NE DEYİM DE AĞLAYAYIM ÖLÜ BİZİM OLMAYINCA

• 16 Ekim 2014 Perşembe 09:21:11

Ölüde ağlamamak/ağlayamamak sizce neyin göstergesidir? Ölüm esnasında ve sonrasında sergilenen tutam ve davranış ölü yataklandıktan (defnedildikten) sonra epey dedikodu malzemesi olur. Ölü akrabaları için geç geldiydi, erken gittiydi, hiç ağlamadıydı, toprağa kardeş gömdün patates gömmedin vs. ölüm ve yas boyunca sergilenen ritüeller uzun süre dillerde tazeliğini korur.

Öyle insanlar vardır ki sevinç gözyaşları döker, sulugözler her şeye ağlar, öyle insanlar vardır ki öldürseniz bir damla göz yaşı akıtamaz. Âşık Veysel’in şiirinde vurguladığı gibi “insan kısım kısım yer damar damar.”

Gözyaşı o kadar önemli ve değerli bir gösterge ki eski mezarlardan çıkartılan tarihi eşyalar arasında “gözyaşı şişeleri” başlı başına bir anlam ihtiva eder.
Bizim inancımızda kan akıtmak (kurban kesmek), kültürümüzde gözyaşı akıtmak (ölüye ağlamak) bir samimiyet testi olarak kabul edilmiştir.

Hal böyle olunca mesleği profesyonel ölü ağlayıcılığı olan insanlar bir ihtiyaca cevap verir oldular. Bu insanlar para karşılığı “diyeşetli ağıt” (şiirli ağıt) türü peyda ederek sözlü kültürümüze büyük katkılar sağladılar.

Garibin ölüsü de garip olur derler ya.. Zengin ölüsünde dövüne dövüne ağlayan bir ağlayıcı garibin ölüsüne gelince şöyle ağlamış:

Birer birer tükenir mi?
Üçer beşer ölmeyince
Ne deyim de ağlayayım
Ölü bizim olmayınca