TÜRKÇENİN GÜCÜ

• 26 Nisan 2017 Çarşamba 18:10:09

Her milletin kendine has özellikleri ve hassasiyetleri vardır. Hassasiyetlerden söz edildiğinde hep aklıma farslar gelir. İran dilde aslanlarla ilgili doksanın özerinde sözcük olduğu söylenir. Bizde tavuklarla ilgili piliç, civciv, anaç, horoz… sözcüklerin olduğu gibi.
Birileri Türkçemizi zayıf göstermeye çalışadursun, biraz araştırdığınızda ne kadar zengin ve güçlü olduğunu görmemek mümkün değil. Hiçbir dilde olmadığı kadar çiçek ismi, hiçbir dilde olmadığı kadar kuş ismi ve özellikle de renk isimleri dikkati çekiyor.
Bir de akrabalık isimleri dikkatimi çekti. İngilizcede akrabalık isimlerini çok as olduğunu biliyorum. Onlarda dayı ile amca, hela ile teyze aynı kelimelerle karşılanıyormuş.
Bakın bizde ne kadar akrabalık ismi var.
Ebeveyn - Çocuğa göre anne ve baba
Kardeş - Çocuklara göre kız ve erkek kardeşler
Çocuk - Anne ve babanın çocukları
Amca (emmi) - İki erkek kardeşin çocuklarına göre durumları (Apça, ece, emmi)
Teyze - İki kız kardeşlerin çocuklarına göre durumları
Hala (Bibi) - Çocuğa göre babanın kız kardeşi
Dayı – Çocuğa göre annenin erkek kardeşi
Dede: Çocuğa göre babanın ve annenin babaları
Nene (nine): Çocuğa göre annenin ve babanın anneleri
Ata: Çocuğa göre annenin ve babanın dede ve neneleri (Büyük anne, büyük baba)
Torun: Dedeye göre oğlunun ya da kızının çocuğu
Amca oğlu: Kişiye göre erkek kardeşinin oğlu
Amca kızı: Kişiye göre babanın erkek kardeşinin kızı
Teyze oğlu: Kişiye göre annenin kız kardeşinin oğlu
Teyze kızı: Kişiye göre annenin kız kardeşinin kızı
Dayı oğlu: Kişiye göre annenin erkek kardeşinin oğlu
Dayı kızı: Kişiye göre annenin erkek kardeşinin kızı
Hala oğlu: Kişinin babasının kız kardeşinin erkek çocuğu
Hala kızı: Kişinin babasının kız kardeşinin kız çocuğu
Yeğen: Kardeşlerin, kardeş çocukları Dünür: Evli çocukların ailelerinin birbirlerine göre durumları
Kayınbaba: Evlilerin eşlerinin babası (Kaynata)
Kaynana: Evlilerin eşlerinin annesi (Beyana)
Karı: Evli çiftlerden kadının erkeğe göre durumu
Koca: Evli çiftlerde erkeğin kadına göre durumu (Gişi, bey, herif, bizimki, adamım).
Yenge: Amca, dayı, kardeş karıları
Gelin: Dünür evinde oğlan eşleri
Damat: Dünür evinde kız eşleri (Güvey)
Elti: Evli kadının kocasının kardeşlerinin karıları
Görümce: Evli kadının kocasının kız kardeşleri
Kayınbirader: Evli çiftlere göre eşlerin erkek kardeşleri (Kayınço)
Baldız: Evli çiftlerden erkeğe göre eşinin kız kardeşleri
Enişte: Teyze, hala ve bacı kocaları
Bacanak: Kız kardeşlerle evlenen erkeklerin birbirlerine göre durumları
Bacanak: Kardeş kızlarıyla (amca, teyze, hala, dayı) evlenen erkeklerin birbirlerine göre akrabalık durumları
Kuma: Aynı zamanda birden fazla eşle evliliklerde ikinci kadını tanımlayan terim
Büyükbaba, büyükanne, cicianne, anneanne, ede, eş, zevce, kız. Oğul, birader, bacı, peder, baba, anne, ağabey …

Bir sonuca varırsak her halde biz Türklerin akrabaya verdiği değeri vurgularsak gerekir. Zaten dinimiz de bunu emir etmiyor mu?
Halbuki Batılılara bakın. Çocuk annesine bile adı ile hitap ediyor.