B. BRECHT: PUNTİLO AĞA İLE UŞAĞI MATTi

• 1 Ağustos 2014 Cuma 10:42:55

Bertollt Brecht’in 1940-1941 yıllarında kaleme aldığı ve ilk kez 1948 yılında temsil ettirdiği piyesidir Puntilo ağa ve uşağı Matti. Brecht’in ilk baş yapıtlarından biri olan bu piyes, kızı Eva’yı ahmaklığıyla ünlü bir diplomatla evlendirmek isteyen zengin bir toprak ağasının macerasını anlatır. Puntilo kızına çeyiz sağlamak için iki seçenekle karşı karşıyadır:Zengin bir dulla evlenmek ya da ormanlarından birini satmak. Dolayısıyla da, zekasına güvendiği uşağı Matti’ye akıl danışır;ama Matti, kafayı çektiği vakit melekleşip ayıldığı vakit dünyanın en gaddar adamı kesilen ağasını tefe koyar. O kadar ki kendisine aşık olan ve Puntilla’nın da sonunda ona vermek istediği Eva’yı sırf ağanın sulu sepkenliğini çekemediği için reddeder ve işten atılır.

Büyük yazarın bu baş yapıtında sergilediği halktan insanları, sıradan natüralist ve romantik yapıtlarda olduğu gibi, tepeden tırnağa erdemli olmaktan çok uzaktırlar:Hayat koşulları, çoğu zaman kalleşlik ve kötülük etmeye iter onları. Daha sağlam yapılı ya da, daha doğru bir deyişle, daha şanslı olan bazıları işte bu durumdan kısmen kurtulabilirler. O zamanda sağduyularına doyum olmaz. Ve Brecht, piyesinin komik ögeleri işte bu tür durumlardan çıkarmaktaydı. Yapıtı için şöyle yazmıştı büyük yazar:

’Puntila bir tez piyesi değildir;bu oyunum için, eski Comediadell’arte ile modern gerçekçi töre kendisinin bir sentezidir diye bilirim.’

Puntila ağa’nın özelliğini yapan yanlarından biri de, hareketli sahnelerle uzun anlatımlı sahnelerin ustaca art arda sıralanmış olmasıydı.