Kısaltmalar

• 30 Ekim 2014 Perşembe 14:15:27

Dilimizde çeşitli kısaltmalar var!
Acaba yazılışları, okunuşları nasıldır? Sonuna nasıl ek getirilmelidir?

MDF
‘’Medium Density Fiberboard’’
‘’me-de-fe’’ diye okunur. İngilizce okuma alışkanlığı olanların dikkatine. Çünkü dilimize böyle yerleşmiştir.
‘’Reçine (sentetik reçine) ile sıkıştırılmış orta yoğunluktaki ahşap lif’’ Türkçe açılımı. Mobilyacıların dediği gibi o kadar da sağlam değildir.

hz
‘’Hertz’’
‘’Frekans veya titreşim sayısı ‘’ (Alternatif akım için geçerlidir.)
Her şekilde yazılabilir, kafana göre takıl. ‘’Elektrik Hz.’’ diye de yazabilirsiniz.
Genelde mübarek terim olan ‘’hz’’, ‘’Hz.’’ diye yazılır.

PBX
‘’PBX’’ diye yazılması gerekirken ‘’pbx’’ diye yazma geleneği vardır. Açılımı var çünkü.
‘’Private Branch Exchange’’
Şirket içinde kullanılan telefon santralleri.
Şirketiniz havalı olsun istiyorsanız tanıdım broşürlerine karizmatik şekilde küçük harflerle ‘’pbX’’ yazın.

LCD
‘’El-si-di’’ diye okunur, çünkü karizmatik bir şekle giriyor. ‘’Le-ce-de’’ diye okuyan yoktur. ‘’Le-ce-de’’ diye de okuyabilirsiniz.
Büyük harfle yazılmalıdır, o kesin. Açılımı: "Liquid Crystal Display" (sıvı kristal ekran)

MHP ve PKK
‘’Milliyetçi Hareket Partisi’’, ‘’ Partiya Karkeren Kurdistan’’ (Kürdistan İşçi Partisi)
‘’MHP’’ ‘’me-he-pe’’ diye okunmalıdır. Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘’me-ha-pe’’ okunuşu sakattır.
‘’PKK’’ ise ‘’pe-ke-ke’’ diye okunmalıdır. Adamları aşağılayalım diye dilin kurallarından vazgeçmek doğru değil. ‘’Pe-ka-ka’’ ne? Milliyetçi söylemleri bir tarafa bırakalım HDP’liler doğru okuyor bizler değil.
LPG

‘’Liquified Petroleum Gas’’
‘’Sıvılaştırılmış Petrol Gazı’’
‘’Le-pe-ge’’ diye okunur. İngilizce hastası insanlar hadi bunu da ‘’el-pi-ci’’ diye okuyun!
Türkçe okunuşa göre sonuna ek alır. Zaten tüm kısaltmalar okunuşa göre ek alır. Açılıma göre değil.

MB
‘’Megabyte’’
Örnek: ‘’Film 700 MB’ydi.’’ ‘’Film 700 MB’tı’’, şeklinde yazılmaz. (Yeri gelmişken ‘’Flash Disc’’ denen zımbırtıya ‘’taşınabilir disk’’ demek daha doğru. Başka öneriler de var: ‘’Doldurmalı Yüklengeç’’)

CD
‘’Compact Disc’’ (‘’Yoğun Disk’’)
‘’Si-di’’ diye okunur, ‘’cd’’ diye yazılmaz. ‘’CD’’ şeklinde yazılır.