SARIALİZADELER VE CERİTLER

• 14 Ekim 2013 Pazartesi 18:20:56

Müderris Ali Efendi Kuman Kıpçak soyundandır. Kafkaslardan Gürcistan üzerinden İran Horasan’a 1700’lü yıllarında geldikten sonra oradan da 1727’li yıllarında Anadolu’nun çeşitli yerlerinde mesken tutmuşlardır. İran Horasan’dan gelirlerken 35 bin çadırla gelerek Trabzon’un Baltacı deresi ve civarlarına yerleşerek oralarda koyun sürüleri edinerek geçimlerini sağlamışlardır.
Özellikle Trabzon’un Of ve Cumapazarı’nı mesken tutan Sarıalizadeler bu yörelerde yaşamlarını sürdürmüşlerdir.
Sarıalizade Molla Ali’den
OSMAN VE HASAN
Sarıalioğlu Müderris Ali Efendi’nin dedesi Molla Ali Efendi 1800’lü yılların başında Trabzon’dan çıkarak Urfa üzerinden, Toros Dağlarını takiben, sahil Ceylan Köyü’ne gelmişler, Ören ile Ceylan’ı bağlayan köprünün yakınında yurt edinerek, buralarda hayvancılıkla geçimlerini sağlamışlardır. Tapu kayıtlarında adı geçen ‘’Sarı dere’’ ismini buradan almıştır.
Osman 1828 doğumlu babam Ali Rıza Güngör’ün dedesi olan Osman’ın Mehmet ve Fatma’dan olma Ummuhan ile evliliğinden üç oğlan ve üç kızları dünyaya gelmiştir. 1858 doğumlu Rukiye, (Saralca nine) Seki Kızıldere’de Abalılar soyundan Mustafa ile evli. 1862 doğumlu Ali Efendi,1866 doğumlu İsmail, Fethiye’den Adile ile evli. 1868 doğumlu Mehmet dedem, Gerişburnu Köyü’nden Emine ile evli. 1881 doğumlu Kezban Ceylan Köyü’nden İdris Göksu ile evli. 1890 doğumlu Ummuhan Zorlar Köyü’nden Mustafa Çil ile evlenmişler. Osman’ın kardeşi Hasan Yemen’de Askerliğini yaparken şehit düşmüştür.

Müderris Ali Efendi 1862 yılında Sahil Ceylan Köyü’nde dünyaya gelmiştir.1934 yılında Sarıalioğolları olarak bilinen lakaplarının yerine Güngör soyadını almışlardır. Bu soyadın anlamı : “Uzun yaşa, ömrün uzun olsun” demektir. Soyadının onlara gelişinin, Ali Efendi’nin Fethiye Kaymakamlığı Yazı İşleri Müdürlüğünde İtam Müdürü olarak çalıştığı zamanlarda iki oğlunu da kaybetmesinin getirdiği ezikliğin de rol oynadığı söylenebilir.
Ali Efendi Ören Köyü’nden, Hüseyin ve Hafize’den olma 1851 doğumlu Kuva-yı Milliyeciler arasında adı geçenlerden olduğu tahmin edilen Hoca Süleyman Efendi’nin kızı 1875 doğumlu Zeynep Erdemli ile evliliğinden, iki oğlan ve bir kız çocuk olmak üzere toplam üç çocukları dünyaya gelmiştir. Oğullarından 1896 doğumlu Recep Osman, Yemen’de 01- 07 -1917 yılında askerde şehit olmuştur. Diğer oğlu Mehmet Niyazi Ören Köyü’nden Osman Pehlivan ile Hatice’den olma Şefika ile yaptığı evliliğin ilk yıllarında yakalandığı ateşli hastalık ve bedenini kaplayan sulu yara yüzünden 1921yıllarında 27 yaşlarında hayatını

Kaybetmiştir. Mezarı Temel Köyü, Ören mezarlığındadır. Mehmet Niyazi’nin mezar taşı Osmanlıca ve Farsça olarak yazılmış olup içeriği şöyledir. ‘’Muharremil’l-haram 337 Hüve’l-hallaku’l-baki Maiyyetime girse can eylese bu meramı muhakkakdır gerçi genç isem de öyle cevirin….mukkakdır bu kemal ile… olmak ferman merdan Müyesser olmaz ise Fatiha ihsan bu Mehmet Efendi ibn-i Alizade medar-ı iltiyam irci-i emrine bu etti …..kıyam bu…emr-i hakkolmadan olacak himmet fatihadır kalmadı başka minnet’’.
Şefika yengemiz, ikinci evliliğini hikâyesini yazdığım kiremitte buz musun gelin misin kız mısın? Türküsünde adı geçen, Seki’nin Yenice Mahallesi’nden Hacıların Osman’ın Babası Salih amca ile yapmıştır. Ali Efendi’nin kızı Müzeyyen ablamız hayatta kalmış. Oğuz boyundan Ceritler soyundan, Silsüpüroğlu aşiretinden, Ören Köyü’nden Molla Yusuf oğlu Tevfik Arıcan ile evlenmiş ve bu evlilikten Rukiye isminde bir kızı dünyaya gelmiştir.
Rukiye, İncirköy’den bir zamanlar Kemer Kasabası’nda Tarım Kredi Müdürlüğü yapan Mehmet Yalçın ile evlenmiş, bu evlilikten Bingül, Ziya Bilge, Belkıs Hüriyet ve Hüseyin Cahit Osman adında dört çocukları dünyaya gelmiştir. Rukiye, genç yaşlarında geçirdiği kalp rahatsızlığı yüzünden 1999 yıllarında hayatını kaybetmiştir. Ziya Bilge, Zehra ile evliliklerinden 1975 yılında Belma adında bir kız çocukları dünyaya gelmiştir. Ziya Bilge öğretmen olarak uzun yıllar İzmir’de görev yaptıktan sonra emekli olmuştur. Hüseyin Cahit Osman, Sanat Okulu Makine bölümü mezunu olup, bir süre Devlet Su İşlerinde çalıştıktan sonra, Fethiye Sanayi’sinde yedek parça mağazasında ve sürücü kurslarında motor Hocası olarak çalışıp sigortadan emekli olmuştur. Hüseyin Cahit Osman, Karagedik’ten Figen ile evliliklerinden Merve isminde bir kız çocukları dünyaya gelmiştir. Halen Fethiye Akay sitesinde Felçli olarak yaşamını devam ettiren babası Mehmet Yalçın ile birlikte oturmakta iken,19 Haziran 2013 tarihinde yaşamını yitiren Mehmet Yalçın, İncirköy mezarlığına defin edilmiştir.
(Saralca nine) Rukiye Güngör Ali Efendi’nin ablasıdır (Saralca nine) kocası Abalılardan Mustafa seferberlik esnasında askerliğini yaptığı Çanakkale’de şehit düşmüştür.1934 yılında çıkarılan soy isim kanunuyla soy ismini kardeşi Ali Efendi’nin soy ismi ile aynı yazdırmıştır.
Bingül (Saralca nine) Rukiye Güngör’ün kızı Rabia’nın oğlu Hasan, Hasan’ın oğlu Şevket ile evlidir. Bu evliliklerinden Barış ve Berrin adında bir oğlan bir de kız çocukları dünyaya gelmiştir. Şevket Askeriye’de çalışıp emekli olmuştur.
Belkıs Hüriyet, Öğretmen olarak İzmir’de görev yapmış, onunda evliliğinden Gürkan ve Selcan adında bir kız ve bir oğlan çocukları dünyaya gelmiştir.

Ali Efendi’nin mezarı Temel Köyü, Ören mezarlığında olup, babasının adı Molla Ali zade Osman’dır. Osman, Babam Ali Rıza Güngör’ün de dedesidir. Yani Ali Efendi Babamın amcasıdır. Yaptığım bu araştırmalarda bana yardımcı olan öncelikle Ziya Bilge Hocama ve tüm akrabalarımıza sonsuz teşekkür ederim. Bu yazı sağlam kaynaklardan araştırılarak tarafımdan kaleme alınmıştır. Resim: Foto Necati Kandiye
Bu yazı her türlü telif hakkı yazarın kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.
Yazının izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. FETAV Kültür Komisyonu Üyesi Araştırmacı Yazar Adem GÜNGÖR.