Doğal afetlerden korunma elinde.
Tedbir kullardan, takdir Allah’tan
Kuralları uygula kalmasın dilinde.
Tedbiri alırsanız sizi korur yaratan.

Hani nerede gökleri örten ağaçlar.
Ne oldu yoksa kaldırıldı mı taçlar?
Yaşadığın yer kelleşmiş hani saçlar.
Toprak kaymasını önlerdi o ağaçlar.

Yağmur çok yağarsa toprak kayar,
Ormanlar yok olunca bozuldu ayar.
Tepede kaç ağaç var, herkes sayar.
Dikeceğin ağaçlar size en güzel yar.

Dere yatağına ev yapma, uzak dur.
Belediyeye söyle yapanları durdur.
Evini dere yatağından uzağa kurdur.
İnsanoğlunu yaşatan öldüren sudur.

Çıplak görülen tepeleri ağaçlandırın.
Yöreye uygun bitki örtüsünü aldırın.
Buraları yeşillendirip havaya kaldırın.
Haydi şu ağaçsızlığı, ormansızlığı kırın.

Öğretmenlik hayatımın her yılında Doğal afetler konusuna geldiğimizde, ,kış mevsimine girdiğimizde,doğal afetlerle karşılaştığımızda öğrencilere sorduğum ilk soru:

Doğal afetler nelerdir? Doğal afetlerden korunmak için hangi önlemleri almalıyız? sorusudur.Öğrencilerin çoğundan aldığımız cevap ise:

Doğal afetler:
Depremler
Sel ve Su Baskınları
Tsunami
Toprak kayması ( Heyelan )
Erozyon
Çığ
Yangınlar
Yanardağ Patlamaları
Yıldırım Düşmesi
Fırtınalar

Peki bunlardan korunmak için alınacak önlemler nelerdir? diye sorduğumda ise bu soruya da ağaçlandırma yapmalıyız,sağlam bina yapmalıyız,dere yataklarından uzak durmalıyız… şeklinde cevaplar alıyoruz.Papagan gibi ezbere doğal afetleri ve korunma yollarını sayıyoruz ama iş bunları uygulamaya,hayata geçirmeye geldiğinde gerilerde kalıyoruz.

Meteroloji geçen haftadan uyarıyı yaptı.Marmara bölgesinde ve Karadeniz bölgesinde şiddetli yağışlar olacak.Karadeniz bölgesinde bu yağışlar sel ve su baskınlarına,heyelana yol açar diye de uyarmıştı.Vatandaşlarımızdan gerekli tedbirleri de almalarını istedi. Maalesef dün Karadeniz bölgesi Artvin’den acı haberi aldık.Heyelandan yüreğimiz yandı,can kayıplarımız var.

Halkımız gelecek günleri,ileride yaşanacak felaketleri düşünmeden dere yataklarına binalar yapmakta,çok yağmur yağdığı yıllarda ev ve işyerlerini su basmaktadır.Yerel yönetimler bina yapımında dere ve çay yataklarına ruhsat vermemeli bu yerlerin ağaçlandırılması için gerekli önlemleri almalıdır.

Sel ve su baskınları,Toprak kayması (heyelan) ve Erozyona karşı alınacak önlemleri bu yazımızda belirtelim diğer doğal afet konularına ve alınacak tedbirlere başka bir yazıda değinelim.

Sel ve Su Baskınlarına Karşı Alınması Gerekli Olan Önlemler
-Sel baskınları ve taşkınlardan korunmak için öncelikle doğal bitki örtüsünün dolayısı ile ormanların korunması gerekir . Ağaçlar yağmurun hızını keser, yağmur sularının toprağa sızmasını sağlar . Böylelikle sular toprağın yüzünde birikmez ve sele neden olmaz. Ayrıca ağaç gövdeleri suyun yamaçtan aşağıya doğru hızla akmasını da önler .
-Suyun hızını kesmek amacıyla yamaçların teraslandırılması gerekir.
-Akarsu yataklarına setler yapılması,göletler kurulması sel baskınlarının yol açacağı zararları azaltır.
- Yerleşim yerleri sel bölgelerinin dışına çıkartılmalıdır .
- Akarsu yatakları temizlenmeli ve genişletilmelidir

Erozyona Karşı Alınması Gerekli Olan Önlemler
-Yok olan ağaç ve bitki örtüsünün en az 2 katı olacak şekilde tekrar acilen yenilemelidir .
-Orman yangınlarına karşı duyarlı olunmalı gerekli tedbirler alınmalıdır.
-Akarsu kenarlarında , yüksek yamaçlarda ve eğimli yüzeylerde , kök yapısı sağlam , ortama ahenk sağlayabilecek ağaçlandırma , setlendirme çalışmaları yapılmalıdır .
- İnsanların piknik yapacağı doğal park alanlarını çoğaltılmalıdır .

Toprak Kaymasına (Heyelan)Karşı Alınması Gerekli Olan Önlemler
- Yüksek ve çıplak olan yerler ağaçlandırılmalıdır.
- Yolların,yerleşim yerlerinin heyelan bölgelerinden uzağa yapılmasına çalışılmalıdır.
- Yüksek yerlerin etek kısımları çok kazılıp oyulmamalıdır .
-Akarsu yatakları sağlam duvarla kontrol altına alınmalıdır .

Alınması gereken bu önlemleri rahatça sayıyoruz ama uygulama konusunda maalesef eksikliklerimiz ve tembelliğimiz var.Bu tembelliğimizi atmak zorundayız.Yukardaki doğal afetlerde alınması gerekli ortak önlemin ağaçlandırma çalışmalarında yetersizlik olduğu görülmektedir.Ağaçlandırma konusunda daha çok gayret göstermeli ;dağları, tepeleri ağaçlandırmalıyız.Ormanlara zarar veren insanları uyarmalı gerekli yerlere bildirimleri yapmalıyız.

Karadeniz bölgesinde can kaybı yaşayanlara Allah rahmet rahmet etsin der yakınlarına sabır ve başsağlığı dilerim.Yurdumuzun başı sağolsun.Yüce Yaratan,bundan sonra meydana gelecek felaketlerden biz kulları korusun.Yukarıda saydığımız tedbirleri biz alalım takdiri ise yaratana bırakalım.Tedbir kuldan, takdir ise Allah’tan…İyi tedbirler…

25.08.2015
Hasan Kaya
Eğitimci-Şair-Yazar