Yeraltından Duygular İncelemesi
Dosto’nun cümle mühendisliğini hepimizin kabul etmesindeki büyük bir etken , titizlikle seçtiği kelimeler ve onun yarattığı eşsiz cümlelerin yazarın bu derece büyük bir noktaya gelmesinde diploma niteliği taşımasıdır.
Acı çekmeninde kendine özgü bir hazzı olduğunu savunan Dosto kendini aşık olduğuna inandırıp bu durumun ona verdiği acıyı uzun bir süreye yayarak yaşadığını "kendime sanki birine aşıkmışım gibi acı çektirirdim ve ruhumun derinliklerinde çektiğim acı ile alay eden bir ses işittiğim halde acı çekmeye devam eder, üstelik deli dolu aşıkmışım gibi kıskançlık krizleri geçirirdim. Bunların hepsi can sıkıntısıydı baylar, emin olun can sıkıntısı." cümleleriyle anlatıyor.
Çekilen diş ağrısının bile ayrı bir zevki olduğunu öne süren yazar, bu ağrı sebebiyle kopardığımız feryatların, inlemelerin ve attığımız çığlıkların bile bu diş ağrısının bize yaşattığı mutluluk duygusundan ötürü olduğunu söylüyor.
Aşk duygusuna kapılan bir insan neden kesin bir yargıyla "ben aşık oldum" diyemez sorusuna yazarın yukarıda belirtilen durumlara karşı gösterdiği tepkileri yorumlayarak şu cevabı verebiliriz: bu durumun asıl sebebi, insanın aşık olma sürecinde yaşadığı hazzı kaybetmek istememesidir.
Insanın kendisine mutluluk verenin hedefe ulaşmak olduğunu değil, hedefe giden yolda yürümenin olduğu düşüncesi yazarın bu cevabı destekleyen diger bir görüşüdür. Bu görüşten yola çıkarak düşünüyorum da, ölümü sevmememizin asıl nedeni onun korkunçluğu değil, yaşam yolculuğumuzdaki son durak olduğunu bilmemizdir.
Mükemmele aşık olarak dünyaya geldik ve mükemmele duyduğumuz hasretle geçen günler ona ulaşmaktan daha çok keyif veriyor bize. Bunun kanıtları etrafımıza baktığımızda kolayca görebildiğimiz durumlardır.
Mesela;
Aşk üzerine yazan bir şair, şiirlerinde sevgilisine olan hasretini anlatabilmek için nice sözcükleri hapseder bir satırı aşmayan cümlelerine. "Sevgiliye kavuşmak" amacına ulaşamayan şair bu yolda tökezlemektedir. Pekala ortaya koyduğu ürünler de bu durumdan aldığı hazzın bir göstergesi değil midir?
Ben şairin bu durumunun bir ağacın meyve verme sebebiyle benzerlik gösterdiğini düşünüyorum...
YORUMLAR
Anlaşılır, güzel ve titizlikle yazılmış bir deneme.
Yazarı tebrik ederim, selamlar