Düşünce devinimindeki Mutluluklar 11

• 22 Şubat 2013 Cuma 16:09:30

Burada Firavunlar döneminin oluşmasına kadar gelen, eski toplumların, topluluklar halinde ittifak etmeleri nedeniyle yepyeni süreçler başlamıştı. İttifak birleşmesi içindeki nesil; o eski saf etnik totemi soy nesil olmayıp, kırma; ya da melez bir nesildi. Totem aitliği içinde bir aslan totemli grupla, bir buğday totemli grup ve bir ot totemli grup vesaireden her biri, başka insan topluluğu temsilciliğidirler.

Yeni nesil, ittifakla melezleşti. İttifak totem aitliği içindeki yılan totemle veya boğa totemli oluşlarla resmedilen melez nesli ve ittifakı birleşmenin sembolizmini gösteren ikiz nesil resimleri vardı. İttifak birleşimleri, boğa-insan ya da yılan-insan melezliği şeklinde figürlerle yansıtılıyordular. Genel insan görünüşü üzerine kartal başlı ve inek bacaklı ve inek ayaklı oluşla, figürler; ittifakı grup birleşmelerini sembolize ediyordu.

İttifaka katılan etnik totemi temsilcilikler İttifakın yönetimi içinde, iki ayrı totemi otoritenin bileşimini ortaya koydu. Yemek ve sofra düzeni ikizleşmesi gibi yönetimler de ikizleşti. Çift başlı kartal, çift ağızlı balta, ikiyüzlü isumud, dört kollu insan gibi figürler ve törensel ritüellere, bu ikizleşmeci yönetimler de; yansıtıldı.

Artık ittifak, ikizlik ayrışması içinde birlik tanımlamasıydı. İttifak totemi, yepyeni belirleyiciliklerin düzenlemesini yapıyordu. Söz gelimi kadınlar için ayrı yer ve zamanda; erkekler için ayrı yer ve zamanda ayrı sofralar kuruluyordu. Bunun, kadın erkek eşitsizliği gibi olan anlama düşünmesini, hem hamlık ve hem çiğlik oluşla, ancak günümüzün aydın zaafı içinde ve aydın cahilliğinde içinde aramak gerekecektir.

Çünkü bir totem aitlik içine gelin gelen kadının, kendi totemi, yiyecekleri vardır. Totemilik (etniklik) ayrışma üzerine bir oluşumdur. Birinin helali, diğerinin haramıdır. Bu nedenle, evlenen kadın kendi totem yiyeceği olan helal (tabu) yiyeceği, gelin geldiği totemi erkeğinin, totem yiyeceği de gelin gelen kadının toteminden ötürü, kadının haram yiyeceği oluşla, sofra düzenleri ister istemez ayrışıyordu.

Söz gelimi totem düzeni içinde marul yiyeceği haram olan bir totemi erkeğin eşine göre marul, kutsal totem yiyeceği olacaktı. Bu yeni ittifakı totem yiyecek düzeni ayrışması, hoşgörü ve panteon hizmeti sürecinin de ortaya çıkmasına neden olacaktı.

İttifakın totemi yemek ayrılığı düzeni üzerinde ayrışmasıyla ittifak o günkü düzlemde kendi birliğini sağlayabilmişti. Çünkü ortada ittifak birliğini sağlayacak belirleyici bir nesnel ve toplumsal gerekmeler bilinmediğinden, ittifak birliği fikri; ancak sosyal anlamalar üzerinde kotarılıyordu. İttifak birliğini bu tür sosyal çözüm içinde sağlamak; o günlerin ilk oluşumu içinde benzersiz bir sosyo-toplumsa buluştu.

Totemi yemek düzeni üzerinden kadın ve erkeklerin ayrı sofra düzeni oluşturmasını; Ya Hristiyan’sın, ya Müslüman veya kara toprağınsın diyen anlayışlarla; Kerbela, Sivas olaylarındaki ya sunnisin ya harici; ya da kara toprağınsın diyen yaklaşımlarla kıyaslandığında; ittifakı buluşun ne kadar uygar bir yaklaşım olduğunu bir düşünü veriniz lütfen.

Totem yiyecek ayrışması içinde kadın erkek sofra düzeni ayrılığı, sadece totem tabu yiyecek ayrılığı konusunda ayrışmıyorlardı. Yiyeceklerin hazırlanma biçimi üzerinden de kadın erkek sofra düzeni ayrışıyordu. Ayrı sofra düzeni kadının geldiği totem düzenine saygı duymaktan, ya da erkeğin totem aitliğine saygı duymaktan dolayı oluşla bu totemi aykırılıkların birer çatışmacı ve baskıcı şiddete dönüşmesinden esinle, çatışmanın giderek tırmanmasına karşı yapılan tecrübi bir düzenlemelerdi.

Her bir totem düzenin yiyeceği, yine totemi düzene göre hazırlanırken her birinin kendi yemek hazırlama şekli, başka totemlere göre aykırı oluşla sofra hazırlama ve ayrı sofralarda yeme düzenleri vardı. Bir totemi aitlik, bir yiyeceği pişirip yerken, diğeri o yiyeceği çiğ yiyordu. Yine bunun yanında biri kızartarak yiyor, diğeri haşlayacakla yiyordu. Diğer bir başkası da o yiyeceği ateşe değdirmeden tütsüleyerek pişirip, yiyordu.

Böyle böyle bir totemi aitlik yiyeceği suya değdirmeden su buharında buğulama yapışla pişirip yiyordu. Yiyecekleri bıçakla kesip yiyen vardı. Hayvanı boğarak öldürüp yiyen vardı. Şişleyerek öldürüp yiyen vardı. Hayvanda kan akıtarak yiyen vardı. Kan akıtmadan yiyen vardı. Hayvanı suda boğuşla öldürüp yiyen; kayadan aşağı atışla öldürüp yiyen vardı.

İttifak üyelerinin tabucu oluşlarıyla karşı totemi gruplar düzenli yemek hazırlama ve meşru olan yiyecek ayrım usulleri vardı. Bu nedenle ittifaklar ayrı totemi kadın ve erkek evliliğini ön görüşle zorunlu olacaktan kadın erkek yiyecek ayrımını da öngörmüş oluyorlardı. Tıpkı İslam’ın haram helal yiyecek ayrımı içinde oluşu gibi. Yine İslam’ın domuz eti yememesi gibi. Bu kadın erkek yemek ayrılığı düzeni; İslam’ın başka anlayışlara göre (ilahlar adına)kesilip, hazırlanan yiyecekleri; yememesi gibiydi.

İnsanlık, tarihi süreçte; ittifakı başlangıç koşullarında bu tür yararcı olmuş oluşumların onlarcasından uygulayımca yararlanmanın kullanımlarından sonraki gelişmelerle bu uygulamalardan vaz geçmeleri giderek bu politeisttik ayrışmaların da aşılması gerekiyordu. Artık toplumları sosyal yapılı anlayışların belirlemesi yerine toplumsal belirleyicilik; tarihi rolü kendi üzerine almıştı. Sosyal aidiyetler üzerinde toplumu belirlemede sosyal belirleyicilik elini eteğini çekecekti. Ta ki MS. 1789’a kadar bu ayrışma sürecekti.

Günümüz toplumları içinde sosyal zeminli belirleyiciliği topluma her yansıtmak istenişte, bu istekler toplumun içinde çok şiddetli ayrışma ve çatışmalarına nedeni olmaktadır. Bu ilkti sosyal belirleyici düzlem, artık çok gerilerde kalmıştır. Bu tür totemi sosyal düzlemler, giderek toplumsal düzlemin kendi nesnel kural ve yasalarından ötürü topluma sözü geçmez olmuştu. Toplumu sosyal düzleme aktaran siyasetler ortaya konmuştu. Din bu siyasetlerden biriydi. İlk ittifakı düzenlerin ayrıştırma üzerindeki sağlamalar birliği vardı.

Sürecek