Depe Paceden Bakıyok

• 20 Aralık 2012 Perşembe 16:01:26

DEPE PACEDEN BAKIYOK
Başhoroz’dayız.Altmışlı yıllar.Babam köy imamı.Hacı Yusuf’un evini satın aldı.Göçüp geldik Oğulcuk’tan.”Başoruzlu” olduk. Evimiz de ev hani.Tam bir malikane.Çatalgapılı bir avlusu var.İki katlı bir konak.Yanında depe paceli tandırlı ev.Ahırı,samanlığı...Bir de arılığı var.Biz Başhoroz’a geldiğimizde arılar da vardı.Hacı Yusuf,arıyı kesti.O sıralar çook bal yedik.Kış bastırmadan arıları alıp gitti.Ondan sonra arılık boş kaldı.
Depe paceli tandırlı ev, komşu evle bitişik.Depe paceyi biraz açmak lazım.Eski büyük evlerin tam ortasında tandır olurdu.Tandırın tam üstünde tavanda da bir pencere.Hem havalandırma,hem de aydınlatma amaçlı.Bu pencereye “depe pace” denirdi.Şimdi ne öyle büyük tandırlı evler var,ne de depe paceler.
Biz bazen dama çıkardık.Komşu evlerle bitişik olduğu için oyun oynardık damda.Uçurtma uçururduk.
Bu burada dursun.Biz haberi “Yozgat Tesellemeleri”nden verek.Sevgili Habib Coşkunsoy yazmış:”Alcı Köyünde bir kış günü damın üstünde halay çekmektedirler. Halayın başı da Yagab’ın Osman’dır.
Osman (halay başı ya) halaydan ayrılıp geri geri hoplayıp zıplarken damdan aşağı düşer.Ayağı kırılır.Ama hâlâ kuyruğu dik tutarak:
--Ayağınızı bozmayın,geliyom, diye dam üstünde halay çekenlere bağırır.”(*)
Evet...Damda halay da çekilirdi eskiden.Evler yan yana bitişikti.Şimdiki gibi değildi.
Nerde kalmıştık.Ha damda uçurtma uçurduğumuzdan bahsetmiştik.Yine bu niyetle çıktık dama.Ben, Ahmet Abim ve Memet.Memet bizim küçüğümüz.Basit bir uçurtma yaptık.Bu uçurtmaya “ibibik” derdik.Memet uçurtmayı aldı.Ahmet Abim ipini tutuyot.Memet geri geri gidecek.Uçurtmayı bırakacak.Ahmet Abim de ters yönde koşup uçurtmayı havalandıracak.Uçurtmamız bulutlardan yüce olacak o zaman.Gel keyfim gel.Sırayla uçurtmayı uçuracağız.
Heyhat...Hevesimiz kursağımızda kaldı. Memet geri geri giderken komşunun depe pacesinden aşağı düştü.Koştuk vardık.Memet aşağıda tandırın içine düşmüş, küle belenmiş.Ağlıyor.Ahmet abim hemen aşağı indi.Ben depe paceden Memet’i teskin etmeye çalışıyorum:
“Memet korkma. Ahmet Abim geliyor.Seni kurtaracak,diyorum.
Memet’in iki gözü iki çeşme.Tandırda debelenip duruyor.Ahmet Abim komşu evi açtı da Memet’i tandırdan çıkardı.Bereket versin ki tandıra düşmüş.Tandırda kül varmış.Ya tandır olmasaydı...Ya tandırın külü alınşaydı. Allah muhafaza bu kazayı çok ucuz atlatmıştık.
(*) Yozgat Tesellemeleri-Habib Coşkunsoy,2012, s.195