HALK ŞİİRİMİZİN ÇORUM'DAKİ KADIN SESİ: EZGİLİ KEVSER

• 10 Ocak 2007 Çarşamba 08:29:58

Sait KÜÇÜK

George Horton bir sözünde şöyle diyor: İnsanlıkla ilgili bütün olaylara kadınlar ortaktır.(1) Kadın elinin olmadığı, başarıyla sonuçlanmış hiçbir iş yoktur. Alexandre Dumas ise Kadınların bize verdiği ilhamla şaheserler yaratıyoruz, demektedir. Ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk: Şuna kani olmak lazımdır ki, dünya yüzünde gördüğümüz her şey kadının eseridir, diye buyurmuşlardır.
Kadınlar olmasaydı insanoğlu neslini sürdüre bilirmiydi? Her insan hayata gözünü açtığı zaman öğrenmeye anasından başlıyor. Anadilini ondan öğreniyor ve devam ediyor. Anadilimizin kültür vücudunda bir damar olan halk şiirimiz yüzyıllardan beri büyük bir gelenek olarak yaşatılmış ve günümüze kadar ulaşabilmiştir.
Bu kültürün taşıyıcıları sadece erkekler olmamıştır. Anadolu’da yakılan ağıtların çoğunda kadınların imzası vardır. Ama bunlar sözlü gelenekle aktarıldığından anonimleşmişlerdir.
Kitaplara taşınmış birçok kadın halk şairimiz vardır. Bunlardan: Osmanlı Padişahlarından İkinci Sultan Mahmut’un kızı Adile Sultan’ı, Rahva doğumlu Arife Bacı’yı, Afyon doğumlu Âşık Aslı Bacı’yı, Çukurovalı Ayşe Bacı’yı, Şarkışlalı Âşık Azme Bacı’yı, Çankırılı Banu Hanım’ı, Dikmenli Aşık Emine’yi, Kamanlı Aşık Emine’yi, Konyalı Emine Hanım’ı, Uşaklı Aşık Güllüşah Bacı’yı, Karslı Aşık Hüsne Bacı’yı, Erzurumlu Aşık Mümine Bacı’yı, Eskişehirli aşık Nurşah’ı, Sarıkamışlı Aşık Şahsenem Bacı’yı, Eskişehirli Aşık Sarıcakız’ı ve diğerlerini sayabiliriz.(2)
Bu kadın halk şairlerimizin izinden yürüyerek halk şiiri geleneğini sürdürenlerden birisi de 1969 Çorum-Bektaşoğlu köyü doğumlu Kevser Ezgili Hanım’dır. Yayınlanmış eserleri ve çıkarmış olduğu iki türkü albümü bulunmaktadır. Şiirlerinde Ezgili Kevser mahlasını kullanmaktadır
Ortaöğrenimini Çorum’da tamamlayan Ezgili Kevser Anadolu Üniversitesi Halkla İlişkiler ve İşletme Fakültelerini bitirmiştir. Müzik ve şiir ilhamını ailesinden alan ozan, şiir konusunda Hayri Ucar’ın, bağlamada Âşık Selami Saydam’ın yardımlarını görmüştür. 1985 yılından bu yana şiir ve müzik yaşamını sürdüren Ezgili Kevser Hamdi Gardaş, Aşık Cefai, Hayri Ucar, Hüdai, Pir Sultan Abdal, Şah Hatai, Kul Himmet, Davut Sulari, Aşık Mahzuni gibi halk ozanlarından etkilenmiştir. Sesinin güzelliği şiirine de yansıyan Ezgili Kevser, sağlam kafiyelerle örülü, akıcı bir üsluba sahip şiirler yazmakta ve güzel ezgiler eşliğinde okumaktadır.
Şiirlerinde aşkı, sevdayı, hasreti, barışı, dostluğu, güzelliği, insanlığı dile getiren Ezgili Kevser bizlere bir kadın sesiyle, bir ana yüreğiyle seslenmekte ve öğütler vermektedir:

SAKIN

Doğruyu görmeyip boş söze kanıp
Aşk dolu yüreği eritme sakın
Görgü sınavında cahile uyup
Kâmilin yanında sırıtma sakın

Bir insan sevgisiz yaşar mı söyle
Bir yaprak misali kurur hep böyle
Eğer insan isen merhamet eyle
Sen de sev ikilik yaratma sakın

Bilirsin niyettir her işin başı
Sevgi hoşgörü de kuralım işi
Kaldırırsan şimdi ağr’olan taşı
Cahili kendine yar etme sakın

Sevda dağlarında şimşek çaktıran
Aslı’dır Kerem’i nara yaktıran
Gönül pınarını sana aktıran
Ezgili Kevser’i sır etme sakın

Ezgili Kevser bu işte... “Bilirsin niyettir her işin başı/Sevgi hoşgörüde kuralım işi” diye seslenen bir yüreğe sahip. Günümüz dünyasında sevgiye ve hoşgörüye o kadar ihtiyacı var ki insanlığın. Savaş, kavga dövüş ise tarihler boyunca yaşana gelmiş. Asıl yaşanması gereken sevgi değil mi? İnsanları birbirine yaklaştıracak olan, dostlukların temeline konacak harç saygı, hoşgörü ve anlayış değil mi?

DOSTUM

Eller gibi ayrı gezme
Sağ yanıma gele dostum
Sükût geçin kendin üzme
Şenlenip de güle dostum

Dost dostunu ayrı görmez
Serin verir sırrın vermez
Hasmıyla bir olup yermez
Bunu böyle bile dostum

Dostsuz dünya neye yarar
Her dem gönül seni arar
Ezgili’yi kimler sarar
Dost dost için öle dostum

DEDİLER

Dün gece rüyamda bir derya gördüm
Damladaki sırrı bilmez dediler
Hak için çalışan kulları sordum
Yaşar ebediyen ölmez dediler.

Hakikat ilminin şehri Aliler
Balım Sultan hem de Kızıl Deliler
Horasan ilinden gelen Veliler
İlimsiz irfansız olmaz dediler.

İlmi reddedenler kalırlar yaya
Yoktur mürşitleri düşerler zaya
İlimle gidenler çıkarlar aya
Erişir menzile kalmaz dediler.

İlimi esas bil uzay çağında
Sevgi hoşgörünün kavrul yağında
Sevgiyle yeşeren gönül bağında
Ezgili güllerin solmaz dediler (3)

ATIŞMA

Kars doğumlu Sadık Miskini ile Çorum doğumlu Ezgili Kevser ‘in İnternet üzerinden (irticalen) yapmış oldukları bir atışma örneği.

Sadık Miskini

Âşıklar divanı ulu bir divan
Varalım efendim muhabbet ile
O yerde bulunur ilimle irfan
Görelim efendim muhabbet ile

Ezgili Kevser

Âşıkların yolu kıldan da ince
Söyler sözün daim yerli yerince
Sevgi hoşgörüyle öğüt verince
Derelim efendim muhabbet ile

Sadık Miskini

Okuyalım âşıklığın dercini
Gözetelim kalesini burcunu
Gönüllerde insanlığın harcını
Karalım efendim muhabbet ile

Ezgili Kevser

Âşıklar yolunu ilimle çizer
Bir derviş misali dünyayı gezer
Olmaz isek Lokman yaralar azar
Saralım efendim muhabbet ile

Sadık Miskini

Sarılmayan yara düşer derine
Varmak gerek tabiplerin pirine
Bir kapı açılır gönül şarına
Girelim efendim muhabbet ile

Ezgili Kevser

İnsan sevgisidir en yüce duygu
Ondandır insana yapılır saygı
Şayet gönüllere düşerse kaygı
Yerelim efendim muhabbet ile

Sadık Miskini

Kaygıya gerek yok hal güzel haldır
Sevgi pınarından testini doldur
Erenlerin yolu erdemli yoldur
Erelim efendim muhabbet ile

Ezgili Kevser

Erdemli yollar hep dikenli olur
Menzile varmaksa bir ömür alır
Can cana muhabbet tek miras kalır
Verelim efendim muhabbet ile

Sadık Miskini

MİSKİNİ sevmezse olmaz gülşinas
Gülünden ayrılan bülbül çeker yas
Muhabbet yolağı cümle yoldan has
Sürelim efendim muhabbet ile

Ezgili Kevser

EZGİLİ daima halka âşıktır
İlimle gitmeyen kör bir ışıktır
Cahilin mecliste sözü düşüktür
Soralım efendim muhabbet ile

Dipnotlar:
1-Ali Polat, Üç Bin Yıllık Birikim İst–2001
2-Halk Şiirinde Ana Sesi, İ.Manya İst–1983
3-home.arcor.de/ezgili