kahvehaneler

• 20 Temmuz 2013 Cumartesi 12:50:49

KAHVEHANELER
Aydınlarımıza sorduğumuzda, oraların bir miskinler yuvası,bütün kötü alışkanlıkların kazanıldığı bir batakhane gibi anlatırlar kahvehaneleri.Fakat bu yerlerin sosyal işlevleri hep hep göz ardı edilir.Lokanta ve pastanelere giden insanların yanında daha çok para bulundurmaları zaruri olduğundan, cebinde çay parası olanın hemen girebileceği bir yerlerdir kahvehaneler.
Tarihte Bozahanaler,Kahvehaneler,Kıraathaneler bir çok sosyal faaliyetin yürütüldüğü yerlerdir.Kimileri bir okuma salonu görevi gördüğü,kimileri de aşıkların bağlama çaldığı,atıştığı yerler olmuşlardır.Dünyadaki örneklerine baktığımızda ise Kafelerin eğlence ile bilikte yemek servislerinin de bulunduğu mekanlar olduğu göze çarpar.Yani bizim kahvehaneler gibi birkaç çayla kurtulamayız.Batı kültüründeki cafe, clup ve bar gibi mekanlar dahi yergilere, ağır ithamlara uğramazlar.Peki o zaman nedir bu bizim kahvehaneleri kötü şöhretli yapan?Belki de yukarıda dediğimiz gibi herkesin rahatça girip çıkabildiği mekanlar olmaları…Oralar,oyun oynanan,zaman öldürülen, dedikodu yapılan yerlerdir, bazıları için. Gerçekten öyle mi?
Ben, birçok konuda yapmış olduklarımız gibi kahvehaneler konusunda da yargısız infaz yapıldığını düşünüyorum.Bir kere aile yapımızı da göz önüne aldığımızda kahvehanelerin olmadığı bir düzende erkeklerin sosyal dengeyi nasıl sağlayacaklarını düşünüyorum.Çünkü oralar sadece oyun oynanan,vakit öldürülen yerler değil, arkadaşlarla buluşulan, sohbet edilen, gazete okunan, iş görüşmesi yapılan, siyasi sohbetlerin yapıldığı,fikirlerin çarpıştırıldığı yerlerdir aynı zamanda.Düşünsek ki;kahvehaneler olmasa kaç kişi gazete okur? Veya kahvehanelerde ne kadar insanımız gazete okumaktadır?Sadece bu yönü bile hafife alınmaması için yeterli değil midir?Ülkemizde psikiyatriye giden insanlarımız Batılı ülkelere göre çok az sayıda kalıyormuş. Bunda kahvehanelerin etkisi inkar edilemez.Çünkü oraya gelen insanlar, arkadaşlarıyla birçok sosyal problemi de dertleşerek çözer.Ve birbirine teselli olma konusunda milletimiz gibisi yoktur. Denilebilir ki bu yerler adete birer “terapi salonları”dır. Batı insanının bir tatlı söz veya teselliyle altından kalkabileceği basit, insani problemler doktorlarla çözülürken, bizim kahvehaneler bunu bedava yerine getirirler. Buralar aynı zamanda kalıcı dostlukların kurulduğu,hatır,gönül alma yerleridir.Nice emekliler tanırız, her gün aynı kahvehade buluşurlar.Onların bir an için bu yerlerden mahrum kaldıklarını düşünün.Nasıl bir boşluğa düştüklerini,telafisi mümkün olmayan yalnızlıklara itildiklerini görürsünüz.Bir ömre sığacak uzun süreli dostlukları burada kurmuşlardır.”Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır.” sözü boşuna söylenmemiştir çünkü.
Burada bize düşen bu yerleri ikide bir söz ağzımıza geldiğinde kötülemek yerine,buraların sosyal işlev kalitesini arttırmasına devletin ve milletimizin yardımcı olmalarıdır.Çünkü kahvehane kavramı bir Türkiye gerçeğidir ve bu yüzden buralardaki kültürel faaliyetler geliştirilip,çoğaltılmalıdır.Bu mekanları kaldırıp tarihe gömmek mümkün olmadığına göre, islah etmek ve kalitesini yükseltmek en iyi yol olacaktır.Öncelikle kütüphaneli kahvehaneler oluşturulmalıdır. Ayrıca toplu gösterilerin yapıldığı yerler haline getirilmeleri de topluma olumlu yansıyacaktır.Kültür bakanlığımızın bu konuya el atması çok olumlu sonuçları beraberinde getirecektir.Bu konuda işletmeler için ödüllendirilebilirler.Çeşitli alanlarda, kültürel faaliyet gösteren kahvehaneler desteklenmelidir.
Yurdumuzun bazı yerlerinde kadınlara yönelik kahvehaneler olmasına rağmen bunlar yeterli değildir.Bu konudaki talepleri desteklenmelidir.Bunda hiçbir sakınca yoktur.Ancak kadınlarımız, biz erkeklere göre daha sosyal olduklarından evlerin asıl sahipleri onlardır.Bizlerin ceketini alıp kahvehaneye koşup gittiğimiz gibi fazla rahat evden ayrılamazlar ve bu yüzden misafirlerini en iyi evlerinde ağırlarlar.Yine de amacına uygun güzel mekanlarda, ara sırada da olsa nefes almaları güzel olacaktır.
Sahip olduğumuz bütün zenginlikleri objektif olarak değerlendirmeli, her şeyi yıkıp, döküp, kötülemek yerine aksayan yönlerini tamir etmek en doğrusu olacaktır.Kahvehaneler de bir kumarhane, tembelhane değil, ”Kırk yıl hatırın” sunulduğu mekanlar haline getirilmelidir.
Ünver PAZARLI