KİTAP
MÜZİK
ATÖLYE
İlahî Komedya (Tanrı İle Şeytanın Oyunu)
Okuduğunuz yazı Günün Yazısı olarak seçilmiştir.
Bir ölüm ardından ağıt yaktırır, her doğum kendine bir kader yazdırır. Şeytan ölüm ile doğum arasında alın yazısında hemen yerini alır. Bütün kötülüklerin nedeni şeytana , bütün iyilikler insana. Ölüm aslında insanın ölümü değil; şeytanın ölümüdür.Oysa şeytan ölünce, insan Araf’ın öbür yanındadır.İşte ilahi Komedya bu ya !İnsan şeytandan önce, her iki taraftadır!
Eğer gökyüzünden yağmur yağmıyorsa, yeryüzüden bütün suların çalındığının ispatıdır. Eğer yeryüzünde hiç bir insan ölmüyorsa, gökyüzünden bütün melekler firar etmiştir sayılır. Yeryüzü ile gökyüzü arasında sıkışan Tanrı’nında görevi sona ermiştir. Ölümsüz insanların artık hiç bir amacı olmayacak. Bu durumda zamanın hiç bir anlamı kalmayacak. Güneş boşuna doğup batmayacak. Doğum olmayacaksa çocukça bir gülüşün anlamı , bir gülün kokusu gibi anlamsız kalacak. Şiir utanacak, şarkılar ırmaklarda çağlayan o sesi andırmayacak. Gökyüzünde hiç bir yıldız kaymayacak. Ve aşk en anlamsız söz ve bir o kadar da komedyanın yeni adı olacak,İlahî Komedya ! Var mısınız İlahî Komedya’da ölümsüzlüğe ?
İlahi Komedya! Ölüm sessizliğinin basit bir ismi… İnsanı dünyadan çekip alan, ana kucağında emzik, baba kucağında kılıç sallayan ben, İlahi Komedya’nın asıl oyuncusuyum. Daha dünyaya gelir gelmez, beni büyük bir meydanda, ateşin başında bekleyen şeytan, bir sigara tüttürür. İlk sözü dumanından yükselen o sözü, bana ’gel’ demesi. Ben kendimi bildim bileli ey insan sen! Yaratılanların en üstünü sen!... İlahi Komedya bu ya, elime aldığım kılıcımla, arkamda büyük düşünür babam Dante ve aklım. Tam da o meydanda karşılaştık, ateşin etrafında bir yanda ben, bir yanda şeytan bir yanda babam. Tam ortada yanan ateş neler fısıldadı kulağıma. Babamın gözleri bende,benim gözlerim şeytanda,şeytanın gözleri bütün İnsanlığa !
Yolculuk nereye ? diye gelen soruya, ilk öce ben cevap verdim ’sana ne ’diye... Sonra babam seslendi şeytana; sınıra, Araf’ın öbür yanına diye. Gözlerinden yaşlar dökülen şeytan, ben dedi, geldiğim yollardan, gördüğüm anlardan söz edeyim size... Geri dönün! Orası sonu olmayan yolun başlangıcı...Sizler ise bu yolun ölümlü kulları !İlahi sınırın sırlarını öğrenmek için ölen insan ,Araf’ı geçerek; o sonsuz günün başlangıcında şeytan, maalesef insanın yine yol arkadaşı!
İlahî Komedya! Bu nasıl bir ikna dünyası , bu nasıl bir sınır ki ,iki yakası bir araya gelmeyen iki dünyanın tam ortası. Babamın şeytana cevabı - gözyaşların benim gemimin suları sanki, sen götür bizi Tanrının yasak koyduğu, o sınırsız dünyanın giriş kapısına.Karşılığında alırsın her ikimizin dilinden dökülen günahları ve aklımızın intihar ettiği saatleri. Şeytanın gözyaşları kahkahalarla sel olunca, gemi hareket etmeye başladı. Babam Dante, yelkenler fora dediğinde ben, bütün insanlığa İlahi Komedya’nın başladığını ilan eden sözü haykırdım. Ölüm, bu yolculuğun asıl başlangıcı !
Bütün insanlar dünyaya kirlenmek için gelir. Günah, aklımız ile ellerimiz arasında! Ya düşüne, düşüne ya da ellerimizle kirletiriz ruhumuzun o beyaz tarafını...Bembeyaz bir tuvalin içini yaşayarak doldurmaya çalışırız. Yarım kalan tuvalin, o kirlenmeyen kısmını Şeytan günahlarla doldurmaya çalışır ! İşte bu yolun her adımında şeytan ya yanımızda,ya da aklımızda... Aklımızı yitirdiğimizde,Dante söze başlar, İlahi komedya ! Daha yazılacak ne çok günah ve sevap var...Şimdi sınırın bir yanında ben, bir yanında şeytan, Tanrı ise sınırın tam ortasında !
İpin bir ucu şeytanin elinde, diğer bir ucu Tanrı’nın elinde. Ortada kalan insan ,ne kadar ritmini düzgün tutarsa bir ooohh çeker. Ayağı ipe takıldığında ,insanın ritmi bozulur ve şeytan bu kez bir ohh çeker. Tanrı bu durumda , her ikisine de güler...
İşte ilahi Komedya !
Not: İlahi Komedya,Dante tarafından 14. yüzyılın ilk yarısında yazılmış, İtalyan edebiyatının en meşhur epik şiiri ve dünya edebiyatının önemli bir başyapıtı.Her okuyucusuna farklı bir dünya hayalini kurarken,bende bıraktığı iz ise’İlahî Komedya (Tanrı İle Şeytanın Oyunu)’ dur.
Berşah-Nurhan Doğrul
YORUMLAR
Ne güzel bir yazı bu böyle sayın berşah...
"İpin bir ucu şeytanin elinde, diğer bir ucu Tanrı’nın elinde."
İşte bütün mesele de ortadakinin o ipin üzerinde nasıl duracağını bilmesinde
Sevgiler,
Yapıt bana Faust'un ilahi sırlara erme isteğini ve Homonkulus'un temsil ettiği zeka ve yeniden yaratılmayı
anımsattı bu zor bir süreç aslında insan ebedi bir köle nasıl kurtulacak bir yanda ilahiyat bir yan fen
aslında kendi kaderine hükmetme elinde her şeyin sorumlusu benim diye bilme yürekliliğini gösterene kadar
bir efsun,bir bilinmezlikle kendini oyalamaya devam edecektir o aslında herkesin en açık şekilde görebileceği salt mantık iç içe geçirilmiş daireler şeklinde örgütlenmiş bilinmezlerle silikleştirilen
durum insanları gerçekten yönetenler tarafından bilerek beslenmektedir ve özellikler belirgin kılınmaktadır.
Güzel bir anlatım tebriğimle
İlahî Komedya (Tanrı İle Şeytanın Oyunu) !!!
Ezelin hikmetinden,ebedi bir hikayenin içinde yaşamaya çalışan insan,aklının yenemediği duygularını Tanrı'ya hibe ediyor. Şeytan bu durumda,insandan geride kalan aklın tamamını istiyor. İnsan, Tanrı ile şeytan arasında tercihini yaparken,yaşadığı dünyada, ölümsüzlük uğruna aklını şeytana feda edebiliyor.Ölüm geldiğinde ise, bu kez Araf'ın öbür yanına geçmek,aklını ve duygularını sınırın diğer tarafına geçirmek için, aklı ile duyguları arasında yeni bir savaş veriyor.
Savaşın insanın içinde hiç bitmemesi ,İlahî Komedya'nın insan aklının dünyasına yazılırken,insan aklından Tanrı'nın kulağına fısıldanmasına,şeytanın engel oluyor.
İnsan bütün her şeyi aklıyla yenebileceğine inanırken,ölüme karşı, duygularıyla engel olmaya çalışır. Tanrı'ya her duygusal yalvarışın ardından,anlamını bilemediği duaları defalarca sayar.Duaların ardından insan kendine geldiğinde;Tanrı'nın aklının her zerresinde olduğunu unutur; ve insan yeniden şeytanla yarım kalan yolculuğuna devam eder.
Son bir ölüm yoksa,ölüm bir son değilse,insan bedenini terk ettiğinde ruh,İlahî Komedya'nın en önemli oyuncusu insan,şeytan bu oyunun içinde, insanın ebedi yol'daşı;Tanrı ise bütün bu senaryonun sahibi-dır.
Üç dilek,üç ölüm, ve ölümün sonunda Araf ! Ya Araf'ın diğer yanı hep bu yan,yani dünya ise? Ya gerçekten biz,bu dünyanın değişmez,yok olmaz oyuncuları isek? Ya sürekli gece-gündüz gibi her sonun başlangıcında yeniden,yeniden kendimizi yaşıyorsak?
Bence de İlahî Komedya (Tanrı İle Şeytanın Oyunu) !
Oyun uzun,senaryo ise bizin kader oyunumuz ! ''Var mısınız İlahî Komedya’da ölümsüzlük oyununa ?'' :)
Saygılar,sevgiler Nurhan Doğrul ( Berşah )'a
