Attila İlhan'a Saygıyla

• 11 Ekim 2012 Perşembe 14:47:38

’...demek diz üstü düşmüş mehemmed

kirvesi durdu’nun yanıbaşına

kanlar akar yarasından

al al olmuş çevresinden



köpük köpük gözlerini doldurur

bir başına mehemmed yedi düşman öldürür

mavzerinin namlusu hala sıcak

tutulmaz

ölümün derdi büyük yiğenim

çare bulunmaz



aynı akşam doğurmuş karısı döne

mavi gözlü bir çocuk sarışın

bir avuç toprak sarmışlar altına

ve kemal koymuşlar adını...’



Dizeleriyle başladı onun edebiyat hayatı.Daha onaltısındaydı her genç delikanlı gibi sevdalandı.Sevgisini şiirlerle göstermeyi seçti ve lise örencisiyken sevgilisine yazdığı mektuplardaki Nazım Hikmet şiirleri yüzünden tutuklandı.Hiç bir okulda okuyamaz diye belge verildi eğitim hayatına zorunlu olarak ara verdi.1944 yılında okuma hakkını geri kazandı lise son sınıftayken amcası ondan habersiz ’Cebbaroğlu Mehemmed’ şiirini yollayarak onun adına CHP Şiir Armağınına katıldı.Şiir bir çok yazarı geride bırakarak ikinci oldu.Yukarıda okuduğunuz dizeler bu şiire aittir.’Cebbaroğlu Mehemmed’ şiiriyle edebiyat hayatına başarıyla başlamış oldu.Liseden mezun olduktan sonra Hukuk Fakültesine başladı.Üniversite yıllarında Yığın ve Gün isimli dergilerde şiirleri yayımlandı.1948 yılında ilk şiir kitabı ’Duvar’ı kendi imkanlarıyla yayımladı.Sonra İzmir-İstanbul-Paris üçgeni başladı onun için.1948 Yılında üniversite ikinci sınıftayken Nâzım Hikmet’i kurtarma hareketine katılmak üzere ilk kez Paris’e gitti.Paris’te olmak onun yazarlığı açısından hayatına çok şey kattı.Bu kadar çok yer ve karakter görmek,tanımak yazılarında ona ilham verdi.Sevdi ve ’Ben Sana Mecburum’ dedi;Sevmek kimi zaman rezilce korkudur

İnsan bir akşam üstü ansızın yorulur

Tutsak ustura ağzında yaşamaktan

Kimi zaman ellerini kırar tutkusu

Birkaç hayat çıkarır yaşamasından

Hangi kapıyı çalsa kimi zaman

Arkasında yalnızlığın hınzır uğultusu...

Bu dizelerde kaç aşık kendini buldu insanlar sevdiklerine ’Ben Sana Mecburum’ dedi.Yazdığı satırlar sadece onun aşkı değildi çünkü insanlar kendi aşklarından da bir parça buluyorlardı.Fakat kimse onun kadar anlamlı,kulağa hoş gelen cümlelerle satırlara dökerek paylaşamıyordu sevdasını.Ardından sevdiğine sitem etti;’ Gözlerin gözlerime değince

Felaketim olurdu, ağlardım

Beni sevmiyordun, bilirdim

Bir sevdiğin vardı, duyardım

Çöp gibi bir oğlan, ipince

Hayırsızın biriydi fikrimce

Ne vakit karşımda görsem

Öldüreceğimden korkardım

Felaketim olurdu, ağlardım...’

Beni sevmiyordun oysa senin sevdanı en çok ben hakediyordum diyordu haykırıyordu kıskançlığını.Fakat elden bir şey gelmiyordu ’Üçüncü Şahsın Şiiri’ yazılıyordu.Sevdasına karşılık bulamayanlar bu dizelerde kendini buldu.Okudukça hüzünlerini onun dörtlüklerinde teselliyi buldular,ağladılar yeri geldi satırları sevdiklerine sitem dolu düşüncelerle yolladılar.İnsanların birbirleriyle iletişime geçmesini sağladı onun bu satırları.Yüz yüze olmasa bile gönülden gönüle bir köprü kuruluyordu kuşkusuz.’Tutuklunun Günlüğü’ ile onunla aynı duyguları yaşayan insanların iç sesi oldu.Belkide onaltısında masum bir kaç şiir yüzünden iki ay hapiste yatması bu satırların doğmasına sebep olmuştu.

’...kara bir balta buldu akşam vuracak noktayı

hücreler doldu bir ıslık en yakın maçka tramvayı

kim bırakmış yalnızlığıma bu hüzzâm şarkıyı

kimin bu karanlık kimler sürgülemişler kapıyı

insan olan bağlar her koptuğu yerden yaşamayı.

Daktilolar camları bulutlu sorgu odalarında

didiklemez mi özgürlüğünü sansaryan hanı’nda

küflenir suyun bir bakır çalığı birikir ağzında

kendini öldürmeyi belki bin kere tasarlarsın da
bir kere aklından geçmez bitirmeden ölmek şarkıyı...’

Sadece şiir değil Roman ve Senaryoda yazıyordu.Onbeş senaryosunda Ali Kaptanoğlu ismini kullandı oysa kendisi İzmir’in gururu değerli aydınlarımızdan biri olan Attila İlhan’dı.Tam olarak ismi Attilâ Hamdi İlhan’dır.Türk edebiyatına sayısız romanlar,şiirler kazandıran edebiyatımızın gelişmesine büyük emek veren ve katkıda bulunan yazarımızın bugün vefatının 7.yılı.15 Haziran 1925 yılında İzmir/Menemende dünyaya gelen yazarımız 11 Ekim 2005 yılında İstanbul’da kalp krizi geçirerek hayata gözlerini yumdu.80 Yıl boyunca hayatını Türk edebiyatı için adadı.Gezdi,okudu,araştırdı,çok insan tanıdı sırf bizlerin, Türk gençlerinin aydınlanması için yazdı.Tarihimizi okuyalım bilelim diye romanlarında tarihi konulara yer verdi.Değerli yazarımızın romanları sırasıyla;

Sokaktaki Adam (1953)

Zenciler Birbirine Benzemez (1957)

Kurtlar Sofrası (1963)

Aynanın İçindekiler serisi

Bıçağın Ucu (1973)

Sırtlan Payı (1974) Yunus Nadi Roman Armağanı

Yaraya Tuz Basmak (1978)

Dersaadet’te Sabah Ezanları (1981)

O Karanlıkta Biz (1988)

Allah’ın Süngüleri: Reis Paşa (2002)

Gazi Paşa (2006)

Fena Halde Leman (1980)

Haco Hanım Vay (1984)

O Sarışın Kurt (2007)

Bir çok muhteşem şiiri olan Attila İlhan’ın sırasıyla şiirleri;

34 FN 346

Adım Sonbahar

Adımla Nasıl Berabersem

Ağır Kan Kaybı

Ağustos Çıkmazı

Ah

An Gelir

Arabesk

Artı Sonsuz

Aydınlık Neyin Oluyor Senin?

Ayrılık Sevdaya Dahil -1

Ayrılık Sevdaya Dahil -2

Ayrılık Sevdaya Dahil -3

Ayrılık Sevdaya Dahil -4

Ayrılık Sevdaya Dahil -5

Aysel Git Başımdan

Bakarsak

Bana Bir Şimşek Çak

Batan Bu Köhne Şileb...

Bekle

Bela Çiçeği

Belki Gelmem Gelemem

Belma Sebil

Ben Artık Küsüm

Ben Sana Mecburum

Bence Malumdur

Bir Üç Beş

Biraz Paris’ ’

Böyle Bir Sevmek

Büyük Yolların Haydudu

Carıcın De Geçen Kış

Cebber Oğlu Memmed

Cinayet Saati

Cinnet Çarşısı

Claude Diye Bir Ülke

Delik Deşik

Diyalektik Gazel

Duvar

Elde Var Hüzün

Elimden Gelen Bu

Emirganda Çay Saati

Emperyal Oteli

Gece Buluşması

Gecenin Kapıları

Geç Kalmış Ölü

Geçerdi Hep

Gibi Redifli Gazel

Hacı Murad In Ölümü

Hannelise

Harp Kaldırımda Aşk

Hayır...

Her Sabah, Yanılmak!..

Herşeyi Birden İstemek

Issızlığın Çığlığı

Işık Mezarlığı

İhtiyar Balladı

İki Yüzlü Melekler

İkinizden Hanginiz

İstanbul Ağrısı

Jilet Yiyen Kız

Kadınlar Sonbahar

Kalk Gidelim Kadınlar Balladı

Kaptan -1

Karantinalı Despina

Kırmızı Pazar

Kim Kaldı

Kim O?

Kimi

Kimi Sevsem Sensin

Korkarım

Korkunun İsi

Korkunun Krallığı

Mahur Beste

Maria Missakian

Memleket Havası

Mevsimdir

Mihaka

Muhalif Rüzgar

Muhayyer

Mustafa Kemal...

Müjgan’a Aşk Şarkıları

Nasıl Bir Sevdaysa

Nasıl Olduysa

Nefesler -4

Neydi O Bir Zamanlar

Nöbet Değişimi

O Sözler Ki

Onsekiz

Ölmek Yasak

Ömer Haybonun Son Günleri

Pia

Pusudaki

Rast "Zenci" Peşrevi

Rinna-Rinnan-Nay

Rüzgar Gülü...

Saçların Örülmüş Olmalı

Sakın Ha

Saklı Sevda

Salı Sabaha Karşı

Sana Ne Yaptılar

Sen Benim Hiçbir Şeyimsin

Sen Beyaz Bir Kadınsın

Sen Burda Bir Yabancısın

Sen Yoksun

Serüvenin Sonu

Sevmek İçin Geç Ölmek İçin Erken

Silahlı Dört Besmele

Sisler Bulvarı

Sokağa Çıkma Yasağı

Sokaklarda Mızıka Çalma Çocuk

Söyler

Sultan-ı Yegah

Süheyla Değildi Adın

Süleyman

Şahane Serseri

Şeyh Bedrettin-i Simaviye Gazel

Şubat Yolcusu

Tarz-ı Kadim

Tatyosun Kahrı

Tut Ki Gecedir

Tutuklunun Günlüğü

Usturanın Ağzında

Üçüncü Şahsın Şiiri

Varsağı -1

Varsağı -2

Varsağı -3

Waldorf Astoria

Yağmur Gemileri

Yağmur Kaçağı

Yağmurda Sis Düdükleri

Yalnızlığı Denemek

Yalnızlık Şiiri...

Yanılsama

Yasak Sevişmek

Yazın Son Günleri

Yirmibeşinci Kısım

Zeynep Beni Bekle

Attila İlhan sadece roman ve şiir yazmamıştı.Bir çok gazetede sinema eleştirmenliği ve köşe yazarlığı yaptı.Denemeleri sırasıyla şunlardır;

Hangi Sol (1970)

Hangi Batı (1972)

Hangi Seks (1976)

Hangi Sağ (1980)

Hangi Atatürk (1981)

Sağım Solum Sobe (1985)

Hangi Edebiyat (1991)

Sosyalizm Asıl Şimdi (1991)

Hangi Laiklik (1995)

Hangi Küreselleşme (1997)

Aynı zamanda senaryo yazarlığıda yaptı ve yazdığı diziler çok sevilen,izlenilen kaliteli yapıtlar oldu.Dizileri şunlardır;

Teleflaş / Kanal 6 (1991)

Sekiz Sütuna Manşet (1982)

Kartallar Yüksek Uçar (1983)

Yarın Artık Bugündür (1986)

Yıldızlar Gece Büyür (1992)

Ve Cumhuriyet söyleşileri;

Bir Sap Kırmızı Karanfil (1998)

Ufkun Arkasını Görebilmek (1999)

Sultan Galiyef - Avrasya`da Dolaşan Hayalet (2000)

Dönek Bereketi (2002)

Yıldız, Hilâl ve kalpak

Attila İlhan çok yönlü,başarılı,entelektüel bir edebiyatçımızdır.Yüksek zekası sayesinde kimseden yardım almadan Fransızca öğrenmiştir.Öğrendiği her bilgiyi insanların gelişmesi,bilgilenmesi için eserlerinde bizlerle paylaştı.Kendinden çok ülkesi ve insanları için adanılmış 80 yıllık bir hayat.Dolu dolu sanat kokan sevgi,saygıyla örülmüş 80 yıllık yaşam Attila İlhan.Kendisiyle hemşehri olmaktan gurur duyduğum,örnek aldığım değerli aydınımızı vefatının 7. yılında sevgi ve saygıyla anıyorum.Çok sevdiğim şiirlerinden biri olan ve bugüne büyük anlam katan şiiriyle yazımı noktalıyorum.Mekanın cennet olsun...

ÖLMEK YASAK

Daha önce bıçaktan hiç su içmedim

Hiç kısılmadı kerpetene bıyıklarım

Gururlu bir gemiyim oldum bittim

Sabah olur yelkenlerimi saklarım

Özgürlük dediğim yerde demirledim



Üstüme varma bulutları tutamam

Böyle paldır küldür gideceklerdir

Gelmezsen farketmez kimseyi aramam

Asıl sevdiklerim en içimdekilerdir

Onlarla yaşarım eğer yaşarsam



Olur mu gecemi yeşile çalmak

Yıldız çivilemek parmak uçlarıma

Ölüm kadar çabuksa eğer yaşamak

Hiç doğmamayı isterdim ama

Bir kere doğmuşum ölmek yasak

(ATTİLA İLHAN)



Attila İlhan’a saygıyla Özlem Eryılmaz