ZİFİRİ KARANLIKLARA DOĞRU

• 15 Ekim 2016 Cumartesi 20:51:40

Ne zaman uzun uzun düşünmek istesem. Ne vakit yüreğimle birlikte gözlerim de ağlamak istese uluorta. Hangi gün beni anlayacak gözlerimin ta içine bakıp yüzüne yayılmış o muhteşem gülümsemesiyle beni dinleyecek bir dostla dertleşmek istesem yolumu Mühürdar yönüne çeviririm hemen. Evinin karşısındaki büstünün önünde durur bütün eylemlerimi gerçekleştir minnet şükran ve büyük özlemle yad ederim bu her yönüyle’ insan kokan’ büyük ustayı.

İşte yüzü; önünden insanların nostalji Moda tramvayının geçtiği asırlık sakız ağacının gölgesin bakan. Arkasını; karşı yakanın muhteşem cami ve tarihi eserlere dayamış olan o tarihi büstüne saldırıp parçaladılar. Şuursuz hastalıklı beyinler. Tehlikeli iğrenç emelli yaratıklar. Kahrolası kırılası eller buralara kadar uzandı. Ülke zifiri karanlıklara doğru yol almakta göz göre göre.

Bu arada yıllar öncesine dayanan bir anımı anımsadım gözlerim dolu dolu…
Ölümünün ikinci yıldönümünde Toron Karacaoğlu Necdet Mahfi Ayral ve diğer çok değerli tiyatro oyuncularının arasında bulunmam hayatımın belki de en büyük şansı ve gururu olmuştu diyebilirim.
‘Huzur Çıkmazı’ adlı tiyatro oyununda evin kahyası karakterinde rol almıştım.

Haldun Taner, Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önde gelen yazarlarından birisidir. Türkiye’de re tiyatrosunun öncüsüdür.
Haldun Taner, 16 Mart 1915’de İstanbul, Çemberlitaş’ta doğmuştur. Babası Ahmed Selahattin son Osmanlı meclisinde İstanbul milletvekili ve aynı zamanda İstanbul Darülfünun’u (İstanbul Üniversitesi) Hukuk Fakültesi profesörü idi. Beş yaşında iken babasını kaybetti. Annesiyle birlikte büyükbabasının konağında Moda Mühürdar’da yaşadı.

Ortaöğrenimini 1935’te Galatasaray Lisesi‘nde tamamladı. Devlet tarafından burslu olarak Almanya’ya Heidelberg Üniversitesi’ne gönderildi, Siyasal Bilimler Fakültesi’ne devam etti. Hastalığı (ağır tüberküloz) sonucu eğitimini yarıda bırakıp 1938’de İstanbul’a döndü. 1938-1942 yılları arasında Erenköy Sanatoryumunda tedavi gördü.1950’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Alman Filolojisi Bölümü’nü bitirdi. 1950-1954 yıllarında Sanat Tarihi Kürsüsü’nde asistanlık yaptı. 1950’den sonra İstanbul Edebiyat Fakültesi’nde, Gazetecilik Enstitüsü’nde, LCC (Language and Culture Center ) Tiyatro Okulu’nda binlerce öğrenci yetiştirdi.

Haldun Taner‘in “Haldun Yağcıoğlu” takma ismiyle gençlik yıllarında yazdığı skeçlerden “Töhmet” adlı ilk öyküsü Yedigün dergisinde 1946’da yayınlandı. New York Herald Tribune Gazetesi’nin 1953’te İstanbul’da düzenlediği öykü yarışmasında “Şişhaneye Yağmur Yağıyordu” öyküsüyle birinci oldu.
1954’de asistanlığı bırakıp Viyana’ya tiyatro bilimi eğitimi için gitti. 1955-1957’de Max ReinhardtTiyatro Akademisi’nde öğrenim gördü. Viyana’daki bazı tiyatrolarda reji asistanı olarak çalıştı. 1957’de tekrar Türkiye’ye döndü. Gazetecilik Enstitüsü’ndeki derslerine devam etti. Bir yandan da 1955-1960 yılları arasında Tercüman gazetesinde sanat ve kültür yazıları, fıkralar yazmış, bir ara gazetenin baş yazarı olmuştu. Bu fıkralarından bir kısmını genel başlıklarıyla kitap halinde de topladı (Devekuşuna Mektuplar, 1960, 1977). Mart 1974 – Mayıs 1986 tarihleri arasında da Pazar sohbetlerini Milliyet gazetesinde sürdürdü.
Haldun Taner’in eserlerinde gözlemin, mizahın ve yerginin önemli yeri vardır. Büyük şehrin düzensiz ve çelişkilerle dolu yapısını, görgüsüzlük ve bilgisizliğini yansıtan öyküleriyle tanınmıştır. Türk ortaoyunu ve tuluat tiyatrosu ögelerinden de yararlanarak toplumsal olayları alaylı bir dille eleştirdiği oyunlarıyla büyük başarı kazanmıştır.

Tiyatro oyunları
Günün Adamı (1957)
• Dışardakiler (1957)
• Ve Değirmen Dönerdi (1958)
• Fazilet Eczanesi (1960)
• Timsah (1960)
• Lütfen Dokunmayın (1961)
• Huzur Çıkmazı (1962)
• Keşanlı Ali Destanı (1964)
• Gözlerimi Kaparım, Vazifemi Yaparım (1964)
• Eşeğin Gölgesi (1965)
• Zilli Zarife (1966)
• Vatan Kurtaran Şaban (1967)
• Bu Şehr-i İstanbul Ki (1968)
• Sersem Kocanın Kurnaz Karısı (1969)
• Astronot Niyazi (1970)
• Ha Bu Diyar (1971)
• Dün Bugün (1971)
• Aşk-u Sevda (1973)
• Dev Aynası (1973)
• Yâr Bana Bir Eğlence (1974)
• Ayışığında Şamata (1977)
• Hayırdır İnşallah (1980)
• Marko Paşa (1985)
• Aleyna’nın kızı (1985)•

Öyküleri
Geçmiş Zaman Olur Ki (1946)
• Yaşasın Demokrasi (1948)
• Şişhane’ye Yağmur Yağıyordu (1950)
• Tuş (1951)
• Onikiye Bir Var (1953)
• Ayışığında Çalışkur (1954)
• Sancho’nun Sabah Yürüyüşü (1964)
• Konçinalar (1967)
• Kızıl SaçlıAMAZON (1970)
• Yalıda Sabah (1979)
• Şeytan Tüyü (1980)
• Bir Kavak Ve İnsanlar
• Ayak

Fıkra-Gezi-Söyleşi

• Devekuşuna Mektuplar (1960)
• Hak dostum Diye başlayalım Söze (1978)
• Düşsem Yollara Yollara (1979)
• Ölürse Ten Ölür Canlar Ölesi Değil (1979)
• Yaz Boz Tahtası (1982)
• Çok Güzelsin Gitme Dur (1983)
• Berlin Mektupları (1984)
• Koyma Akıl Oyma Akıl (1985)
• Önce İnsan Olmak (1986)