+


Evet efendim bu gün ne yapsak? Sorusuna hepimizin bilim adamı damarları kabarıp, sanki atomu biz yaratmış edasında vardır bir cevabı. Lakin bilim adamı dedim, dikkatinizi çekerim. Kadınlar lütfen mutfağa, kek, börek, sıcak soğuk yemek yapma işlerine, lütfen.

Bilim denen illet çok cinsi bir olgudur ve cinsiyeti erkektir arkadaşlar. Kadınlar bunu yapamaz. Beceremez ve korkarlar ve de kısaca beceremezler işte. Lütfen gidin ve çocuk yapın, yapamıyorsanız bez bebeklerinizle oynayın.

Bu gün ahşap torna makinesi yapmak istedi canım. Len korna değil torna, torna.

Neyse. Biz işimize odaklanalım beyler. Kadın arkadaşlar şu andan itibaren yazının geri kalan bölümde bizimle değiller. Tarz diilsin gibi hani. Bizimle diilsiniz hanımlar.

Bu gün bu işin püf ve puf noktalarını sizinle paylaşacağım beyler.

Öncelikle motor, manderen, civata, rulmanlar, kayışlar, bıçaklar diye kalın bir listemiz var bilesiniz ve bu işi matkap ile yapan da var, taşlama motoruyla ve hatta çamaşır makinesi motoru ile yapan da var.

Önemli olan eldeki malzemeleri kullanarak ve ihtiyaç ya da merak doğrultusunda, yapılan örneklere bakarak bilim adamlığınızı konuşturup bu işi alnınızın akıyla yerine getirmektir.

Ben bu gün size yapmaktan çok yapmamanız gerekenleri anlatayım en iyisi mi. Yeterli elektirik bilginiz yok ise hemen ayrılın aramızdan ve gidip yapılmışını almanızı öneriyorum.

Daha sonra motorlardan anlamıyor iseniz kaybolun hemen. Yok faze ne trefaze ne, çamaşır makinesi moturunu nasıl çalıştırırım, hız kontrolünü dimerla yapsam, e yaptım motorun soluğu kesildi, niye olmadı gibi soruların cevaplarına verecek cevapları öğrenip de geliniz lütfen.

Eğer ısrarcı ve inatçıysanız ve illaki yapacaksanız sizi kimse tutamayacaktır, sonuna kadar gideceksinizdir. Çünkü siz sıradan bir insan değilsinizdir. Siz bir bilim adamısınızdır.

Tamam, tornayı biz bulmamış olsak da dikiş makinesi motorundan tornayı ilk ben yaptım Bilecik’te, hey yavrum hey diyebilirsiniz ama anneniz ya da eşiniz duymasın, makinenin moturunu ödünç aldığınızı. Ödünüzü patlatırlar diyim hemen, bir bağırdılar mı.

Kullanacağınız odunun cinsine göre dönüş hızı sağlaması gerektiğini bilmiyorsanız mesela, ya da zımparalarken eserinizin yüksek ısınmadan kömür olmasını; lütfen deneyimlemeden önce ve milli vakit İsrafı yapmadan önce lütfen, gerekli araştırmalarınızı yapınız.

Bir metreye kadar işlerinizde yarım beygirlik motorların yetebileceğini söyleyebilirim. Dönüş hızı ise 800 lü devirlerden 5000 devire kadar kademeli çıkabilen bir sistem üzerinde kafa yorun diyebilirim.

Tabiyki sizde gidip sokaktaki elektirip direğinden bir metre kesip tornaya takmaya kalkmazsınız değil mi?

Ayrıca mandırenli sistemlerin avantajları daha çok olmaktadır. Matkap ucu takıp sabit matkap olarak kullanabileceğiniz gibi, zımpara aparatları da takabilirsiniz. Taş, yada sprel ucu takılıp ufak tefek taşlama, eğeleme işlerinizi de görebilirsiniz.

Başlamadan önce elinizdeki imkânların listesini hazırlayıp, bir plan ya da proje dahilinde bir işe başlamayı kendime asla öğretemesem de sizlere bu puuuf noktasını öğretmeye kararlıyım efendim.

Mesela, ula elektirikten anlamaz, ula motordan anlamaz, senin neyine bedava buldun diye çamaşır makinesi moturuna manderen takmak. Hadi taktın diyelim. Aferin. Zoru başarmışsın. Kim bilir kaç tane yüsük denedin mil farkını gidermek için. Ya da band mı sarmadın, teneke mi kıvırmadın, kağıt mı sarmadın... Kim bilir neler ettin. Aferin kere aferin, ula laptopun şarj aletini kestin denedin olmadı, dimer ile denedin olmadı da senin neyine direk 220 volt vermek motora. Helikopter mi yapıyorsun ha! Sonsuz döngüye girer demedi mi kimse sana? Sonra ah elime fırladı, yok bıçak uçtu gitti... İyi ki elektirik çarpıp kömür gibi olmadın be adam.

Bilim adamlığı böyle riskli, böyle heyecanlı, böyle başarı hikâyeleri ile dolu bir iştir ve tüm erkekler akıtan musluklardan, tıkanan giderlere, atan elektirik şartellerine kadar binlerce kalem işten hem anlamak zorundadır hem de sorumludur.

Erkek olmak, heleki adam olmak çok ama çok zor bir iştir.

Lütfen ahşap tornasından önce kendimizi tornadan geçirip plansız ve programsız iş yapmamayı, boşa harcanılan zamanın sadece bize ait olmadığını, milli bir israf olduğunu, sevdiklerimizle birlikte geçireceğimiz zamanı onlardan gasp ettiğimizin farkına varalım.

Sonra nasıl olsa her işi yaparız biz. Ne de olsa bilim adamların işidir.



+