KURBANLIK SEÇERKEN

• 2 Ekim 2014 Perşembe 09:19:57

Şairler sühandân (sözü güzel ve etkili söyleyen) kimselerdir. Hele hiciv üstadlarına karşı dikkatli olmak gerekir. Şairlerin kendi aralarındaki söz düellosu; bazen ustura gibi kesici, bazen hançer gibi delicidir. Örneğin, arkadaşına "kafir" diye iltifat eden bir şaire, arkadaşı"... ben de desem ki sana müslüman. Emin ol yarın ahirette ikimiz de yalancı çıkarız; sen bana kafir dediğin için, ben de sana müslüman dediğim için..." Bir başka örnek. Sadık ile Tahir arkadaştır. Nef’î ’nin şiirini diline dolayan Sadık, Tahir’e ısrarla sorar "köpek tahir(temiz) midir, kelp(pis) midir diye, ismi Tahir olan kişinin sabrının çanağı çatlamış olmalı ki; "köpeğin tarih olup olmadığını bilemem amma, sadık olduğu kesindir" der. Bu tür sözler söz düellosu değil de nedir.

18. yüzyıl divan şairlerinden Ragıp Paşa (-1763) ile Haşmet (-1768) Şeyhülislâm Esad Efendinin kızı aynı zamanda Zeynep Hanımdan sonra en önemli divan şairlerinden Fıtnat Hanım (-1788) arasında geçen bir diyalogdan bahsedilir.

Rivayet odur ki, Haşmet ile Ragıp Paşa gençlik dönemlerinde Fıtnat Hanıma abayı yakmışlar. Fıtnat Hanım Kurban Bayramı arefesinde kurbanlık satılan alanda münasip bir kurbanlık aramakla meşguldür.

Hal hatır edildikten sonra Fıtnat Hanım:

- Kurbanlık bakmaya çıkmıştım der.

Divan şiirinde malûm; bir sevgili, iki de âşık varsa âşıklardan biri diğeri için rakip olarak adlandırılır. Rakip âşık ile sevgili arasındaki karaçalı veya sevgili gül ise rakip dikendir adeta.. Rakip yüzünden âşık ağzının tadıyla aşkını yaşayamaz.

Haşmet veya Ragıp Paşa’dan birisi “maksat bir ama rivayet muhtelif” aşkının ne denli ölünesi bir aşk olduğunu etrafa göstermek için:

-Şairem kurbanlık almaktan vaz geçseniz de bu sene de ben size kurban olsam der.

Bu yersiz, yakışıksız ve avam ortasında sarf edilen söze ve densizliğe Fıtnat Hanım (öküz mü demek istedi yoksa aile hayatlarıyla ilgili bildiği bir şey mi var orası muamma) misliyle:

- Teşekkür ederim. Biz bu sene boynuzlu hayvan kesmeyi düşünmüyoruz diyerek karşılık verir.