NEZAKET

• 10 Temmuz 2017 Pazartesi 22:08:48

Türk sanat müziği dinliyorum, sanatçının okuduğu şarkının müziği bir huzur veriyor içime. Sonra sözler başlıyor. “Bir bahar akşamı rastladım size/ Sevinçli bir telaş içindeydiniz/ Derinden bakınca gözlerinize/ Neden başınızı öne eğdiniz?” ta ruhuma işliyor. Müzikle birlikte sevgilisine hitap eden şairin inceliği dikkatimi çekiyor. Allahım, diyorum, bir insan bu kadar inci alabilir mi, bu inceliğin gereği nedir? Sonra anlıyorum ki, bu tip ifadeler, karşısındaki insana verilen değerin bir göstergesi. Hani biz öğretmenlerimize hitap ederken “siz” diye başlarız ya söze, öğretmenimize saygımıza göstermek için.
Sonra neden garibime gidiyor,diye düşünüyorum. Alışık olmadığımı çıkarıyorum. Çevreme bakıyorum, bu kadar incelikle birbirine seslenen insanları görmek o kadar zor ki. Eşine, sürekli “Zeki Bey” diye hitap eden bir yengemiz geliyor aklıma. Çevrenin bu tip konuşmayı benim gibi yadırgadığını hatırlıyorum. Yadırgasak da doğrusu bu değil mi? Bu ölçüde bir nezaketle hitap eden bir bayan, eşinin kalbini kırmaya, eşi ise kendisine bu kadar saygılı olan karısına karşı kırıcı olmaya cesaret edebilir mi? Sanmıyorum.
Ben “siz” döneminden vaz geçtim, şimdi gençlerin birbirine “sen” diye hitap etmesi bile yeterli benim için. Ne yazık ki “sen” dönemi de bitmiş, “lan” dönemindeyiz artık. Şimdi bu sözün bir erkek tarafından söylendiğini sandınız herhalde, yanıldınız. Hiç yakışmasa da bir bayanın ağzından çıkıyor, kız arkadaşına veya erkek arkadaşına seslenmek üzere.
Yeni nesil nezaketi bilmiyor. Eskilerin bir deyimi var kadınlar için ”cins-i latif”. Yanı güzel cins, diyorlar. Nezaket, incelik, zarafet sözcükleri gül, fidan benzetmeleri ne kadar yakışıyor bir kıza. Benim sözünü ettiğim kız, günümüzün kızı değil elbette. Tankı andıran ayakkabılar, yırtık, kirli bir kot pantolon, şekilsiz bir tişört. Letafet bunun neresinde? Bundan da kötüsü; bu tip o kar çoğalmış ki, giyinenin kişiliğini örten, öldüren, şahsiyetsiz bir giyim.
Toplumdaki her olgu sanki bir zincirin halkaları. Hepsi birbirine bağlı, hepsi birbirinden etkileniyor.
Ne dersiniz, yukarıdaki şarkıyı; anlattığım tipteki bir kız için söyleseniz komik mi olurdu?