Yozgat’ýn Sorgun ilçesine baðlý Bahadýn kasabasýndan olan Aþýk Ýbrahim, XVII. yüzyýlda yaþadýðýný bildiðimiz bir kaç Yozgatlý þairden biridir. Hayatý ve edebi þahsiyeti hakkýndaki bilgilerimiz, Bahadýn’lý araþtýrýcý Arif Baþ’ýn sözlü gelenekten derlediði rivayet ve þiirlerden ibarettir. Bunun dýþýnda yazýlý kaynaklarda kayda deðer bir bilgi bulunmamaktadýr.
Arif Baþ’ýn derlediði rivayetlerde, XVIII. yüzyýlda yaþadýðý belirtilen Aþýk Ýbrahim’in bir dörtlüðü de onun yaþadýðý yüzyýlý ortaya koyan bir delil olarak gösterilmektedir:
Bin yüz yetmiþ beþe konunca sene (M.1761) Kül oldum aþkýnla ben yana yana Elestü’den ervah geldi bu cana Ýbrahim’i hak sevdaya salan yar
Doðumu da dahil olmak üzere Aþýk Ýbrahim’in hayatýnda önemli bir olaya iþaret eden bu tarih, onun XVIII. yüzyýlda yaþadýðýný göstermektedir.
Bugün de Alevi inancýna mensup Türkmenlerce meskun olan Bahadýn köyünde doðan Aþýk Ýbrahim de Alevi-Bektaþi tarikatýna mensuptur. Þiirlerinde tarikatýný gösteren mýsralarla karþýlaþmaktayýz. Arif Baþ’ýn bildirdiðine göre Aþk Ýbrahim’in soyu Bahadýn’da bugün "Aþýkgil" sülalesi olarak anýlmaktadýr. Kendisinin de Aþýk Ýbrahim’in soyundan geldiðini ifade eden yazarýn verdiði bilgileri ihtiyatla karþýlamakla beraber doðru olarak da kabul etmek durumundayýz.
Bade içen, atýþma yapan dolayýsýyla irticali þiirler söyleyen Aþýk Ýbrahim’in bu özellikleriyle aþýklýk geleneði içerisinde yetiþen, Alevi-Bektaþi þairlerinin etkisi altýnda þiirler söyleyen, elinde sazý ile at sýrtýnda diyar diyar dolaþarak sanatýný icra eden diðer Yozgatlý þairlerin aksine olarak "aþýklýk" özelliklerine sahip olduðunu ortaya koyan bir þair olduðunu belirtmeliyiz. Nitekim hakkýnda anlatýlan rivayetlere göre Mýsýr Valisinin aþýðý yanýnda götürerek üç yýl alýkoyduðunu ve atýþmalar yaptýrdýðýný göz önüne alýrsak, yaþadýðý dönemin güçlü þairlerinden biri olduðunu söyleyebiliriz.
Ele geçen þiirlerinin çoðu hece, kafiye ve ifade bakýmýndan kusurludur. Bu þiirlerin sözlü gelenekten derlenmesi. iki yüzyýl içerisinde meydana gelebilecek muhtemel deðiþmeleri göz önüne almamýzý gerektirmektedir. Eldeki þiirlerinde Alevi-Bektaþi þairleri tarafýndan sýkça iþlenen tarikat ile ilgili konularýn yanýnda gurbet, hasret, yoksulluk gibi konular da bulunmaktadýr. Elimizde bulunan on beþ civarýndaki þiirinden hareketle Aþýk Ýbrahim’in edebi þahsiyeti hakkýnda isabetli deðerlendirmeler yapmamýz oldukça güçtür. Ancak yapýlan derlemeler, rivayetler ve þiirlerden hareketle, onun XVIII. yüzyýlda yaþamýþ, aþýklýðýn temel prensiplerine baðlý, Alevi-Bektaþi tarikatýna mensup bir þair olduðunu kabul edecek ve deðerlendirmemizi bu kabul çerçevesinde yapacaðýz.
Dr. M. Öcal Oðuz Yozgat’ta halk þairliðinin dünü ve bugünü Kültür Bakanlýðý yayýnlarý-1994 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… )(-)(-)(-BUÐULU CAMLARA YAZDIM ADINI-)(((-53-)(-)(-)(
Niye hüzünlenir gam yüklenirsin Senin ömre bedel cananýn vardýr Sefasýn süresin bir günde olsa Bilesin sevdanla yananýn vardýr
Eðmeden karþýnda o hilal kaþý Baðrýna bassan da demiri taþý Sabr ile gelirmiþ o gönül kuþu Elbette dalýna konanýn vardýr
Ýlahi aþk ile nûr ile zer’le Elinde gülleri ve bergüzarla Gönül kabesinde hûþu,huzurla Aþk ile tavafta dönenin vardýr
Layýk deðil isem adýmý anma Sevgimi geçersiz pul akçe sanma Ben kendim adýna söyledim amma Senin de Yusuf-u Kenan’ýn vardýr
Bizim sevdamýzýn yoktur emsali Bir örnek verilse budur timsali Ram olup aþkýna mecnun misali Her dakka adýný anan’ýn vardýr
Baþýma saplanan bir migren gibi Yüreklere batan bir diken gibi Kara gözlerinine bakýp ben gibi Kendini sevdalýn sananýn vardýr
Minnetle, þükr ile kararýmýz bir Ementü Billahi ikrarýmýz bir Lüzumsuz huzurda tekrarýmýz bir Þükür ki bükülmez imanýn vardýr
Sadýk Daðdeviren Aþýk Lüzumsuz
Sosyal Medyada Paylaşın:
ASIKLUZUMSUZ Åžiirleri
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.