BARAGAN'IN DİKENLERİ: (ROMAN)

• 13 Temmuz 2014 Pazar 10:25:31

Baragan’ın dikenleri , Rumen yazarı Panait İstrati’nin Fransızca olarak kaleme aldığı ve 1928 yılında yayınladığı romanının adıdır. Çağdaş Rumen tarihinden alınan romanın konusu, özellikle 1907 yılındaki kanlı köylü ayaklanması üzerine kuruludur. Tuna deltasına açılan yazları pırıl pırıl ışıklı, sonbaharları, verimli kışları ise Rusya’dan esen rüzgarlarla amansızca kamçılanan büyük Rumen ovasıdır Baragan. Ve Oltenya’lı yoksul Marin, oğlu Matoke ile yurdundan kopup işte bu ıssız ovada kendine yeni bir hayat kurmaya gelir. Başında kavak yelleri esen bir flovtacıdır Marin;büyük cesaret ve direnme gücü isteyen bir hayat tarzı için hazırlıklı değildir. Henüz çocuk yaşında olan Matoke ise, yolculuğa bayılmaktadır:Ne kadar uzağa olursa olsun, gitmektir tüm arzusu. Baragan’ın fırtınalarla yüklü boz bulanık ufku, onu adeta büyülemektedir. Ve yörenin bütün çocukları gibi oda ’uçan diken’lere binerek eğlenir. Demeye kalmadan isyan patlayacaktır. Top sesleriyle inleyecektir ortalık. Ve köylüleri kışkırtmakla suçlanan zavallı flovtacı, ayak üstü bir yargılamadan sonra hemen oracıkta kurşuna dizilecektir. Böylece Matake, Baragan denen devin karşısında tek başına kalır. İlkbahar gelmiştir, dikenler uçmaktadır artık. Ne yapacaktır peki Matake? Uzun boylu düşünmez bile bunu:Nereye düşerse yolu, yürüyüp gidecektir.

Baragan’ın dikenleri, Romanya’daki sosyal çalkantıların iyice yoğunlaştığı bir dönemi yansıtır. Bu dönemin doruk noktası, 1907 yılı olmuştur. Gerçekten de o yıl ülkeye yerleşen rejim, büyük toprak sahiplerinin çıkarlarını bütün her şeyin üstünde tutacak; bu da köylülerin gittikçe biraz daha yoksullaşarak birer yarı-köle durumuna girmesiyle sonuçlanacaktır.

Sömürgenleri lanetliyor yazar, kamçılayan bir dille. Kara sefalet içinde geçen hayatlarını paylaştığı ve derin bir sevgiyle bağlı olduğu yoksullarla özdeşleşiyor kendini. Bu arada, en iğrenç şeylerle en soylu şeylerin içiçe geçip karıştığı aşkla ölümün el ele yürüdüğü gergin bir konuya çerçeve olarak ilkel bir doğanın varlığı İstrati’nin son derece başarılı lirik betimlemeler yapmasını sağlıyor . İçeriği bakımından da sağlam olduğu kadar üslubu bakımından da özgün bir yapıt Baragan’ın dikenleri.1957 yılında Louis Daquin , Panait İstrati’nin bu romanından hareketle A.Tudol ve A. Strutenau ile birlikte hazırladığı bir senaryo üzerine Romanya’da bir film gerçekleştirdi. Film aynı adı taşıyordu:Baragan’ın dikenleri. Filmin baş rollerini Nata Chrilea, Ana Vladesco, Ruxandra İonesco ve Florin Piersic paylaşıyordu.

Yarı aç babası gözleri önünde kurşuna dizilen bir çocuğun gözüyle bir köylü ayaklanmasıydı filmde anlatılan. Gerek son derece başlarıyla düzenlenmiş görüntüleri , gerekse filmin asıl kahramanı olan kollektif halk ruhunun etkili bir şekilde verilmiş oluşu bakımından büyük heyecan kaynağı olan bir yapıttı.