ŞİİR ÜZERİNE SOHBET
Baba Tahir bir dergâhta görev yapan cahil bir hademedir. Bir kış günü dergâhın bahçesinde dolaşan öğrencilerin yanlarına gider ve onlara: "Ben de sizin gibi ilim yapmak istiyorum, bana da öğretin." der. Öğrencilerden biri gülümseyerek ve yan tarafta buz tutmuş ufak bir gölcüğü göstererek; "Buzu kırıp burada yıkanırsan sana da öğretiriz." der. Baba Tahir hemen içeriden kazmayı alır, buzu kırıp, üzerindekileri çıkarır bir güzel yıkanır.
O zamanlar kırk yaşlarında olduğu tahmin ediliyormuş. İşte şimdi bizler bin yıl önce yaşamış bu rubâi ustasını konuşuyoruz. Baba Tahir hakkında çok bilgi olmasa da ben İranlı bir iş arkadaşım vasıtasıyla onun hakkında biraz bilgi edindim.
Talat Sait Halman’ın çevirisi olan Türkçe bir tek kitabı var bu ustanın: Aşk Çırçıplak
İşte o kitabından bir rubâi:
Bahtım karadır, talihim allak bullak
Yaş oldu nasibim, kaldım çırçıplak
Bir dağ yoludur aşk, yürürüm ağlayarak
Tanrım, kana boğ kalbimi, öldür ve bırak!
Bilgiye yönelmek, ilim yapmak… Herkes için önemli mutlaka ama; "ben şiir yazacağım" diyen kişi için çok daha önemli. Bilmek zorunda, yazan kişi.
İlhan Berk şöyle demiş: "Yazmak cehennem. " Bunu söylemişti bir sohbetimizde Hülya Deniz Ünal Hanım, sonra da devam etti: "Kendini mağaraya kilitleyen bir derviş gibi, biz de o cehenneme kilitleniyoruz ve orada cenneti arıyoruz."
Ben de; yazmak aslında okumak, demiştim. Bana: "Doğru söylüyorsunuz. Bakın, şu ara beş kitap var elimde, okuyorum." demişti.
Edebiyatla ve şiirle ilgili kişi: Mitoloji, Felsefe, Şiir antolojileri, ( şiir üzerine yazılmış) kitapları okumalı) ünlü şairlerin eserlerini birer birer derin okumalı ki kendini geliştirsin.
Şiir aceleye gelmez, yazan kişi acele etmemeli. Tekrar tekrar gözden geçirmeli yazdığı şiirini ve birkaç dostlarıyla da okumalı. İki göz yetmez, başka da gözler olmalı, demlemeli şair şiirini. Hülya Hanım, "Bir sene oluyor yazalı, bitiremedim daha" demişti bana, birlikte bir şiirini okurken. Ondaki şiire olan bu sevgi ve saygı karşısında inanın utandım. Sonra da, Rainer Maria Rilke’nin şu sözlerini bana söylemişti, "Yazılmış bir şiir on yıl değişime açıktır."
Çok yazmaktan ziyade okumalıyız. Sonra nasıl olsa yazar insan. Lâkin, öz yazmak önemli. Ahmed Arif az şiir yazmış, bir kitabı var ve edebiyat dünyamızda önemli de yer edinmiş bu kitabı ile. Neden? Öz yazmış da ondan. Her yazdığı şiir hit olmuş.
Veysel Çolak Bey´in "Şiir Nedir ve Nasıl Yazılır" adlı kitabında Gongora hakkında yazdıkları ve onun şiirlerinden verilen örnekler beni çok etkilemişti.
Şiir tabii ki "mecaz" sanatıdır. İşte Gongora´nın yazdıklarından birkaç "mecaz" örnekler:
"Işıklı toz duman okları
Akan yıldızlar erguvan"
...diye konuşuyor bir şiirinde. Bir çeşit füze demektir bu günümüzün diliyle.
Başka bir şiirinde de deniz kabuklarını şöyle anlatıyor:
"Sıkı giyilmiş kemikten zırhlar"
Geceleyin ışıklar:
"Güvensiz bir koyda, limanın/ Yakın olduğu muştular"
Odun ateşi:
Ocakta bir meşe, gözü pek / Kül olup dağılan bir kelebek" diye anlatır.
( Veysel Çolak Bey’in kitabından alıntıdır. )
1700 ’ lü yılda yaşamış Gongora. Bizler bugün bu dizeleri okuyoruz . Sordurdum Veysel Çolak Bey’e " Gongora ile ilgili çevrilmiş kitap var mı" diye. Olmadığını söylemişti. Okumayı çok isterdim. Keşke bir çeviri yapılsa dedim kendi kendime.
Şimdi Günümüzde bizler nasıl şiir dili kullanıyoruz. "Yazdıklarımız ne kadar şiir" diye de kendimizi sorgulamalıyız. Bu ancak ilimle olur, bilgiyle olur.
"Her yazdığım şiir, bir önceki şiirime ihtilal" demiş Veysel Çolak Bey. Ne kadar böyle bakabiliyoruz şiire?
Bugünden itibaren her yazdığımız şiir bir öncekine ihtilal olsun. Ne dersiniz?
Hülya Deniz Ünal Hanım´a ve Veysel Çolak Bey´e teşekkürler.
Şiirle...
Fikret Şimşek
YORUMLAR
eyvallah,,çok güzel konulara değinmişsiniz vesselam..
haklılık payı fazlasıyla yoğun..
insan kendisini sorgulamak istiyor ve sanırım kaçınılmaz özeleştiriler geliyor ardından tatlı tatlı..
durdum ve düşündüm bi an,, evet çok toy ve yetersiziz sanırım..
bir şiir için 1 yıl beklemek ne büyük ibadet!!!
nasıl imrendim anlatamam...
saygıyla eğiliyorum bu zaat karşısında..
insan sanırım düşündükçe yoğruluyor kelimelerle..
yazmak hem cehannem,,hem cennet,,hem okumak,,hem yazmak yazmak işte...
okyanuslara karışırcasına rahat ve dağlara tırmanırcasına asice belki..
sevgiyle...
fulyaa tarafından 11/10/2010 12:47:25 AM zamanında düzenlenmiştir.
Hepimizin tarzi farkli tabi bu konuda.
Tabiiki dikkate almaliyiz yazdigimizi.Hep daha iyiye dogru yol almali ugras veriliyorsa emek veriliyorsa haklisiniz.
Okumak insani bilgilendirir daima evet.
Ama sairlik yinede ruhtan geliyor ilk etapta.
Sirf siir icin siir yazildiginda nekadar bilgiside olsa insanin o siirde o ruhu göremeyincede
bir tat da vermiyor insana.
Güzel siirlerde bulusmak üzere.
yüreginize saglik faydali bir yaziydi.
sonsuz sevgimle
Kendi adıma çok şeyler öğrendim bu yazınızdan.Öncelikle teşekkürler.
Ahmet Arif en sevdiğim şairleren biridir.Gerçekten de şu şiirini daha çok severim diyemem çünkü hepsi birbirinden güzeldir.Şiir yazmak yazabilmek gerçektten bir ayrıcalıktır.Özellikle ben tek bir konuya takılı kalmadan ,yaşadığı topluma ,dünyaya duyarlı şiirler yazabilme taraftarıyım.Ama kim inkar eder ki en güzel şiirler aslında aşk şiirleridiri.Belki de şiirin çıkışı bu sayededir.Sizi okumak bir zevk.Tebrikler
saygideger beyfendi
yazinizi okudum...paylasiminiz benim acimdan dogru..zaman zaman bende yapiyorum yazdiklarimi kontrol edipdegistiriyorum...ruh haline ortama yasanilan gerceklige olan o anki bakisimiz durusumuz cunki siirlerimiz...tesekkur ederim boylesi guzel bir yazi icin...saygilar.....
Veysel Çolak Bey´in kitabından alıntıdır.
1700 lü yılda yaşamış Gongora. Bizler bugün bu dizeleri okuyoruz . Sordurdum Veysel Çolak Bey’e. Gongora ile ilgili çevrilmiş kitap var mı diye, olmadığını söylemişti. Okumayı çok isterdim. Keşke bir çeviri yapılsa dedim kendi kendime.
Şimdi Günümüzde bizler nasıl şiir dili kulanıyoruz... Yazdıklarımız ne kadar şiir, diye de kendimizi sorgulamalıyız. Bu ancak ilimle olur. Bilgiyle olur.
"Her yazdığım şiir, bir önceki şiirime ihtilal" demiş Veysel Çolak Bey. Ne kadar böyle bakabiliyoruz şiire?
Bugünden itibaren her yazdığımız şiir bir öncekine ihtilal olsun. Ne dersiniz?
Hülya Deniz Ünal Hanım´a ve Veysel Çolak Bey´e teşekkürler.
Şiirle...
ÜSTADIM HOCAM VEYSEL ÇOLAĞIN VE ARKADAŞIMIZ HÜLYA DENİZ ÜNAL HANIMEFENDİNN ADLARININ GEÇMESİ BENİ SEVİMDİRDİ....PAYLAŞIMINIZI SU İÇER GİBİ OKUDUM USACA ANLAMLI VE GÜZEL KALEMİNİZ SUSMASIN...KUTLARIM SİZİ
VEYSEL ÇOLAK HOCAMIN ŞİİR NAIL YAZILIR KİTABİ BENİM DE REHBERİM OLDU
Sevgili dostum
İyi ki söylediniz var olun
bir kere daha geleceğim
yağ gibi geldi bana öyle detay bilgilr var ki içinde
hayranlıkla okudum.
Kalemin daim olsun. Bu yazı bölümünde gerçekten sıkıntı
var. Birisi haber vermezse bakılmıyorr yazılara. Ama bundan sonra ben kendi payıma biraz daha dikkat edeceğim
sevgi ve hüretimle
Her yazdığım şiir, bir önceki şiirime ihtilal" demiş Veysel Çolak Bey. Ne kadar böyle bakabiliyoruz şiire?
Haklısınız...
Sizi öğretmenimiz olarak görüyoruz. Okuduk ölünceye kadar da okumak dileğiyle çok çok teşekkür ediyoruz sevgili HOCAMIZ...Ellerine o güzel yüreğine sağlık...
Bu sohbetin ne başı vardı ne de sonu..ıııı hiç gelmez.Yıllardır yazıyorum ve bir sonraki şiirime hep tamam bu harika diyorum.Sonra yine bir yenisi geliyor ıııhhh tamam bu diyorum dün yazdıklarımı şu an beğenmiyorum ama bu farklı bir ekol aslında hiç öğretmeni de yok....
"Her yazdığım şiir, bir önceki şiirime ihtilal" demiş Veysel Çolak Bey. Ne kadar böyle bakabiliyoruz şiire?
Bugünden itibaren her yazdığımız şiir bir öncekine ihtilal olsun. Ne dersiniz?
dolu dolu Bilgiydi ve ben bugün bu yazınızı 5 kez okudum abicim...
yürekten teşekkür ederim...
bu tür yazıların okunması ve beyine kazınması gerek...
Kaleminize sağlık, seçkin bir yazı idi.
İnsanları laçka olmuş sosyal ve medyatik yapılanma okumaktan alıkoyuyor.Aptalca sorulara verilen doğru yanıtlara Milyarlarc para ödülü dağıtılır ve insanlar ekranlara kilitli bırakılırsa neden okusunlar ki..Ağzı açılan bin şiirim var beş kitabım var diyor,p
eki akılda kalan kaç dize var desek YANIT YOK!
Tebrikler Fikret bey...
Tuttum yazınızı."Çok yazmaktan ziyade okumalıyız. Sonra nasıl olsa yazar insan bir şekil de. Lakin, öz yazmak önemli. Ahmed Arif az şiir yazmış. Bir kitabı var ve edebiyat dünyamızda önemli de yer edinmiş bu kitabı ile. Neden? Öz yazmış da ondan. Her yazdığı şiir hit olmuş."
YARIN ÖĞRENCİ DOSTLARIMLA PAYLAŞACAĞIM BU YAZIYI,TABİİ MÜSADELERİNİZLE...
sevgili meselci ; evet bu konuda bir dostumla konusuyorduk . kendisinin bilgileri oldukca degerli olmustur benim icin . bana söyle demisti;
" degil 10 yil yazarin yasami sürecinde degisime aciktir . "
bende kendi adima buna katiliyorum.
siz yanlis yazilmis bir siir olarak belirtmissiniz ... bence yanlis degil de daha farkli yazildiginda daha iyi olacagi inanci hakim oluyor sanki . ben mesela bakiyorum daha önceleri yazdigim siirlere , bazen degistirmek istiyorum . yazan insan yasayarak da bir sekil daha iyi degerlendiriyor Rilke'nin bu söylemini.
sizin ve diger dostlarimin degerli yorumlarina cok tesekkür ederim . sevgilerimle ....
Edebiyatla ve şiirle ilgili kişi: Mitoloji, Felsefe, Şiir antolojileri, ( şiir üzerine yazılmış: "Şiir nedir ve nasıl yazılır" gibi kitapları okumalı) ünlü şairlerin eserlerini birer birer derin okumalı ki kendini geliştirsin.
katılıyorum sana sevgili dost.
Yazılmış bir şiir on yıl değişime açıktır."
bence bu yanlış,yazılmış bir şiir bir ömür boyu değişime açık olmalı yazan kişi tarafından.
günümün yazısı oldu...
varol sağol...
oldukça güzel ve bilgilendirici bir yazı...
teşekkürler şiiradaşım...
ustaların aslında ilk şiirlerini düşünürüm hep acaba nasıldılar diye...
zira inanıyorum ki okumak kadar yazmakta önemli zira insan yazdıkça gelişir geliştikçe olgunlaşır ve şiir denen meyvede okuyanda tad bırakır efsununa alır keyfini sürdürür...
ama haklısın illa ki bolca okumalıyız o kadar az yapıyoruz ki ve o kadar az ki okuyan kendimi bazen suçlu hissederim tadı doyumsuz şiirleri okuyunca ne hakla şiir yazdım dersin derim kendi kendime ....
eline yüreğine sağlık güzel bir paylaşım...
Bir top mu kafam gelen giden tekme atar;
El sürmeyeyim; hepsi kurur, hepsi batar.
Alçaklara kaldıysa şu berbat dünya,
Tahir bir başka yer bulur, orda yatar!
Çok güzel yazmışsın Fikret şiire dair değerli şairlere dair özelliklede okumaya dair , ben hep derim sanat evrenseldir diye , yazında da bunu görüyorum ve seni can ı gönülden kutluyorum benim can arkadaşım .. tatile çikiyorum demiştim ve orda zaten ısmarladığım bir sürü kitaplarım vardı ama bu yazını okuduğumda listeme bir kaç kitap daha ekledim ve gidiyorum , iyiki gitmeden önce yazını okumuşum :))
Sevgilerlerimle ..........
Guldane Dal tarafından 3/16/2008 3:43:02 PM zamanında düzenlenmiştir.