İLHAMLI FƏRİZƏ

ÝLHAMLI FƏRÝZƏ



(1990-cý ilin qanlý 20 yanvar günü Baký þəhərində Azərbaycanýn azadlýðý naminə canlarýndan keçərək qanlarý ilə böyük “SEVGÝ” yazmýþ Ýlham və Fərizə-
nin əziz xatirələrinə)






Sevgi dünyasýnýn doðdu Günəþi,
Baþýna dolandý Ay yavaþ-yavaþ.
Üfüqlər qýzardý þəfəqlərindən,
Götürdü ulduzlar pay yavaþ-yavaþ.

Nur olub töküldü göylərdən baþa,
Yaxýldý kipriyə, çəkildi qaþa.
Fərizə eþqilə ilhamla yaþa,
Xoþbəxt günlərini say yavaþ-yavaþ.

Ər olun canýnda Ilham qüdrəti,
Sevin bu eþqilə xalqý, milləti!
Mən deyim, siz tutun bu mahiyyəti,
Edin sevginizi tay yavaþ-yavaþ.

* *
*
Çox ciddi görsənirdi,
Ýlham evdə bu axþam.
Dar gəlirdi ona ev,
Bayýr, həyət, bu yaþam.
Özü də anlamýrdý,
Narahatlýq nədəndir?
Küləkli qýþ soyuðu
Lap ürək göynədəndir.
Hələ gələndə evə
Axþam üstü o iþdən,
Bu sakit küçələrdə
Ayrýlmýrdý təþviþdən:
– Nədən dinib danýþmýr
Bu boyda böyük þəhər?
Ýçin-için boðurdu
Artýq onu þübhələr.
Bulunduqca beləcə
Bu köksüz düþüncədə,
O, bir az da sürətlə
Addýmladý küçədə.
Təzəcə dönmüþdü ki,
Evlərinin tinindən,
Sýyrýlýb qara piþik
Keçdi onun önündən.
O, bir azca duruxub
Göz gəzdirdi özünə,
Çýxarýb yaylýðýný
Qoydu baþqa cibinə.
Eþitmiþdi bunlarý
Sýnaqcýl nənələrdən,
Ömrü, günü bayatý,
Həm naðýl nənələrdən.
Boylanýb ətrafýna
Daha bir az dayandý,
Birdən, sanki qəflətdən
Ürkək-ürkək oyandý:
– Görən bir þey olmayýb?
Tez qaçým evimizə,
Neyləyir evdəkilər,
Hardadýr bəs Fərizə?..
Nə döyükdü irəli,
Nə baxdý arxasýna,
Yürüdü pilləkənlə
Bir baþa odasýna.

* *
*
Budur girir içəri
Ýlham tələm-tələsik.
Hər kəs onu seyr edir,
Tükü biz-biz, ürpəþik.
Göz gəzdirdi ətrafa,
Saðlamdýr deyən hamý.
Sual dolu baxýþla
Dindirdilər Ýlhamý:
Anasý:
– Nolub, oðlum,
Ýþdə hadisəmi var?
Fərizə:
– Gözlərində
Bərq vurur intizar.
– Yox, dayanýn, dayanýn,
Qaydasýndadýr hər þey.
Ýþlər hələ nizamdýr,
Səhhətimdə yox bir þey.
Göz altýndan Fərizə
Süzdü bir də Ýlhamý.
Dedi:
– Þeytanmý salýb,
Caným, bu gün axþamý?
Yaxýn əyləþ süfrəyə,
Çox da eyləmə fikir.
Xoþladýðýn yeməyi,
Anan qazandan çəkir.

Yuyunub gəldi Ýlham,
Yaxýnlaþdý süfrəyə.
“Bismillahir” söyləyib
Əl uzatdý çörəyə.
Elə bu dəm bayýrdan
Eþidildi partlayýþ.
Hamý dikəldi birdən
Duyðularda oyanýþ.
Yenə güllə səsləri:
– Tarak, tak, tarank, tarank!
Uðuldadý küçədə
Quduzlaþmýþ neçə tank.
Cumdular pəncərəyə,
Binalar əsim-əsim.
Amansýz güllələrdən
Baxýþlar asým-asým.
Gözlər sanki boðurdu
Bu amansýz saatý.
Fərizə qýþqýrdý:
– Vay,
Qýrdýlar camaatý!

Neçə günahsýz insan
Sərilirdi yan-yana.
Pəncərələr, divarlar,
Aðaclar gəldi cana.
Heyrətə gəldi tanklar
Gərilmiþ sinələrlə.
Türkü sýndýrmaq olmaz
Belənçi səhnələrlə!

Ýlham durub boylandý
Bir anlýq anasýna.
Duyub onu Fəruzə
Əl qoydu sinəsinə.
Dedi:
– Getmə silahsýz,
Neyləyərsən onlara?
Toxunsalar inan ki,
Doyuraram qanlara.

– Boþ görüblər meydaný
Yaramazlar deyəsən.
Öz evində düþmənə
Durub boyun əyəsən?
Getməliyəm, Fərizə,
Çýx yolumdan, əzizim!
Þərəfsiz olmaqdansa
Tank əzsin əzim-əzim!

Ýlhama ilham verən
Fərizə sevgisimi,
Fərhadýn ürəyində
Þirinin eþqi kimi?
Bir gün görməsə Ýlham
Darýxardý yarýný.
Əridərdi yolunda
Daðlarýn sal qarýný...
Yemək yeməz Fərizə
Ýlham gəlincə iþdən.
Qaþ-qabaðý açýlmaz
Məmnundur bu vərdiþdən...
Hələ niþanli ikən
Getmiþdilər bir toya,
Oturdular üz-üzə
Göz ola, gözdən doya!
Əl toxunanda ələ
Qopur ürəkdə fəryad.
Düþüncələr dumduru,
Duyðular nurlu, abad.
Birdən çaðrýldý Ýlham
Ýþ yerindən təcili.
Elə bil Fərizənin
Soldu çiçəyi-gülü.
Töküb qaþ-qabaðýný
Dindirmədi Ýlhamý.
Ýlham qəmli, könülsüz
Tərk etdi bu axþamý.
O biri gün Fərizə
Ýstəmirdi barýþmaq.
Ýlham dedi:
– Əzizim,
Bəsdi naza alýþmaq!
Neyləyim sənin üçün,
Sevgimi bir də sýna!
Dedi:
– Bir at özünü
Görüm tankýn altýna!

Xatýrlayýrdý indi
Bu olayý Fərizə:
– Allah eþidib məni?
Yoxsa, bu nə möcüzə?
Dilim-aðzým qurusun,
Kaþ deməzdim bu sözü.
Baxmazdý indi mənə
Quduz tanklarýn gözü...

Ýlham döndü getməyə
Qisas yaðdý gözündən.
Fərizə:
– Nolar, Ýlham
Bir dəfə dön sözündən!
Ýndi Ofeliya ana
Hönkürüb tutur onu.
– Ana, yol ver gedirəm,
Bumu qeyrətin sonu?

Dərhal çýxýr qapýdan,
Yýðanmayýr hirisin.
Əzir sillə, təpiklə
Cəlladlarýn birisin:
– Yaramazlar, neyləyib
Söyləyin sizə þəhər?
Bilin ki, tarix boyu
Türkün olub hər zəfər!
Deyin, nədir babalý
Vurduz günahsýzlarý?
Silməyəmi gəlmisiz
Yer üzündən bizləri?
Dayanýn, yaramazlar,
Körpənin günahý nə?
Sən niyə o qocaný,
Qəltan etdin qanýna?

Cumub tutdu onu da,
Döydü, döydü nə ki, var.
Dolu tək bu səs-küyə
Bu dəm yaðdý güllələr.
Qədəmi Haqq yolunda
Baþ əydi qeyrətinə.
Hədəf oldu mərmiyə
Qürurla dolu sinə.
Sevgi axdý ürəkdən
Bu torpaðýn canýna.
Bir qaynar qan qovuþdu
Millətinin qanýna.
Son anda baþý üstə
Gördü o, anasýný,
Üz cýrýb, saçýn yolan
Bu qüdrət qalasýný.

Çəkib Ofeliya ana
Daldaladý Ýlhamý:
– Tutulmadý gözlərin,
Niþan aldýn balamý.

Qaldýlar səhərəcən
Ana-bala daldada.
Olmamýþdý bu dəhþət,
Heç vaxt, sanki dünyada.
Uyumuþdu baþ-baþa,
Küçələrdə meyitlər.
“Azad vətənim” deyib
Haray salan igidlər.

Ýldýrýmlar çaxýrdý
Ananýn naləsində.
Ürəkləri qarsýyan
Bir od vardý səsində:

– Layiqmidin qurbana?
Sinə gərdin meydana.
Sən azadlýq istədin,
Aðlar qaldý bir ana.

Niyə düþdün qəzaya?
Ruhun uçdu fəzaya.
Ýndi nə deyim, oðul,
Binəva Fərizəyə?

Daðladýn ürəyimi,
Baðladýn ürəyimi,
Daim ah-vay içində
Saxladýn ürəyimi.

Dözmədin naləsinə,
Qoþuldun el səsinə.
Ucaldýn, mənim balam,
Þəhidlik zirvəsinə.

Meyitlər düzüm-düzüm,
Silindi yerdən izim.
Uçurdular evimi
Tapdaqlý qaldý dizim.

* *
*

Ýlhamdan Fərizənin
Üzülmüþdü ümidi.
Þaxta, qar yox, bu gecə,
Yaðan güllələr idi.
Hiss etmiþ kimi, birdən
Sýzýldadý ürəyi.
Dik atýldý yerindən:
– Tanrým, eylə köməyi!
Zəng çalýrdý telefon,
Tez yönəldi dəstəyə:
– Alo, alo kimdi bu?
Ehtiyac var köməyə?
– Fərizə, Səadətdi,
Dəli olmusan, ay qýz?
Çəkilib gedib hamý,
Qalmýþam evdə yalqýz.
– Çox qorxuram, Səadət,
Bir þey olar Ýlhama.
Allahým rəhm eyləsin
Bu günkü izdihama!
– Fərizə, xəbərin var,
Kimdir qýran milləti?
– Əcaib saqallýlar
Çökdürüblər zülməti.
Biri deyir ki, rusdur,
Biri deyir erməni.
Sanki pəncərələrdən
Əzrayýl güdür məni.
– Haný Ofeliya xala,
Eþidilməyir səsi?..
Elə bu dəm kəsilir
Telefonun nəfəsi.
– Alo, alo, Səadət...
Vay...
Ýþýqlar da söndü.
Ya Rəbb, bu nədir belə,
Bizdən üzünmü döndü?
– Aa...Bəs Ofeliya xala
Bir saatdi ki, çýxýb.
Bəlkə, indi Ýlhamý
Lap ürəyinə sýxýb.

Tükənmiþ tək səbiri
Vaxtýný etməyib sərf,
Götürüb örpəyini
Qaçdý həyətə tərəf.
Bu dəm çýxdý önünə
Baðda ana çox məyus:
– Dur!
Qayýt evə, qýzým,
Vurallar danýþma, sus!

Tez qayýtdýlar evə
Ana-bala bir təhər.
Müþaiyət edirdi
Onlarý kor güllələr.

Oturdu Baðda ana
Qýzý ilə üz-üzə.
Yanaðýna axýtdi
Həsrətini Fərizə.
– Qizim, bir az səbr elə,
Gələr Ofeliya xalan.
Ýnþallah xəyallarýn
Görərsən oldu yalan.
Səadət dedi, – xətdə
Tez kəsdilər sözümü.
Ýnan güclə, bir təhər
Mən çatdýrdým özümü...

* *
*

Bax bu qanlý gecədən
Açýldý ilkin səhər.
Þəhidlərin sayý yox,
Aðlayýr bütün þəhər.
Divarlar deþik-deþik,
Þüþələr çilik-çilik,
Hər kəs övlad axtarýr
Küçədə bölük-bölük.

Hicrani boðmaq üçün
Pəncərənin önündə,
Fərizə bu ayazlý,
Bu qanlý qiþ günündə,
Yapýþýb þüþələrdən,
Ýntizar var nəfəsdə,
Odlu fəryad eþidir
Birdən o, doðma səsdə...

– Necə?..
Yox, ola bilməz,
Sað-salamatdir Ýlham.
Dünya boyda dünyadir,
Saf bir həyatdýr Ýlham.
Heç qolunu əyəmməz
Onun bu yaramazlar,
Bir tükü əskik olsa
Günəþim, Ayým sýzlar...

Əl atdý saçlarýný
Dartýþdýrýb, yolmaða.
Baþladý payýz çaðý
Çiçək kimi solmaða.

Yaxýnlaþýb səbirlə
Baðda ana:
– Fərizə,
Qizim, mətanətli ol,
Duz səpmə yaramýza...
– Bu Ýlham ola bilməz
Ýnanmýram, Anacan.
– Hamiləsən sən, qýzým,
Dözümlü olmalýsan.
– Onsuz mənə, nə övlad,
Nə də yaþam gərəkdir.
Onunla içsəm zəhər
Ən ləzzətli yeməkdir.
Həyatda örnəkdir o,
Bizə,
Daim þahidik.
O, yaþasa yaþarýq!
O, þəhidsə þəhidik!

Gəlir Ofeliya xala,
Qucaqlayýr gəlini.
Görən sýzlar yanaqda
Gözlərinin selini.
– Qýzým, getdi aðzýmýn
Dadý, ləzəti, tamý.
– Doðurdanmý, Anacan
Ýtirmiþəm Ýlhamý?..

* *
*

Keçdi, tutub qolundan
Fərizənin Səadət,
Etməyə bir otaqda
Təsəlli dolu söhbət.

Səadət Fərizəyə
Yengədən çox dost idi.
Qəmlərin “nəþə”sindən
Hər ikisi “məst” idi.
Təsəllilər verirdi:
– Təmkinli ol, Fərizə,
Bu fəryadlar içində
Çox da görünmə gözə.
– Altý ay keçib cəmi
Toyumuzdan, Səadət.
Onsuz cýlýz, dəyərsiz,
Mənasýzdýr bu həyat.
Çeþməsindən içmədim,
Zəmisini biçmədim,
Ýstisini canýmdan
Ayýrmadým, seçmədim.
– Necə dəyiþdi hər þey
Bir gündə, sanki röya,
Təsəvvür eləməzdim
Belə qansýzdý dünya.
– Qala bilməm Ýlhamsýz
Fələk saldý azara,
Anam tövsiyə edib
Ər evindən məzara.
– Yadýndadý, Fərizə,
Gəzdik Daðüstü parký.
Sən dedin ki, nə çoxdu
Bir bax þəhərlə fərqi.
Kaþ bir evim olaydý
Buralarda bir zaman,
Daim doðma Xəzəri
Seyr edərdim, ay aman.
– Hardan düþdü yadýna
Bunlar bu aralýqda.
– Qazýrlar þəhidlərə
Məzar Daðüstü parkda.

Danýþýb aðladýlar,
Gah yavaþ, gah ucadan.
Beləcə düþdü axþam,
Keçdi xeyli gecədən.
Son dəfə də Səadət
Təsəlli verib ona,
Saðollaþýb bir daha
Sýxdý onu canýna:
– Yaxþý...
Getdim, Fərizə,
Bir də gələcəm səhər.
Sabah dəfn günüdür,
Təsəlli al bir təhər.
– Tək qoymazsan, Səadət
Nolar məni qapýda.
Gözləyəcəm lap erkən
Səhər saat altýda...

* *
*

Səhər gəldi Səadət
Lap söz verdiyi vaxtda.
Gördü yatýb Fərizə
Cehiz aldýðý taxtda.
Sinəsində əlini
Çarpazlayýb, duruxdu.
Düþüncələr içində
Qapýdan xeyli baxdý.
Yýxýlmýþ stəkaný,
Daðýlmýþ sunu gördü,
Qýmýldanýb dodaðý
Özündən nəsə sordu?
Nədən düþümüþdü duyuq,
Yol çəkirdi gözləri?
Qəhər boðurdu onu,
Tükənmiþdi sözləri.

Birdən düþünüb nəsə,
Yaxýnlaþdý yataða
Gördü “xoþbəxtlik” qonub
Qaþa, gözə, dodaða.
Gilələndi yanaqda
Gözlərinin þəbnəmi
Sýzýldadý:
– Ay, Allah
Dərd daðýtdý sinəmi.

Yox, əzizim, yatmýrdý
Bu məhəbbət dəlisi.
Onun çiyninə qonub
Bu gün ilham pərisi.
Ýçmiþdi erkən durub
Məhəbbət þərbətini,
Təsdiq etdi vüqarla
Yara sədaqətini.
Baxmadý o, ananýn
Fəryadýna, ahýna,
Qovuþdurdu ruhunu
Ýlhamýnýn ruhuna...

* *
*
Bu Fərizə, bu da Ýlham,
Qaynadýlar, qarýþdýlar.
Dünyadaký sevgilərlə
Meydan qurub yarýþdýlar.
Haqqa doðru qanad açan
Müqəddəs yoldu Fərizə.
Sevgini Haqqda haxlamýþ
Bir mayakdýr yola, izə.
Nə möhtəþəm sevdadýr bu?!
Təb endi Haqqdan Ýlhama.
Coþub bu dəli sevgidən
Fərizə gəldi ilhama.
Birində Leyli qüdrəti,
Birində Məcnun həvəsi.
Biri Allahýn sevgisi,
Biri Tanrýnýn nəfəsi.
Biri gördü doðub Günəþ,
Durub naz etdi Ay kimi.
Biri ləpə döyən dəniz,
Biri coþdu gur çay kimi.
Biri dondü Türk eþqiylə
Þirin-þirin dinən saza.
Haqq aþiqi sinəsindən
Biri döndü qopan sözə.
Birində Vətən eþqi var,
Birində Haqqa sədaqət.
Birində millət sevgisi,
Birində xalqa sədaqət.
Gömülüb ruhlar göyünə
Mələk kimi süzə-süzə.
Yaþayacaq ürəklərdə
Daim Ýlhamlý Fərizə.

* *
*

Bax, bu da...
Daðüstü park,
Möhtəþəm ev tikdilər.
Burda qeyrət becərib,
Saf bir sevgi əkdilər.
Ýki qəbir, üç þəhid,
Hər biri, sanki nərmiþ.
Ata, ana þəhidsə,
Demə, körpə də ərmiþ.
Bura – müqəddəs ocaq,
Sevənlərin and yeri.
Millət, torpaq söyləyən
Ərənlərin and yeri.
Gələcəklər hər zaman
Hər yerindən dünyanýn,
Sevgi olacaq onu
Dərk eyləyib, duyanýn.
“Fərizə eþqi haqqý”
Desən – puçdu gümanlar,
Gələcəklər Tanrýdan
Tanrý eþqi umanlar.

* *
*
Baxýn, əziz oxucular,
Nələr olur bu dünyada.
Bu əvəzsiz məhəbbəti
Sanki görmüþəm röyada.
Sevgi doðdu dünyamýza
Duru eþqlə, saf həvəslə,
Bu dastaný tamamlamaq
Borcumuzdu müxəmməslə.

* *
*

Baþ vurdular səmalara,
Ulduz olub, – dan, – dedilər.
Þəhid olub bu torpaða
Damarlardan qan, – dedilər.
Məhəbbətdən nur yaradib,
Hər yan çýraqban, – dedilər.
Sən azad ol bu dünyada,
Sinə yarýb can, – dedilər.
Qüdrətdən bir çələng hörüb
Can Azərbaycan, – dedilər.

Bu sevgi Tanrý sevgisi,
Haqqa məhəbbət eþqidir.
Ýstək, təpər, arzu dolu
Böyük bir həyat eþqidir.
Ýlqar, vəfa dünyasýnda
Qeyrət, þərafət eþqidir.
Ürəklərə saf duyðular,
Qəlbə sədaqət eþqidir.
Boðun həyatda qəmləri,
Olsun pəriþan, – dedilər.

Millət sevək Ýlham qədər,
Fərizənin eþqi ilə.
Sevgi günü qazandýlar,
Qanlarýnýn haqqý ilə.
Hər il sevgi bayramýna
Gedək bir tərəqqi ilə.
Elbəyi, dolsun sinələr
Məhəbbətin þövqü ilə.
Qəlbinizdən kəm olmasýn,
Qürur bircə an, – dedilər.


SON

20-30.01.2007


Sosyal Medyada Paylaşın: