Bilgi ve Belge edinme hakkı

• 2 Temmuz 2013 Salı 03:16:38

Bilgi ve Belge Edinme Hakkımızı kullanalım,

Haberleri kaynağından edinelim.

Bir haberi duyduğumuzda, okuduğumuzda mutlaka bu haberi doğrulatalım, aynı bir dedektifin göstermiş olduğu hassasiyeti gösterelim, her haber için bu kadar zamanım yok demeyin, ben bir ayakkabı alırken, bir iki saatimi ayırabiliyorsam, bir haberi doğrulatmak içinde bir iki saatimi ayırmalıyım, neden mi, ayakkabım eskidiğinde nasıl ayağıma zarar veriyorsa, yanlış bir haberde insanlara öyle zarar verir, yanlış haberler sonucunda oluşturduğumuz düşünceler, bizim hatalı işler yapmamıza, istemeden kötülemeğeye, adeletsizliğe, haksı rekabete, karalamaya neden olabiliriz. Nasıl ayakkabısız yolda yürüdüğümüzde canımız açıyorsa, yanlış haber sonucunda oluşturduğumuz kanatlerde çanımızı yakabiliyor.
Iyi bir ayakkabıyı seçimi için, nasıl bir çok kriteri devreye sokuyorsak -paramız kadar ayakkabıya bakarız, ayakkabı hava alır mı, ayakkabı şu elbise ile iyi gidermi, bu ayakkabı giyeçeğim ortama uygunmu gibi.-
Bir haber hakkında bilgi edinirkende -haber okumak bilgi edinmek değildir, bilgi edinmek ise öğrenmek değildir- şu altı adamımızı devreye sokalım , bu adamların isimleri şunlar; nerede, nasıl, ne zaman, kim, neden, neyle. Bu adamlarımızı çalıştıralım, çalıştırdıktan sonra gün sonunda ne iş çıkardıklarına bakalım, çıkardıkları işe değer verelim. Bu adamlarımızın elde ettiği bilgilere önyargı ile yaklaşmayalım. Tabi bu yazdıklarımı doğru bilginin peşinde olanlar okusun ve dikkate alsın. Doğru bilginin peşinde olmayanlar zaten kendi kafalarına göre bilgileri yorumlayaçaktır.

Bilgi ve Belge edinme yollarına nasıl ulaşırızı açıklamaya çalışaçağım.

Kamuda, bir bilgiye veya belgeye ulaşmak için -Merkezi idare kapsamindaki kamu idareleri ile bunlarin bagli, ilgiliveya iliskili kuruluslarinin, köyler hariç olmak üzere mahalli idareler ve bunlarin bagli veilgili kuruluslari ile birlik veya sirketlerinin, T.C. Merkez Bankasi, IMKB ve üniversiteler dedahil olmak üzere kamu tüzel kisiligini haiz olarak enstitü, tesebbüs, tesekkül, fon ve sairadlarla kurulmus olan bütün kamu kurum ve kuruluslarinin ve kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslarinin-. 9/10/2003 tarihli ve 4982 sayılı Bilgi Edinm Hakkı Kanun - çercevesinde, yukarıda yasdığım kurum ve kuluşlardan, gerçek kişi ve tüzel kişi olarak bilgi ve belge isteyebilir. Bir kurumdan istediğimiz bilgiyi meil yazarak, dilekçe ile isteyebiliriz. Geri dönüşler istediğimiz kurum cevaplayabilirse 15 gün içinde dönüş yapar. Istediğimiz belge gönderdiğimiz kurum dışında bir kurumda ise, gönderdiğimiz kurum o belgenin olduğu kuruma bizim yazımızı ilgili olabileçek kurumu gönderir ve geri dönüş 30 gün içinde olur -15 gün içinde geri bildirim olmadığında, gönderdiğmiz kurumdan mesaj gelir bize, gönderdiğimiz kurum, ilgili belgenin diğer kurumda olduğunu yazılı bildirir. Geri dönüş için bir 15 gün daha beklenir- geri dönüşler, meil, fax, posta ile yapılmakta -istediğimiz belgenin masrafı varsa masraf bize bildirilir ve bizden geri dönüş beklenir-. Çeşitli konularda bilgi ve belge istenmekte -devletin gizliliğini etkileyeçek bilgiler verilmemekte, rekabeti bozaçak bilgiler, davayı etkileyeçek bilgiler verilmemekte, daha ayrıntılı bilgi için "Bilgi edinme hakkında kanunun ugulanmasına ilişkin esas ve usuller hakkında yönetmelik" e bakılabilir. Mesela neler istenebilir, bir kurum hakkında çıkan haberin doğrulu, olayın gelişimi hakkında bilgi ve gelge istenebilir, ABD başkanının Türk Başbakanına verdiği hediyeler hakkında bilgi ve belge istenebilir. Mesela ben bir keresinde Bursa Sevgi evlerinde çıkan bir haber ile ilgili bilgi istemiştim, haberde Sevgi evlerinde Alevi çocuklara zorla namaz kıldırılıyor diye, bu habarin doğruluğunu ve haberin ayrıntıları için bilgi istedim, şimdi ismini hatırlamadığım bir bakanlığa gönderdim, o bakanlıkda benim dilekçemi Bursa Valiliğine gönderdi ve bana 30 gün içinde yazılı dilekçe ile haber hakkında ve bu olay üzerine başlatılan inceleme hakkında posta ile detaylı bir açıklama geldi.
Istediğim bilgi ve belge hakkında red cevabı çıksa idi, Başbakanlığa bağlı Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kuruluna red yazısı gönderilir ve bu dilekçe burada incelenir, incelenen dilekçe kabul görürse bu istediğim bilgi ve belgeler ilgili kurum tarafından bana verilir. Mesela İstihbarat Teşkilatının PKK ve Abdullah Öcalan ile yapmış olduğu görüşmelerin tam metinleri istenebilir, İstihbarat teşkilatından yazılı dilekçe veya meil ile yazılarak istenebilir, geri dönüş olumsuz olur ise Bilgi edinme ve değerlendirme kuruluna dilekçe gönderilir ve buradanda geri dönüş red çıkarsa, İdari mercilere başvurulabilir.

Bir fikir sahibi olmadan/sentez yapmadan önce bilginin kaynağını öğrenmek için bu yolları açıklamaya çalıştım.

Özel sektörde haberleri doğrulamak daha uraş gerektirebiliyor, ama özel sektörde de altı adamımızı -nerede, nasıl, ne zaman, kim, neden, neyle- devre sokuyoruz ve ilgili yerlerde bu adamların çalışması için zemin hazırlıyoruz. Haberi yapanın meiline ulaşabilir, veya telefonuna, buna nasıl ulaşırız, ya yazıyı yazdığı yerde vardır, yada bağlı bulunduğu odadan veya birlikten isteyebiliriz. -Tüm çabamız bilginin kaynağına ulaşmak, doğruyu bilmek için- ulaştıktan sonra haberi yapan kişiyle konuşuyoruz, tabi konuşurken dedektif gibi, altı adamımızı devreye sokarak konuşuyoruz. Varsa görüntü, ses, veya herhangi bir kanıt istiyoruz, bu kişiye inanmamakta ısrar ediyoruz -adamın sinirleri bozuluyor . Ben bu sorgulamayı, Aileme, akrabalara ve arkadaşlara yapıyorum bazen kızıyorlar, sen bize inanmıyormusun diye veya niye sorguluyorsun diye tamam bazen bende çok soru sorarak ipin ucunu kaçırıyorum gibi-. Ama ben şunu iyi biliyorum, çoğu kişi gerçek bilgi ile ilgilenmiyor. Sadece kendini destekleyiçi bi haber geldiğinde, inanmak istediği şekilde inanıyor. Gördüğü olayı kendi inancını destekleyeçek şekilde sana aktarabiliyor, ve çoğu zaman kendi inançını destekleyecek şekilde olayı genelleyebiliyor, genellemedeki amaç inandırıçılığı artırmak. Herkez kendi değer yargılarına, algısına göre olayı, kişileri yorumluyor, bende olayı veya kişileri kendi değer yargılarıma ve algı düzeyime göre olayı sıfırdan sorgulamayı yeğeliyorum, ve bu davranışımı çok seviyorum. -Bu yazıda bu davranışları neden böyle yapıyorların temellerine inmeyeceğim-.

Duran Aydoğmuş.