- 1630 Okunma
- 5 Yorum
- 2 Beğeni
0056 - MONNA ROZA - I - AŞK ve ÇİLELER – AŞK ACISI
MONNA ROZA - I - AŞK VE ÇİLELER
"Mona Rosa. Siyah güller, ak güller.
Geyve’nin gülleri ve beyaz yatak.
Kanadı kırık kuş merhamet ister.
Ah senin yüzünden kana batacak.
Mona Rosa. Siyah güller, ak güller..."
Sezai KARAKOÇ
AŞK ACISI
Her genç kız bir güldür. Bir gül goncası… Açılmamış, el değmemiş, koklanmamış. Hayatının en güzel çağındadır. Fakat ne yazık ki daha açmadan dalından koparmak isteyen hayranları vardır. İsteyerek ya da istemeden ona zarar verebilirler. En itinalı şekilde korunmaları gerekir. Bunun için de sürekli uyarılırlar. Epey nasihat dinlerler. Tertemiz oluşları nedeniyle beyaz güller olarak dile getirildikleri gibi beyaz kumaşlar olarak da ifade edilirler. Yarım asır önceki toplum baskısı oldukça fazlaydı. Genç kızların yakınları:
“Kız kısmı bir top humayin, leke kaldırmaz!” derlerdi. Gözlerinden esirgerlerdi! Onlar da yolda sokakta önlerine bakarak yürürler. Sağa sola bakmadan gider gelirler, gerekse bile arkalarına asla bakmazlardı. Çünkü çok ayıptı. İşte öyle bir devirde kızlarla erkekler arasında Utanç Duvarı gibi demir perdeler vardı.
Bir genç kızın bir erkekle birazcık samimi olması demek, adının çıkması demekti! Ak gül idiyse, anında siyaha döndürülüverilirdi!
Gevye’nin Gülü, ak bir güldü. Siyaha doğru yol alan grimsiler, griler içinde pırıl pırıl bir genç kız… Üstelik güzeller güzeli… Bir kere görenlerin hafızalarından silinecek gibi değil! Tam evlenilecek nitelikte…
O zamanlarda çeyizler, beyaz patiskalardan yapılır, onlar sarmalarla, kanaviçelerle renklendirilir, dantellerle, iğne oyalarıyla süslenirlerdi. Yatak örtüsü, yastık ve yorgan kılıfları, yorgan ağızları ve karyola etekleri kar beyaz olurdu. Gelin yatağı bu şekilde özenle hazırlanırdı. O evliliği sembolize ederdi. Onun için yastık bile mutlu ve bitimsiz evlilik dileğine girmişti.
“Bir yastıkta kocayın!” deniyordu, yeni evlilere. Halen de denmeye devam ediliyor.
Anneler babalar, evlatları için dualarında helal süt emmiş gelinler, damatlar dilerlerdi. Demek ki o zamanlar da öyleleri az bulunuyormuş. Gerçek aşk da öyleymiş ki tutulanlar kolay kolay kurtulamazlar, yataklara düşerlermiş! Şiddetine göre sararanlar solanlar, hastalananlar, hatta ince hastalık denilen vereme yakalananlar, kan tüküre tüküre ölenler varmış. Tüberküloz, gerçekten ölümcül bir hastalıkmış. Gizli sevdaların, karasevdaların sonu intihar da olabiliyormuş.
Genç kızlar gülle, âşıkları bülbülle özdeşleştirilmiş. Aşklarını bir şekilde ifade edenler, karşılık göremedikleri zaman, kolları kanatları kırılmış olur, kendilerini kanatları kırılan kuşlar gibi hissederler, bu acınası hallerini, merhamet talep etmek için namelerde, şiirlerde kullanırlarmış. Onlara:
“Senin aşkından intihar edeceğim! Yatağım kan içinde kalacak! Bembeyaz çarşafımda al güller açacak, yapma etme! Merhamet et, n’olursun!” derlermiş.
Ölümüne aşklar varmış o zamanlar. Kara sevdalar… Ah o güller! Beyaz güller!.. Pembe güller! Sarı güller!.. Geceleri aya bakarak uluyan çakallara benzeyen kötü niyetli insanlardan korunması gereken goncalar… Onlar ki gece hayatları vardır. Nerde çalgı orda kalgı… Nerde saz, orda caz… Değişik bir fikriyat… Acayip bir Batılılaşma… Tuhaf bir akım…
Allah esirgesin, genç kızlar, ürkek tavşanlar gibi bakarlar da onlara ya kapılıp giderlerse!.. Düşünmek bile ürkütücü! Acilen önlem alınması gerekir. Onlara açılmak, sahiplenmek…
“Ben… Ben seni seviyorum, gülüm! Gel kabul et de evlenelim!” demek lazım. Aksi halde o çakallar duygularıyla oynarlar onların. Üzerler, ağlatırlar! İri yağmur taneleri gibi gözyaşları döktürürler, Maazallah!.. Çünkü devir değişmekte… Toplum bir yerlere doğru sürüklenip gitmekte… Özellikle gençler, genç kızlar tehlikede…
“Benden bile sakın kendini! Deli divane sokağında dolansam sabahlara kadar, sakın açma pencerenin perdesini! Aralama bile! Gözümden kıskanıyorum seni! O kadar çok seviyorum ki pencerenin perdesini aralasan alacakanlıkta, hayal meyal görsem yüzünü, kendimden geçeceğim! Bakışların aklımı başımdan alıyor! Gözlerin gözlerime değse ölecek gibi oluyorum! İşte böyle bir durumdayım! Deli gibi seviyorum seni!.. Başka nasıl anlatayım!?
Bir ağacın gölgesinde otursam, birazcık dursam gölgelensem, onun verdiği ferahlık gibi bir rahatlık sağlıyor, tarifsiz huzur veriyor seni düşünmek. Sen doğuyorsun gönlüme, içim aydınlanıyor. Karanlık sevdamın aydınlık yüzlü yâri! Düşüncede sana çıkıyor bütün yollar. Bir nişan yüzüğü görmeyeyim, sen geliyorsun o anda aklıma… Narin parmakların, bembeyaz ellerin… Parmağında bir nişan yüzüğü… Dünyalar benim!
Bir kapı tıkırtısı, gıcırtısı duymayayım! Sen gelmişsin gibi irkiliyorum! Biliyorum imkânsız! Ne alaka? Fakat hayal işte! Rüya gibi… Aklı fikri yok! O anda da her zamanki gibi seni düşünüyor oluyorum. Öyle bir ses duyuyorum… Yüreğim pır pır…
Zeytinlikler vardır sizin oralarda… Sakarya kıyılarında söğüt ağaçları… Bizim oralarda da var. İyi bilirim onları… Sen, zeytin dalları gibi kırılgan, söğüt dalları kadar ince ve zarifsin. Gölgen bile yeter bana! Hasretimi bir nebze olsun gidermeye… Nerdesin!?
Bense, kenarlarda kuytularda açan yabani otlar, zambaklar gibiyim. Onlar gibi kenarda kıyıda dururum. Onlar kadar gururluyum. Büyük şehirlerdeki salon erkeklerine benzemem. Aşkın şiddetli bir rüzgâr, bense sönmeye mahlûm bir mum… Titrek ışıklar saçar dururum. Ha öldüm ha öleceğim! Öylesine sallantıda hayatım! Korkunç bir karamsarlık bürümüş ruhumu. Daha başka nasıl anlatayım sana bu içinden çıukılmaz durumu!?
Ellerin geliyor aklıma. Uzun ve ojeli tırnakların… Ellerin küçücük, parmakların geriye dönecek kadar narin… Sanki bir nar çiçeğini ezmişsin de tırnaklarında kalmış onun rengi… İşte öyle bir renkte tırnakların! O kadar güzel ki jestlerinin ahengi! Sanki denizin derinliklerine dalmışsın, ağır ağır yüzmektesin gibi… Ah o ellerin! Parmakların… Ellerine gösterdiği özenden anlaşılır bir kadın!
Zaman nasıl geçiyor, anlamıyorum! Seni düşünmeye bir dalıyorum, gece yarısı oluveriyor! Her gece yirmi dörtte söndürülüyor ışıklar. Haydi, sen de uyu artık! Rahat bırak beni ki ben de uyuyayım! Uyu ki kuşlar girsin rüyana! Sana turnalarla selamlar, sevgiler gönderdim, tonlarla!.. Haydi, yum gözlerini artık! Benim gibi tavana bakıp durma! Uyu ki bir turna konsun avucuna. O rüya kuşuna aşkımı anlatmıştım. Sana aynen aktarsın! Bakarsın, o katı yüreğin yumuşar! Bak! Çoktan yola çıktı turnalar…
Buralara akşamları kuşlar gelir. İncirlere tünerler. Bazıları sana benzer. Beyaz olanlar… Sarı olanlar… Onların da düşmanları vardır. Çocuklar ellerinde sapanlar, onları avlarlar! Keşke onların yerine beni öldürseler! Beni senin sarı saçlarının fırtınası söndürecek, beyaz gül! Beni senin aşkından çıkan taş yaraladı, ölümüm elinden olacak!.. Senin uğruna ölmek de güzel be gülüm! Varsın, senin elinden olsun benim ölümüm!.. İncir kuşları gibi…
Öyle ürkek, öyle mahzun bakarlar ki o kuşlar! Onların gözlerine baktığımda, gözlerin gelir gözlerimin önüne. Işık ışıl bakışlarında sen olursun! O bakışlar, engin denizlerin ortasında rüzgârsız kalmış yelkenleri canlandıran rüzgârlar gibi bir süreliğine yaşama sevinci kazandırır ruhuma. Her yerde, her şeyde arar dururum seni… Senden bir şeyler… Yana yakıla… Bölük pörçük uykularda, parça parça bulur, puzle gibi tamamlamaya çalışır dururum. Yollarda sokaklarda, denizlerde sularda… Dağlarda taşlarda, kurtlarda kuşlarda… Böceklerde çiçeklerde… Aklına gelen gelmeyen her şeyde… İşte böyle bir aşk var bende! Böyle bir sevda! Karasevda…
Neden bulutlandı Ay/Sima? Neden neşen kaçtı aniden? Daha ne anlattım ki sana ben? Henüz şiir bile dinlemedin benden! Bizim buralarda saz vardır, caz yoktur. O tür müzikten anlamayız biz! Türk’üz, türkü dinleriz! Onların sevda dediklerine benzemez bizim sevdamız! Bizim aşkımız, kurşun ıslığı gibidir! Daha dinlemedin o sesi sen! Aşkından kendimi öldürecek raddedeyim ben!.. Darılma gücenme ama durumum bu!
Ne zaman inanacaksın aşkıma, bana! Daha nasıl anlatayım ki sana! Göçmen kızı! Kulak ver bana! Bu sızı sıcak! Beni yakacak!.. Artık işin şekli değişti! Ben intihara doğru gidiyorum! Kabul et artık teklifimi! Senin soğukluğun öldürecek beni! Buz haline getirdiğin mavi gözlerin… Bir çift kurşun gibi… Bu sızı tuhaf bir sızı! Alev alev yaktı beni bir göçmen kızı!
Yağmurlarla boy atan ekinler gibi gözyaşlarımla suladığım, sabırla beslediğim aşkın da boy atacak, meyveye duracak bir gün! İşte o gün gözlerime dikkatle bak! Ağır çekim bir intihar sunacak, olgunlaşmış meyveler gibi sana! Bu ölü senin için, yalnız senin için yaşıyor, anlasana!..
Altın bilezikler yakışır kollarına. Tenine parfümler… O güzel kokulu beden benim olsun artık! Ben aciz incir kuşu… Canı teni gitmiş, salt tüy… Öyle bir tüy ki bir tebessümün için bir değil binlerce canı olsa seve seve verir!.. Ne gecesi var ne gündüzü… Düşler durur bir güler yüzü… O güzeller güzeli yüzü...
Yapma göçmen kızı! Etme eyleme!.. Bu kuş canına kıyacak!.. Bu beyaz yatak kana battı batacak!..”
***
Onur BİLGE
ŞİİR FISILTILARI - 0056
YORUMLAR
yüreğine sağlık üstadı unutmadığınız icin ,saygı ve güzel geceler dilerim...
"gercek aşklar ölümsüz ruhlarda saklıdır"
"onlarki hiç üşümezler sadece gözleri yorulur"
,benimde bir kaç yalnız kaldığım anlar severek dinlediğim unutulmaz bir eşerdi .
ve şiirin özünün ne kadar gercek bir duygudan geldiği görünce saygım biraz daha artı ,,,
,dünyayı insanlar yok eder şiirler yeniden aşkla yazılır...
,ve insanlar insanları ayırır hep kadere yüklenirler...
ve şiirin enfes duyguları baslar yazmaya kalem yürek şiir aşk...
Mona Roza Şiirinin Hikayesi ve Sırları:
Mona Roza Tek Gül anlamına gelir. Bir rivayete göre... Sezai Karakoç üniversitedeyken bir okul arkadaşına sevdalanır.. Fakat kendisini yakışıklı bulmadığı için ona bir türlü açılamaz.. Bir gün cesaretini toplayıp aşkını Muazzez Hanım´ a arzeder..Fakat reddedilince çok üzülür.. Okullar tatil olur.. Muazzez hanım Geyve´ de yazlıkta kalmaya başlar.. Sezai Karakoç' ta tam karşısındaki yazlığın bahçesinde bahçıvan olarak çalışmaya başlar.. Her gün karşılıksız sevgi duyduğu sevgilisini seyreder..Ona şiirler yazar. Mona Roza şiirinin her kıtasının baş harflerine dikkat edersek Muazzez Akkayam ismi ortaya çıkar. Gel zaman git zaman.. Okul biter ve mezuniyet töreni yapılır..Mezuniyet törenindeyse Sezai Karakoç Mona Roza şiirini okur. Muazzez Akkaya ise tam karşısındadır. Şiiri bittikten sonra bir alkış tufanı kopar. Herkes bir daha okuması için ısrar eder. Ve tam 3 kez Sezai Karakoç bu şiiri ard arda okur.Muazzez Hanım ise bu büyük aşka saygı duyduğunu söylemesine rağmen yine de karşılık vermez.Sezai Karakoç hala evlenmemiştir.
Şiirin Sırları:
BİRİNCİ SIR: Mona şiiri
Mona Roza siyah güller, ak güller /
Geyve'nin gülleri ve beyaz yatak" diye başlar.
Geyve'nin sırrı ortaya çıktı: Sezai Karakoç'un büyük aşkı Muazzez Akkaya Geyveliymiş.
İKİNCİ SIR: Mona Roza şiiri büyük efsanelere ve tevatürlere de konu oldu. Onlardan biri de Muazzez Akkaya'nın intihar ettiği şeklindeydi. Bu rivayet doğru değil. Çünkü Muazzez Hanım'ın şu anda New York'ta büyük kızı Dr. Ayşegül Giray ile birlikte yaşadığını biliyoruz.
ÜÇÜNCÜ SIR: Sezai Karakoç'un Mona Roza şiirini tamamen platonik duygular içinde yazdığı, Muazzez Akkaya ile hiç tanışmadığı sanılıyordu. Karakoç'un Muazzez Hanım'a açılıp açılmadığını hálá bilmiyoruz ama iki ismin birbiriyle tanıştıkları kesinleşti.
DÖRDÜNCÜ SIR: Muazzez Akkaya'nın durgun ve melankolik bir kadın olduğu sanılırdı. Hayalleri yıkma pahasına kızının tanıklığıyla söyleyelim: Karşımızda neşeli, esprili, hayat dolu bir kadın var.
BEŞİNCİ SIR: Muazzez Akkaya'nın Mülkiye yıllarında uluslararası yarışmalara katılan bir ping pong şampiyonu olduğu bilgisi, Sezai Karakoç'un ünlü "Ping Pong Masası" şiirini anlamlandırmamıza yardımcı oldu.
ALTINCI SIR: Mona Roza şiirinde
"Artık inan bana muhacir kızı /
Dinle ve kabul et itirafımı" şeklinde iki dize var.
Muazzez Akkaya'nın, Geyve'ye sonradan yerleşmiş bir muhacir ailesinin kızı olduğunu bilmem belirtmeye gerek var mı?
En önemlisi de şiirin kıt'alarının baş harfleri: Muazzez Akkayam!
Meyzem
Teşekkür ederim bu güzel bilgi icin
Sezai Karakoç'un Muazzez Akkaya'ya yazdığı bu şiiri
France Preseren'in Julija Primic'e yazdığı şiirlere benzetirim
onlarda bu tarz akrostiş şiirlerdir
Dirilişci arkadaşlar Karakoçun bu şiirden artık çok hoşlanmamasına rağmen okurlardı çok sık öğrencilik dönemlerimde
Karakoçun bu şiirden sonra bir basamak daha çıktığına ve aslolana biraz daha yakınlaştığına inanırım şairin sevenleri de öyle der gerçi
neyse uzatmayayım affola
sizin yazılarınız zaman geçtikçe bir siyasi arenaya dönen ve işleri insanları takip edip sağda solda laf söylemekten öteye gitmeyen art niyetli insanlar arasında bir kazanım
bu site için bir değersiniz yazılarınızla ve edebiyata verdiğiniz emek ile
vaktim ölçüsünde okumaya çalışıyorum sizi
sitede kalmayı çok düşünmüyorum ama kalırsam okuyacağım ender kalemlerdensiniz
varolunuz
saygılarımla
geceniz ışıklı ola...
Bilrsiniz mecazî aşktan ilahî aşka geçmek vardır ki nasip işi...
Sezai Bey'in yaşadıklarına bakınca nasipdar olduğunu düşünüyorum.
Sepeplerin sebebini bulduğunda huzura erdi.
İrade ve ruh imtihan veya muhasebesinden yola çıkarak kendini ve kendinde O'nu buldu.
İşin Muazzez kısmını bilmem.
Çok saygımla.