Argo Sözcükler
Pek çok edebiyatçı argo sözcüklerden uzak durur. O piç sözcükleri Türkçenin bir parçası saymaz. Onların sahipleri sokak serserileri, kendini aşmış entel dantel gençlerdir. Son dönemlerde bu hale geldi. Bu kesim de kullanması gerektiği gibi kullanmaz, cümle içinde hatalı şekilde kullanır.
Sanki argo sözcükler küfürdür! Pek çok insan argo sözcükleri küfürle bir sayar ve hafiflik olarak algılar. Yeri geldiğinde kullanılması gereken sözcüklerdir oysa ve genelde deyim şeklinde karşımıza çıkarlar. Benim yazdığım metinlerde zaman zaman kullanmaya çalışsam da verimli şekilde kullanma da iyi değilim. Yazdığım metinlerin büyük çoğunluğu argo sözcükleri sindirecek metinler değildir.
Bu alanda ismi ilk önce anılması gereken kişi şüphesiz Hulki Aktunç’tur. Hulki Aktunç Büyük Türkçe Argo Sözlük çalışması vardır. Piyasada 15-20 liraya satılıyor. Tavsiyem bir tane almanız, şöyle arada bir incelemeniz faydalı olacaktır.
Hulki Aktunç’un bunun dışında şiir, deneme, hikâye, roman alanında çeşitli eserler yazdı. Argo sözlüğü 1990 yılında tamamladı. Sözlüğü ile tanıştığım 2011 yılında da vefat etti! Şiirde daha çok ön plana çıkmıştır.
Kalem ve Toprak adındaki şiiri:
Bir kalem dikin toprağıma
İki ucu da açılmış sipsivri
Bir elime bir gece yapraklarına
Bir kalem dikin toprağıma
Tamda erken bahar vakti
Azar da kök salar belki
Elim gece yapraklarına
Bir kalem dikin mezarıma
Yan yana gelmemiş
Sözcükler var daha
Aktunç argo sözlüğü on yıldan fazla süren bir çalışmanın sonucunda piyasaya çıkardı. Görmesi gereken ilgiyi de görmedi sanki. Merhumu anmış olmak için eserinden örnekler vereyim. Bakalım sokak ağzı veya her neyse artık yazınsal dünyada nasıl algılanıyormuş? Zaten argonun da çeşitleri var, bizim genellikle anladığımız sokak argosudur.
Sokak çocukları argosu, öğrenci argosu, asker argosu, yatılı okul argosu, genelev argosu, aynı mesleği yapan insanların geliştirdikleri argo, Doğu argosu, Batı argosu, azınlıkların geliştirdikleri argo, hapishane argosu, cinsiyete göre ortaya çıkan argo, köylü argosu… Bunu uzatabilirim. Aktunç on yıl gibi uzun bir sürede elinden geldiğince her kesimden insanların kullandığı argo sözcükleri, deyimleri bir araya toplamaya çalışmıştır.
Peki bu yeterli midir? Tabi ki yetmez. Argo sözcükler zaman içinde değişime uğrar, bazen unutulur. Yenileri ortaya çıkar. Bu sebepten sosyal medyanın yaygınlaştığı bu günlerde de yeni bir argo sözlüğün yazılmasına ihtiyaç var.
Afyonu Patlatmak: Sinirlendirmek, bozulmasına sebep vermek.
Ağzı Götünde: Dalgın kimse, aklı başka yerlere çalışması. Cinsellik meraklısı.
Akü Doldurmak: Cinsel anlamda güçlendirecek yiyecekler yemek. İçki içmek.
Allahsız Tosbağa: Boyundan büyük işlere girişenler, dini imanı olmayan.
Alt Güverte: Kadının belden aşağısı.
Amerikan Suyu: Coca Cola, Kola.
Ana Avrat Asfaltta koşmak: Birisinin tüm aile bireylerine küfür etmek.
Anasını Satmak: Önemsememek. O anda hiçbir şeyin değerinin olmaması.
Angut: Budala, ahmak.
Malı Götürmek: Herkesin gözünün olduğu bir işte başarı sağlamak.
Otlakçı: Bedavacı kimse, menfaatçi.
YORUMLAR
Argo bir dilin en hızlı değişen dalıdır (En yavaşı da yasaların dili olsa gerek) Geçen yüzyılın başından kalan Fertik çekmek bugün bir şey ifade etmiyor ya da Tek kürek Yalova dediğinizde karşınızdaki yüzünü buruşturup 'Ne?' diye soruyor. Argodaki değişim bugün de ve daha hızlı olarak devam etmekte. Bu sebeple belki de argo sözlüğü en sık yenilememiz gerekendir. TDK da bir argo sözlüğü yayınlamamasının ayıbı ile yaşamakta (Ama alışıktır onlar). Saygılarımla.