TRAJİKOMİK DİYALOG...
Aşağıdaki düzeysiz, özü bozuk, öznesi nesnesi belirsiz diyaloga ve benzerlerine yolda, sokakta, çarşıda, pazarda, dağda bayırda, ormanda, ... değil, genellikle ilim irfan yuvası olduğu kabul edilen ‘üniversite’ kampuslarında her an kulak misafiri olabilirsiniz; sakın kendinizi yabancı bir ülkede (!) sanmayınız...
A: Selaaam!
B: Selaaam!
A: Hey, bi’ baksan!
B: Ne va: ?
A: Şey, nasılız?
B: Eh, idare ediyoz...
A: Nasıl gidiyo’?
B: Fena di’il...
A: Ya, yarın buluşuyoz, di’mi?
B: Herald yani... Bi’ durum mu va:?
A: Mangiz nanay!
B: Eeee, takma, başka?
A: Yooo, şugar!
B: Vaaav, gut gut!
A: Hadi, öptüm...
B: Aynen, den den...
A: Hadi, bay!
B: Okey, bay!
Dil; kültür ve iletişim aracıdır, biliriz. Kültürün üniversite diplomalarıyla kazanılmadığını da biliriz. Güzel Türkçe’mizin nice güç ve ne denli güçlü bir dil olduğunu da iyi biliriz. Bile, bildire dilimizde tüy bitse de, bilemediğimiz yani çözemediğimiz bazı hususlar vardır:
--Üniversite diplomalıların yüzde kaçı, bir dilekçe yazabiliyor veya özgeçmişini kaleme alabiliyor?
--Meramını standart, geçerli, özlü, düzgün, ve anlaşılır biçimde dile getirebiliyor mu?
--Dil ve edebiyat bölümlerinin dışında kalan fakülte, yüksek okul ve enstitülerde verilmekte olan Türk Dili dersleri amacına ulaşabilmekte midir?
--Türkçe’yi düzeyli bir biçimde yazmayı ve konuşmayı öğrenemeyecek miyiz?
Dil, bir ulusun kültürünü anlatan, yorumlatan ve aktaran potansiyel bir güçtür. Bu nedenle, bir ulusu yok etmenin stratejik yollarından birisi, kuşaklar arasında iletişim kopukluğuna ve yanlış anlaşılmalara neden olmak üzere, öncelikle dilini tahrip etmekten geçer. Hâl böyle olunca, bir ulusu yabancı kültürlerin saldırılarına karşı koruma işlevi gören kalkan ve zırh yine dil olmaktadır.
Dilimizi çok iyi, doğru ve sağlam öğrenmeliyiz. Dilin kuram ve kurallarını özümseyerek dil kültürümüzü engin ve zengin kılmalıyız. Bunun için iyi dinlemeli, çok okumalı ve yoğun biçimde araştırmalıyız. Düzeysiz, özü bozuk ve geçerli standart yazım kurallarını hiçe sayan konuşma ve yazılara asla iltifat ve itibar etmemeliyiz.
Kendi dilini çok iyi öğrenen insan ancak bir başka dili öğrenmede hakikî mânâda başarı gösterebilir. Eğitimin her aşamasında dilin mutlak önemi ve rolü çok büyüktür. İnsan ilişkilerinde, sosyal yaşantıda ve çalışma hayatında dil etkendir.
Dil, kültür, eğitim hep işteş öğelerdir. Dil, kültürden soyutlanamaz. Bu nedenle, bir dili ancak kendi kültür ortamında en başarılı ve kalıcı biçimde öğrenebiliriz. Dili incelikleriyle özümseyerek öğrenmemiz elzemdir.
Yolda, sokakta, çarşıda, pazarda, ormanda, ... özü bozuk; öznesi, nesnesi belirsiz; sözde ilginç (!) diyalogların bin bir türlüsünü ve farklı versiyonlarını duymayanımız yoktur sanırım... Bilhassa üniversite kampuslarında, ders aralarında, duman altı kantinlerde, ... kendimizi âdeta yabancı bir ülkede (!) sanırız bir an...
Birkaç dil çalışmış ve üniversite hocalığından gelmiş birisi olarak ben pek çözemedim; varsa bir anlayan, açıklasın lütfen:
--Ne Türkçe, ne de İngilizce; yazımın başında yer alan diyalogda ne’ce konuşuyorlar, sizce?
Açıklama:
Başta TDK’nun Türkçe sözlükleri, İmlâ Kılavuzu, Türkçe Dilbilgisi yayınları olmak üzere çeşitli bilimsel kaynaklardan her zaman yararlanmaktayım; dile önem veren herkese hararetle öneririm. Saygılarımla.
YORUMLAR
Bu aslında aile ortamının çocuklara verdiği özgüven ve saygıdan başlayan bir durum.
Kişi içinde bulunduğu ortama kendini ifade edememenin ezikliğini yaşamamak için kendi ortamını oluşturmaya kalkar ve sonuç, trajikomik diyaloklar...
Tüm bireylerin kendisine sorması gereken bir soru var galiba;
"ben nerde yanlış yaptım?"
Ne yazık ki yazdıklarınızın doğruluğuna katılıyorum. Ben kendi adıma elimden geldiğince Türkçe'yi doğru kullanmaya ve doğru konuşmaya çalışıyorum ve yine elimden geldiğince çevremdeki insanlara dilin ne kadar önemli olduğunu anlatmaya çalışıyorum...
Sizin örnek olarak verdiğiniz diyalog, bir üniversite öğrencisi olmam dolayısıyla her gün karşıma çıkmakta. Üzüldüğüm bir diğer konu ise, bu yeni konuşmanın sadece üniversite öğrencilerinde değil de lise ve ilköğretim öğrencilerinde de görülmesidir.
Güzel ve anlamlı bir yazıydı... Umarım hedefine ulaşan bir yazı olur...
Kaleminize sağlık.