Karmaşanın insan yaşamı üzerindeki payı; elmanın içindeki çekirdeğe benzer. Çekirdek elmanın tek ödevidir ,bu emel üzerindeki her bir iğne, aslınsa onun kalbine, yoluna değil, yaşamın doruğunu yakalamak için bir araç haline gelmiştir.
Karmaşanın olması hayatın daha anlaşılır hale gelmesine olanak sağlayabilir. Yolumuzun önündeki her çakıl tanesi bizi engelleyebilir, sorun yaratabilir. Hatta sadece çakıl değil, bunun yanında beklemediğimiz etkenlerde çoğalabilir.
Bu; uzun koşunun ardından ne beklediğimiz bizi diğer insanların ne kadar üstünde olduğumuzu gösterir. Amaç, koşuda galip gelmek değil, koşuyu nasıl koştuğumuz ile ilgilidir. Koşuda sonuncu olabiliriz ama hiç unutmamak gerekir ki, sonuncu olsakta, koşuya katılmışız...
En fazla yaşamış insana sorsak; hayatın salt amacı nedir diye, alacağımız cevap nettir: ’sorunlardan kaçmamak’. Yolumuzda çakıl oranı ne kadar artıyorsa, bizim düşünme oranımız o denli artacak hale gelir. Bunu yaparak da pratiğimiz artar, gözlerimizin göreceği alan büsbütün gelişir.
Kendimizi hegomanyanın bir parçası durumunda görüyorsak ,bu hegomanyanın etkisinden kurtulmak; girdaptan kurtulmaya benzer. Girdaba girmiş herhangi bir şey ,o anda onun için hayatın sonu niteliğini taşıyorsa, girdaptan çıkmakta hayatın anlamı niteliğini alır.
Hegomanya’yı girdaba benzetmek en doğal hakkımız. Hayatı yaşayan biz isek, düşüncelerin düşüncesini de çözmek yada parçalamak, hegomanyanın yara almış parçalarına düşer.
Yolda yürürken, önümüze ansızın atlayan kediden kurtulma çabasında biz kendimizi bulabiliyorsak, karmaşanın dışına da çıkabiliriz demektir. Karmaşanın karmaşasıda bizim için en temel ihtiyaçtır. Karmaşaların bizim yaşamımızdaki ’görevini’ ne kadar çok irdelersek, karmaşa; karmaşa olmaktan çıkar. Yani karmaşanın olduğu durumu bilincinde olmak hem insanlardan ayrılan düşünceyi saptar hem de karmaşa mücadelesinde, vurulmuş en büyük darbedir. Elmanın çekirdeği karmaşıklığı verdiği kadar, o elmanın aynısını yaratabilir yetenektedir. Eğer çekirdeğin olmadığı yaşam durağında, elmanın hem manası hem de tadında gariplik sezilir. Garipliğin artması neticesinde, karmaşıklığın önü açılır. Çözümüne olanak sağlar. Yani karşılıklı ilişkilerin yaşadığı sorunların ’yalnız’ çözümü nasıl eksik olabiliyorsa ;karmaşıklıktan tek başına çıkmakta yalnız başına eksik olacaktır. Asıl bu nedenle yalnız hareket etmek eksikliktir...