13' NDE KADIN OLMAK (ROMAN ÖZETİ)

• 16 Kasım 2014 Pazar 21:52:19

(ROMAN ÖZETİ)
Dünya klasiklerinde yerini alacak bir roman okudum diyebilirim. Yazarımız, sanatçı duyarlığıyla eserlerini bir bir sunmaya devam ediyor. Okurken etkileniyorsunuz; duygu ve düşünceleriniz hat safhaya geliyor. Sanatçı olarak gerçekçi bir tavırla bağnazlığa meydan okuyor ve sanatçının üzerindeki zincirleri kırarak kalıplara sığmayacağının örneğini gösteriyor bizlere. O’ nun eserlerinde Anadolu’daki yaşamın yalın gerçeğini bulabilir; olaylara tanıklık edebiliriz. Kadınlar üzerinde yıllar boyu süregelen törelerin, yasakların, önyargıların oluşturmuş olduğu tahribatları; kapitalizmin emekçi kadınlar üzerindeki sömürüyü; her kelimesinde, her cümlesinde bütün çıplaklığıyla görebiliriz.
Her romanında olduğu gibi bu romanında da kahramanlarını içselleştirdiğinde roman içerik olarak estetik bir duruma girerek okuyucuyu olayların heyecanına sürüklemiştir.
Ali Bayram’ın bu romanındaki baş karakter bana göre değişiklik göstermiştir. Giriş bölümünde Ayaz, birinci derecede baş karakter gibi gözükse de sonrasında yerini Öğretmen Özlem’ e bırakmıştır. Öğretmen Özlem’in köydeki olayları, kendi mihverine çekip sorunlara çözüm bulacakmış gibi görünmesi, okuyucunun gözünde büyütüp kendisine idol gibi seçmeye meyilli olması da farklı bir ivme kazandırmıştır romana…
Bu romanda neler mi bulacaksınız:
Güneydoğuda acımasızca süregelen törelerden ailesi ile birlikte kaçıp kurtulan, Anadolu’nun ortasında kırsal bölgedeki bir köye sığınan Şehmuz’un başından geçenleri ve Şehmuz’a kucak açan köylülerin konukseverliğini ” oh be Şehmuz kurtulacak “demeye ramak kala başka bir töre ile ailesinin yok olmasını gözyaşalarınıza engel olamayarak okuyacaksınız.
Köy köy dolaşan çerçici Ayaz’ın köyün güzeli Narin’e aşık olması ve sonrasında yaşanan trajedi…
Roman, işte böyle yaşamın tam ortasından şekillenince okumaya doyum olmuyor.
Romanda “ de” lerin kullanılmasındaki yanlışlıklar devam etmekte. Bu da yayımcı editörünün hatası… Bence yazar; elindeki hamura şekil vermekle sorumludur.
Yazarımızın kendine has biçim tarzıyla ve üçüncü tekil ağzıyla yazdığı 13’NDE KADIN OLMAK romanını okuduktan sonra Türkiye’deki kanayan sosyal yaralara bir kez daha tanıklık etmiş olacaksınız.


ROMANIN ADI : 13’NDE KADIN OLMAK
YAZARI : ALİ BAYRAM
SAYFA SAYISI :176
YAYIM TARİHİ :2014
OLAYLARIN GEÇTİĞİ YER : ÇANKIRI- ÇİVİ KÖYÜ
KAHRAMANLAR:

1- Şehmuz ve ailesi.
2- Turpuş Ali: Köyde misafirleri ağırlayan konağın sahibi
3- Ayaz, tülbent satan çerçici
4- Aksak Bedir, konağın hizmet işlerine bakan kişi.
5- Narin, köyün güzel kızlarından.Ayaz’a vurgun.
6- Öğretmen Özlem
7- Kamil, evi yanan kişi.
8- Kara Hüseyin, minibüs sahibi.
9- Ömer, köyün gençlerinden, Ayaz’la kavga eder.
10- Muhtar Gök Mehmed ve Kahveci Mustafa(biraz aptal)

Diyarbakır’ın bir köyünde töreler, acımasızca işlemektedir. Köy meclisi toplanmış, Şehmuz’un oğlu Selim’in cinayetine karşı karar çıkmıştır:
Selim’in kanına karşılık Şehmuz’un altı yedi yaşlarındaki kızları Helin ve Sıla Abdo Ağa’ya verilecek, kızlar buluğ çağına geldiklerinde de Abdo Ağa’nın oğullarına eş olacaktı.
Şehmuz, törelere inat, Temmuz sıcağında aç ve susuz dağ tepe aşarak Çankırı’nın Çivi Köyü’ nde soluğu alır.
Çivi Köyündeki köy meclisi toplanarak misafirin köyde kalmasına, karar verirler. Kısa bir süre köy konağında konaklanırlar. Köy konağın sahibi Turpuş Ali, Şehmuz’ a iki parça tarla verir. Şehmuz’un bundan sonraki yaşantısı Çivi köylüleri birlikte devam eder. Karısı Hatçe huzurludur. Oğlu Selim, köyün gençleriyle uyum içerisindedir. Helin ve Sıla hiçbir şeyden habersizce çocukluklarını yaşamaya devam etmektedirler.
Konaktaki yemek yapımı, temizlik ve diğer işler, Aksak Bedir tarafından yapılır. Turpuş Ali, yaptığı işine karşılık Aksak Bedir’ e para vermektedir.
Köy köy dolaşan çerçici Ayaz’ın yolu, Çivi Köyü’ne varır. Ayaz, eşeği ile tülbent, yazma satan yirmi-yirmi beş yaşlarında delikanlıdır. Köylü kadınların bakraçlarıyla su taşıdığı Acıpnar’da köyün güzellerinden Narin’ e aşık olur. Narin de Ayaz’ a vurulur. Ayaz, Narin’in aşkı uğruna Şehmuz gibi köyde kalmak ister. Köy Meclisi, toplanır, ona da onay çıkar. Ayvaz, köy işleri, Tuz Mağarası’ndan tuz çıkararak satmak derken geçinip gider. Ama aklı fikri Narin’dedir. Çivi köyüne yedi kilometre uzaktaki Tuz Mağarası’nda gizlice buluşurlar, sevişirler. Narin, hamile kalmıştır.
Köyün rutin işleri devam ederken yangın çıkar; Kamil’in evi yanar. Bu arada Kamil’in eşi ve çocukları yangında ölmüşlerdir. Ynagının köyün delisi Rasim’in çıkardığını düşünürler ama jandarma, yaptığı soruşturmada Şehmuz’un oğlu Selim’i şüpheli bularak tutuklar. Selim, itiraf eder; sigara içerkem Kamil’in samanlığının yanmaya başladığını ve yangının ve sıçradığını.
Sabırsızlıkla Ayaz’ın kendisini istetmesini bekler ama olaylar beklediği gibi olmaz. Köyün gençlerinden Ömer, gurur meselesi yapıp Ayaz’la kavgaya tutuşur. Sonuçta bıçak darbesiyle Ömer, ölür. Ayaz, yedi yıla mahkum olur.
Ayaz, mahkum olduktan sonra Narin’in bütün hayalleri suya düşer. Karnı şişmiştir. Köye çıkamaz. Babası Yayaların Mehmed’in infazına meydan vermeden, kendisi Köyün Çöl Gölünde intihar eder.
Köye Eylül ayında atanan öğretmen Özlem,kendisini biranda olayların içinde bulur. Ayaz’la Narin’in aşklarına tanıklık eder. Öğretmen’ köylüler hep birlikte kalacağı bir ev yaparlar. Özlem, her ne kadar köydeki olumsuzluklarla savaşırken kendisini de batağın içine saplanır adeta. Belirli aralıklarla kaldığı evin camı kırılır. İçine bir korku saplanır. Köyün delisi Rasim, gizli gizli öğretmen Özlem’i izlemektedir.
Kendisine yapılan bu saldırıyı unutmaya çalışırken Köy Meclisi’nin almış olduğu karara direnmeye çalışır.
Karar çok trajiktir.
Şehmuz bu sefer de Çivi Köyü’nün töresiyle perişan olur. Yangının faili Selim olduğu için ve de yangında Kamil’in ölen eşi ve kızına kısasa kısas olarak; Helin ve Sıla, Kamil’in oğlu hantal tipli otuzbeş yaşında kuş Ömer ve Kamil’in kardeşi Adnan’ın oğlu Kadir’ e eş olarak verilecektir. (Helin ve Sıla’nın akıbetleri gizli tutuldu. Okuyucu merak edip romanı okusun diye…)
Helin, on dört yaşında ,Sıla ise on üç yaşındadır.
Öğretmen özlem, bütün özverisine ve savaşımına rağmen başarılı olamaz.
En kötüsü acı sonla kendisi de buluşur. Camı taşla parçalayan hayalet güç yine meydana çıkmıştır. Özlem tecavüze uğrar ve boğularak öldürülür.
BİTTİ