatalı olan akıl değildi teknolojiydi.
matematik olmadan teknoloji olur mu?
akılsız teknik olur mu ve ya dünya uygarlığı olur mu?
bizim uygarlığımız matematik, edebiyata çok hayli fazla önem vermekle tekniği bilmiyor değildi...
biliyordular.
yavaşlıkla ve küresel bütün de uygulamakta kararlıydılar...
tüm cihan kaplandıktan sonra denetimli teknoloji uygulanacaktı:"uçan halı" edebiyatta pişiriliyor tasarlanıyordu...
ve "uçan halı" metafizik mi; fizik mi olur bu düşünülüyor; tasarlanmıyor değildi.
belki revize edilmişti ihtiyari ve ya gayriihtiyari...
petrolün bulunması ve yeni dünyayı bulanlar eski dünya da bu fikirde olanların fikrini, stratejisini bilmez değillerdi...
petrolün bulunması ve rönesans- aydınlanma ve sanayii devrimi... para ekonomisi amerikanın evrimini ve nihai kapsamını biçimler: tek bir kavram olarak görmekteyiz: tekniktir bu.
kapsamdışı gelişme para ekonomisi ve başka zümreler hesap dışındaydı: sürprizi onlar yaptı.
ve onlar da fizik- tekniği devreye acımasız ve doğaya hiç acımadan soktular hem de...
mesele nedir?
çinliler... sedd-i yapmış matematik ve mühendislik biliyordular...
mısır... piramidleri yapmış: matematik- geometri biliyordular...
tekniğin modern olması şartına olmayabilir deme isbatıyla cevaplamıştılar.
tekniğin tek-bir teknolojisi, modern teknoloji olacaktır diye bir ilkesi mi vardır?
çeşit çeşit teknikler vardır...
termo-dinamiğe bağlı: enerji- iş olmaz... ışına bağlı enerji-iş paradigması olur. ve ya diğer üreten: enerjiye göre iş paradigmaları düşünülebilinir ve olasıdır.
çin’i mısır’ı anlamak neden istemiyoruz.
ve neden çin hint arap mısır yunan ve hatta roma aşırı teknolojiyi revize etmişlerdir... bunu anlamak lazım değil midir.
yunanın paradigmasını hiç irdelemedik.
klasizm nedir... onun tarifi nietzche’ye bırakılamaz salt.
klasizmin iki ayağı matematik ve edebiyat mıdır salt.
klasizm havass ilmi midir?
edebiyat ve matematik... havass olmakla zat-i klasizmdir.
ortega y gasset’in tekniği yöntemden sayması ama onu amaçsal saymadığını...
erdem... ahenk peşindeyken yunanlılar matematiğe ve söze çok önem verdiler.
mısır... matematik ile sözü çok geliştirdiler.
modern zamanın da ahenk ve matematiğe sempati duyması gerekmez mi?
netice...
fen ve edebiyat fakülteleri biz de ve avrupa da ismen bir durumu kaplar.
fen kesinlikle matematiği işaret eder.
edebiyat ise felsefeyi kapsamakla birlikte tüm söz sanatlarını içerir...
yani türkiyede felsefe dersi kalktı... söylemi ancak edebiyat dersi kalkarsa gerçekleşmiş olur.
edebiyat kalkmazdan bu gerçekleşmez.
fen dersi matematik önceli anlaşılmak durumundadır ki: bugün alman müzik öğretmenlerin matematik dersine de girme saiki budur.
fen ve edebiyatı esas ekseninden kaymış olarak bilmek çok daha zararlıdır.
istanbul edebiyat fakültesi felsefe sanat tarihi türkçe farsça hititçe psikoloji alt başlıklarla açılması evrensel bir standarttır.
son söz: fen ve edebiyat lafz-ı iki temel disiplini simgeler sayı ve söz sanatların hepsini...
bu ikisi ise aklın olmazsa olmazıdır: sine gua non.