İnsan, Tanrı tarafında özü düşünülmüş ve bu öze göre yaratılmış bir varlık değildir.
Yani insan, kendinden önce gelen ve onu belirleyen bir öze sahip değildir.
İnsanın varlığını ya da doğasını, insan tarafından üretilen varlıkların yapısını açıklar gibi
açıklayamayız.
Bir örnek verecek olursam insan bir icat meydana getirecekse önce onu tasarlar. Örneğin, bir
köprü yapmak isteyen bir insanı ele alalım. Bu insan önce amacını belirler, ne için kullanılacağını tasarlar. Sonra proje aşaması sonra imalat ve yapım aşaması.
Köprünün meydana getirilme sürecine baktığımızda onun özünün, varoluşundan önce geldiğini
görürüz.
Bu nedenle insanda durum böyle değildir. İlk bakışta insanın da bir yaratıcısının olduğunu yanı Tanrının eseri olduğunu düşünürüz. Tanrıyı köprüyü yapan mühendis benzeri doğaüstü bir sanatkar olarak görürüz.
Böylelikle de Tanrının, insanı yaratırken neyi yaratmış olduğunu bildiğine işaret ederiz.
Oysa bana göre, insan bir öze, bir taslağa göre belli bir amaç gözetilerek yaratılmamıştır.
İnsan önce var olur, sonra kendisini nasıl yaparsa öyle olur.
Evrende kendi varlığını yaratan bir varlık vardır o da insandır.
Örneğin, ağaç, ağaçlığını kendi yapmaz; ancak insan, insanlığını kendi yapar, değerlerini kendi
yaratır, yolunu kendi belirler.
19/05/2016
Hüseyin TAŞDEMİR