ISPARTA VE KAZALARI KÜLTÜR DERNEKLERİ FEDERASYONU (1958-1997)*

• 8 Temmuz 2013 Pazartesi 23:59:52

Dr. İbrahim KARAER

Ankara’da faaliyet gösteren Senirkent Kültür ve Yardımlaşma Derneği’nin tarihçesi hakkında yaptığım araştırmada , 1958 yılında derneğin kuruluş çalışmaları için yapılan istişari toplantıda konuşan Süleyman Parlak’ın “yakın gele¬cekte teşkil edilecek Isparta Kültür Dernekleri Federasyonu tarafından “Isparta ve Çevresi Talebe Yurdu”nun açı-lacağı” haberi dikkatimi çekmişti. 1972 yılından beri Ankara’da bulunmama rağmen, bu Federasyon hakkında hafızamda hiçbir kayıt yoktu. Cebeci semtindeki Isparta Öğrenci Yurdu binasında Senirkent Kültür ve Yardımlaşma Derneği ile diğer bazı kaza derneklerinin paylarının olduğu ve binanın 1990’larda satıldığı hakkında genel bir bilgim vardı. Fakat 1958’li yıllarda Isparta merkez ve kazalarını bir araya getiren, il çapında güzel bir birliktelik sağlayan Isparta ve Kazaları Kültür Dernekleri Federasyonu’nun hafızalarda yer edememesi beni üzmüştü.

Daha ayrıntılı bilgi edinmek, hemşerilerimi bilgilendirmek için konuyu araştırmaya karar verdim. Önce Ankara Valiliği Dernekler Müdürlüğüne müracaat ettim. Isparta ve Kazaları Kültür Dernekleri Federasyonu ile ilgili herhangi bir kayıt olmadığını söylediler. Kayıt olmayınca belge de yoktu. Senirkent Kültür ve Yardımlaşma Derneği tarafından 1974-1975 yıllarında Ankara’da aylık olarak yayımlanan “Senirkent Sesi” gazetesinde ilk yazılı bilgiye eriştim. “Isparta ve Kazaları Kültür Dernekleri Federasyonu’nun Son Genel Kurulu Toplandı” başlıklı haberde; Federasyonun “Ankara’da öğrenci yurdu kurmak ve devamlılığını sağlamak” amacıyla Isparta, Eğridir, Senirkent, Şarkikaraağaç ve Yalvaç Dernekleri’nin teşebbüsüyle 1958 yılında kurulduğu yazıyordu.

Isparta ve Kazaları Kültür Dernekleri Federasyonu’nun kuruluş amacı ve kuruluş tarihi hakkında bir ipucu yakalamıştım. Şarkikarağaç Kültür Derneği eski başkanlarından Alaaddin Akgün ile Senirkent Kültür ve Yardımlaşma Derneği eski başkanlarından Rasih Bayhan’ın Federasyonun kurucularından olduğunu öğrendim. Ancak, Federasyonun diğer kurucuları kimlerdi? Bu Federasyon nasıl yönetiliyordu? Federasyon başkanları ve yönetim kurullarında kimler görev yapmıştı? Yurt faaliyetinin yanı sıra, başka faaliyetleri var mıydı? Bu sorulara cevap bulmakta zorlandım.

1964 yılının Ağustos ayında yapılan Isparta ve Kazaları Kültür Dernekleri Federasyonu kongresinde; Federasyon başkanlığının her yıl bir ilçeye verilmesi kararlaştırılmış, Senirkent delegesi Y. Müh. Rasih Bayhan federasyon başkanı seçilmiştir. Rasih Bayhan’ın dışında federasyon başkanlığı yapan kişilerin adlarına ulaşamadım.

Isparta ve Kazaları Kültür Dernekleri Federasyonu tarafından 1960’lı yılların başında Cebeci semtinde 3 katlı bir bina satın alınmış ve bu binada Isparta Öğrenci yurdu açılmıştır. Bu yurt 1970’li yılların başına kadar Ispartalı öğrencilere hizmet sunmuştur. Böylece Federasyonun kuruluş amacı gerçekleşmiştir. Isparta ve Kazaları Kültür Dernekleri Federasyonunun yurt işletmesi dışında, başka faaliyetlerinin olup olmadığı konusunda bilgi edinemedik.

Böylesine güzel bir teşebbüs niçin kısa bir sürede dağılmıştı?
1967-1968 yıllarında Isparta Kültür Derneği yönetim kurulunda görev yapan Ülkü Sözer’e göre; 1970’li yılların başında Isparta Kalkındırma Derneği’nin kurulması, kültür derneklerine rağbeti azaltmıştı. Federasyona güç veren, destek veren hemşerilerin birçoğu vergi muafiyeti tanınan Isparta Kalkındırma Derneği etrafında toplanmışlardı. Isparta Kültür Derneği de zamanında genel kurul toplantılarını yapamadığı için 1970’li yılların başında münfesih olmuş, yani kapanmıştır.

1975 yılına gelindiğinde beş dernekten meydana gelen Federasyon, Isparta ve Yalvaç Kültür Dernekle¬rinin kapanmış olması sebebiyle üç derneğe düşmüştür. Isparta ve Kazaları Kültür Dernekleri Federasyonu da hukuki şartların yerine geti¬rilememesi sebebiyle maalesef infisah etmiş (dağılmış) ve tüzüğün 42. maddesi gere¬ğince tasfiyeye gidilmiştir. 1975 yılında toplanan Isparta ve Kazaları Kültür Dernekleri Federasyonu Genel Kuruluna sadece Şarkikaraağaç Derneği ile Senirkent Derneği iştirak etmiştir. Eğridir Derneği ise Federasyon Genel Kuruluna katılmamıştır. Ş. Karaağaç Derneğinden 30, Senirkent Derne¬ğinden 18 delegenin katıldığı Genel Kurul’da Şarkikaraağaç Derneğinden iki, Senirkent Derneğinden bir kişi olmak üzere, üç kişilik Tasfiye Heyeti seçilmiştir. Tasfiye Heyetinde Senirkent Derneğini, Dernek Başkanı Ahmet Güleşen temsil etmiştir. Tasfiye işlemleri, yurt binasının satıldığı 1997 yılına kadar sürmüştür.

1960’lı yıllardan 1970’li yılların başına kadar Ankara’da öğrenim gören Ispartalı üniversite öğrencilerine yaklaşık 10 yıl hizmet veren Isparta Öğrenci Yurdu’nu “1960’lı yıllarda Ankara’da açılan Isparta Öğrenci Yurdu (1962?-1971)” adlı yazımızda anlatacağız.

Dr. İbrahim KARAER

*Senirkent Yükseliş gazetesi, say: 167, Mayıs 2013, s. 2’de yayımlanmıştır.