İmam-ı Azam

Türk-Ýslam âlimleri serisi – 8






ÝMAM-I ÂZAM EBU HANÝFE (RA)
(H. 150 yýlýnda þehid edildi)

Hicri seksen yýlýnda Kûfe’de doðmuþtu,
Adý; Numân bin Sâbit bin Zevta konmuþtu,
Ýmam Âzam (Büyük Ýmam) lakabý oldu,
Ebû Hanife künyesi olan Ýmam’ým.

Dedesi Zûta olup, azadlý köleydi,
Ali devrinde Kabil’den Kûfe’ye geldi,
Zûta oðlu Sâbit, ticaret iþindeydi,
Müslüman ülkesinde büyüyen Ýmam’ým.

Numân, küçük yaþýnda Kur’ân-ý hýfzetti,
Hocasý; Hammâd bin Ebi Süleyman idi,
Ýbrahim en-Nehai’den fýkýh öðrendi,
Pek çok âlimden ders alan Büyük Ýmam’ým.

O, ilmin yanýnda ticaretle uðraþmýþ,
Kazancýný talebelerine harcarmýþ,
Ýmam, baðýmsýz bir ilim merkez açmýþ,
Hz. Ebû Bekir’e özenen Büyük Ýmam’ým.

Edebiyat, sarf ve nahiv, þiir bilirdi,
Malý satarken çürük malýný vermezdi,
Ýnsanlarý kandýraný asla sevmedi,
Helal rýzýk peþinde olandý Ýmam’ým.

Zeyd bin Ali’ye zýmmen bey’at’ta bulunmuþ,
Emevi ve Abbasiler rahatsýz olmuþ,
Yanlýþlara karþý, daim doðruyu sunmuþ,
Ehl-i Beyt’e sevdalý olandý Ýmam’ým.

Emevi döneminde yanlýþ valiler var,
Halifeler adýna yanlýþlýklar yapar,
Ulemalar ki; baský altýnda kalmýþlar,
Bunlardan biri olan Ýmam-ý Âzam’ým.

Emeviler Resûl soyuna yanlýþ yapmýþ,
Ýktidar uðruna masum kaný akýtmýþ,
Ýmam, haksýz tutumlara hep karþý çýkmýþ,
Emeviler’i sevmeyen Büyük Ýmam’ým.

Kûfe’ye vali Ebu Hübeyre atandý,
Bu kiþi, heybetli ve gaddar bir adamdý,
Fukahayý devlet hizmetine topladý,
Vali davetine gitmeyendi Ýmam’ým.

Hilafet; Peygamber neslinden olsun demiþ,
Abbasiler Peygamber neslinden gelirmiþ,
Ýmam, Abbasileri bundan desteklemiþ,
Resûl soyuna ihanet vardýr Ýmam’ým.

Vali, Ýmam’a üstün mevki teklif etti,
“Görevi kabul etmezse döverim” dedi,
Âlimlerin hepsini Ýmam’a gönderdi,
“Zulme ortak olmam” diyen Büyük Ýmam’ým.

Vali Ebu Hübeyre, Ýmam’ý hapseder,
Ýmam’ý bizzat zindanda kendisi döver,
Cellad; “Bu adam iþkenceden ölecek” der,
Cellad bile insaflýdýr Büyük Ýmam’ým.

Yeniden düþünmesi için serbest oldu,
Vali O’ndan “Evet” cevabý bekliyordu,
Ýmam, bu arada kaçmaya fýrsat buldu,
Mekke’ye sýðýnmýþ olan Büyük Ýmam’ým.

Ýmam, Beytullah’ta altý yýl kadar kalmýþ,
Ýlim irfanýný Mekke halkýna yaymýþ,
Bu esnada Emeviler devri kapanmýþ,
Kûfe’ye dönüp ders veren Büyük Ýmam’ým.

Abbasilerden Halife Mansur baþ imam,
Ýmam-ý Âzam’ýn güveni ona tamam,
Abbasiler gelirdi, Muhammed soyundan,
“Kutlu yolda olacaklar” diyen Ýmam’ým.

Ümitler, kýsa zamanda boþa çýktý,
Abbasiler, Ali soyuna cephe aldý,
Ýmam-ý Âzam, Ali aþkýna yanardý,
Ýktidar hýrsý kiþilik yýkar Ýmam’ým.

Abdullah bin Hasan, Ýmam’ýn hocasýdýr,
O, Abbasiler’e karþý ayaklanmýþtýr,
Ýmam Malik’te isyana destek yapmýþtýr,
Doðrular yanýnda olan Büyük Ýmam’ým.

Halife Mansur, isyaný þiddetle vurmuþ,
Abdullah’ý da tutuklayýp hapse koymuþ,
Ýki oðlu da yakalanýp öldürülmüþ,
Ýmam Malik iþkence görmüþtür Ýmam’ým.

Halife Cafer Mansur, Ýmam’dan çekinir,
O’nun Kûfe’de çok sevildiðini bilir,
O’nu denemek için kadýlýk verilir,
Devlet görevini istemeyen Ýmam’ým.

Ýmam, Baðdat inþaatýnda görev alýr,
Halife gözetimi altýna almýþtýr,
Ali soyuna eza-cefa da artmýþtýr,
Kýskançlýk arþa kadar yükselir Ýmam’ým.

O’nun yüksekliðini çekemediler,
Ýmam-ý Âzam hakkýnda kötü dediler,
Halifeyi Ýmam’a karþý gösterdiler,
Fetva vermesi de yasaklanan Ýmam’ým.

Ýmam, hatalý olan fetvaya karþýydý,
Kûfe Kadýsý’ný bunun için uyarmýþtý,
Halife Mansur’u intikam hýrsý bastý,
Ýman ve ahlaký yüksek olan Ýmam’ým.

Halife Mansur, sinsi planlar peþindeydi,
O’na Devlet Baþkadýlýðý teklif etti,
Mansur’un derdi, kendini benimsetmekti,
Hediyeleri kabul etmeyen Ýmam’ým.

Ýmam der ki: “ Bu makama layýk deðilim,
Doðru karar vermelidir, kadý dediðin,
Yok, sana doðruyu diyecek cesaretim,
Benim gönlüm razý deðil.” diyen Ýmam’ým.

“Hediyeye gelince; deðil onlar senin,
Gönderdiklerin ümmetin malýdýr bilin,
Bil ki; ben, devlet iþine layýk deðilim.”
Doðrularý haykýrýp söyleyen Ýmam’ým.

“Sen bu iþe layýksýn deyip durdun bana,
Yalan söylediðimi haykýrdýn suratýma,
Yalancýdan hiçbir zaman fayda yok sana,
Kadý olmaz yalancýdan.” diyen Ýmam’ým.

Halife Mansur, Büyük Ýmam’a kýzmýþtý,
Bir bahane bularak O’nu hapse attý,
Ýmam’a günde yüz on kýrbaç ceza vardý,
Ýþkenceler altýnda ezilen Ýmam’ým.

O güzel beden, iþkencelerle ezildi,
Bir rivayette denir ki; zehirletildi,
Mü’min’im diyen biri, O’nu þehid etti,
Selam olsun sana ey Ýmam-ý Âzam’ým.

O güzel, müctehid ve fýkýh âlimiydi,
Hanefi Mezhebi’nin Ýmamý bilindi,
Ýmam, Baðdat’ta Hayruzan’a defnedildi,
Yetmiþinde Þehid olan Büyük Ýmam’ým.

Hanefi Mezhebi’nin kurucusu denir,
O, büyük kamet Ýmam’ý diye bilinir,
Beþ yüz bin meselenin hükmünü bilmiþtir,
Dört bin fetva verendi Ýmam-ý Âzam’ým.

Ýslâm! Yýkýlmaz dýþardan ve de içerden,
Ýslâm özü, oluþmuþ Hakk’ýn kudretinden,
Sen kork! Dünyaya tapan Beþer-i Âdem’den,
Cenab-ý Allah, dinin sahibi yiðidim.

Her Firavun’un, bir Musa’sý hep olacak,
Mansur ile Ýmam, mahþerde buluþacak,
Biliniz ki; herkes ettiðini bulacak,
Er mertliði, zalim zulmüyledir yiðidim.

Onca eziyet içinde Hakk’la olmalý,
Allah yolunda doðrularý anlatmalý,
Büyük Ýmam gibi, þehadete varmalý,
Doðru olanlar hep kazanacak yiðidim.

Þair, Araþtýrmacý, Yazar: Abdullah Yaþar Erdoðan

Sosyal Medyada Paylaşın: