Sene Seksen

• 15 Nisan 2016 Cuma 09:09:10

Bir mukayese size..
Sene seksenden..
Liradan altından dövizden..
Mark ve dolardan..
……………………………..

Sene seksen enflasyon yüzde yüz otuz altı..
Yirmi Dört Ocak Kararları öncesi..
Hiçbir şeye yetişebilmek mümkün değil..
Ev eşya araba..
Çarşı Pazar..
Altın akçe..
Hepsi tavan yapmış,
Para pul olmuş durumda..
.........................

Konu bu işte..
O dönem..
O devir..
Nasıl mı..
Anlatayım..
.........................

Maaşım altı bin dört yüz..
Bir ayakkabı üç bin..
Bir palto altı bin..
Bir takım elbise dokuz bin..
Televizyon;
Hem de siyah beyaz ve özelliksiz, dört maaş..
Buzdolabı çamaşır makinesi dört beş maaş..
Arabaysa mübalağasız kırk elli maaş..
Lüx olmayanı..
Sıradanı..
Hacı Murat hem de..
Yüz Yirmi Dört..
Serçenin daha geri modeli..
…………………………….

Böyle bir dönem işte..
Bir avantaj..
Belki daireler evler daha hesaplı..
Kiralar daha ucuz..
Ulaşıma bugünkü kadar gider yok..
İletişimse zaten telefon diye bir şey yok..
Eğitimse öyle dershane mershane yok..
Yani parayı barınmaya yemeye içmeye giyinmeye vereceksiniz..
Tatil matil bilinmiyor zaten..
İnsanlar bir yerden başka bir yere gidemiyor..
Seyahat edemiyor..
Yurtdışına falan fazla çıkılamıyor..
………………………………….

Sohbetten konu..
O dönem ne ne idi..
Para nasıldı döviz altın nasıldı..
Ederi değeri kaçtı..
Neyle ne alınıp satılıyordu..
Dedimki aldığım maaş olsa olsa bir altın yapabiliyordu..
Şimdiki değeri yedi yüz seksen lira olan bir altın..
Yanlışın var dediler.
Olur mu hiç..
O kadar düşük mü..
İyi hatırlıyorum dedim..
Sonra sonra bir tam bir çeyrek yapmaya başladı..
Daha sonrada bir tam bir yarım..
...........................

Olmaz dediler..
Mümkün değil..
Bak altın o kadar da pahalı,
O kadar da yüksek ama en düşük maaş üç dört altın yapar..
Hatta asgari ücret bile iki tam altın eder..
Yapmayın arkadaşlar dedim..
Devir farklı dönem farklı..
Siz bugünle o günü anlayamazsınız..
Karşılaştırıp mukayese edemezsiniz..
…………………………………..

İyi hatırlıyorum altının onsu dokuz yüz dolardı..
Bugünse bin iki yüz küsur..
Hatta bin dokuz yüzlerden geriledi..
Ancak altın o günkünden ucuz..
Dolar değerine bakıp da aldanmayın..
O zamanın dövizi başka günümüzün dövizi başka...
Doları başka markı başka..
Altını başka akçesi başka..
Bir şeyi de unutmayın..
Buna neden olanları..
................................

İran Devrimi olmuş,
Humeyni İran’da,
Saddam Irak’ta,
Reagan Amerika’da başa gelmiş..
Afganistan Sovyetler tarafından işgal edilmiş..
Babrak Karmal taç giymiş tahta oturmuş..

Kemal GÜL
27.02.2016