ÇEDENE KAHVESİ
Siz hiç çedene kahvesi içtiniz mi? Ben içtim.Öyle neskafeymiş,Türk kahvesiymiş,Arap kahvesiymiş...Ben bilmem arkadaş.Bundan kelli varsa yoksa çedene kahvesi. Aman hemen aklınıza dişi Hint keneviri gelmesin. Bu çedene başka çedene.”Çıt çıt...”ıyla bağlantı kurulabilir.Bunun da kavurgası yapılıyor çünkü. Kavurga niyetine çıtır çıtır yeniliyor.
Bu çedene “menengiç”.Hani menengiç bitkisinden toplanan nohut iriliğindeki taneler...Menengiç ağacının başka bir adı da çitlenbik ağacı.Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde dağda bayırda kendiliğinden yetişiyor.Eylül ayında olgunlaşan ürünleri toplanıp kavruluyor. Bu taneler kavurga olarak yenildiği gibi, özel bir öğütme işleminden sonra kahve haline getiriliyor.
Bu kahveye Elazığlılar “Çedene kahvesi” diyorlar.Gaziantep,Diyarbakır,Siirt,Şanlıurfa ve K.Maraş’ta ise “Menengiç kahvesi” olarak biliniyor.
Ey azizler... Diyarbakır günlerinde Eren sevdirdi bize çedene(menengiç) kahvesini.Yağmur Mardin’den gelirken getirmişti köye.Bir iki denemiştik.Ama becerememiştik Herhalde kıvamını tutturamamıştık.Her işin bir erbabı vardır.Bir de püf noktası.Ben ne bileyim menengiç kahvesi yapmayı? Kaynamış bir bardak suya bir kaşık menengiç kahvesi atıp karıştırıyordum.Nasrettin Hoca’nın karla ekmek yemeyi icadı gibi tatsız tuzsuz bir içecek oluyordu.
İşin inceliklerini Müdür Bey’den öğrendim.Eren akşam eve gelince yemekten sonra geçiyordu ocağın başına.Cezveye dört kişi için dört fincan süt,dört çay kaşığı menengiç kahvesi,dört çay kaşığı şeker koyup iyice karıştırıyordu.Bu eriyiği orta ateşte karıştıra karıştıra kaynatıyordu.Bu kaynatma işlemi de birkaç dakika devam ediyordu.Bir süre dinlendirdikten sonra dört fincana dökülen çedene (menengiç) kahvesi ağızlara layık bir içecek oluyordu.
Görülen geçmiş zaman kullandım. Diyarbakır’da her akşam Eren kaynattı çedene(menengiç) kahvesini. O sebepten görülen geçmiş zaman. Şimdi Mersin’deyiz.
Bu işte Eren çok maharetli doğrusu.Mükemmel çedene (menengiç) kahvesi yapıyor.Eren halinden pek şikayetçi değil.Gerçi zaman zaman: “Keşke kahveyi böyle güzel yapmasaydım.Üstüme kaldı...” diye söylense de aldırma. Çedene kahvesini çok güzel yapıyor Müdür Bey.
Bak işte canım çekti.Kalkıp bir çedene kahvesi yapayım.Bakalım Eren kadar başarılı olacak mıyım?