bi ðün önþeden ilaþladým, ayýklanmýþ tohumu haným aðþamdan hazýrladý hacatlarý er vakýt da eþeðin semerine sardým sabaný, boyunduruðu zabahýn seherinde, yollarda bi ben varýn(m) bozeþþeðin yularýný elimde öküzleri de katmýþýyýn öðüme “Güçcük Bosti” bizden yarým dölüm ilerde bi saða gediyo bi sola çalý diplerinde ne buluyosa bi de dutdurmuþuyun “çilenger atdým baða” deye, bu çilenger de ne demeðise ve yaut da neye atýlýyosa baða amaan caným sanký bana ne “vardý deðdi yapraða.” deðse de deðmese de deðmen keyfime te bobam te! ho bobam ho!
gün yalayýp ýslatmadan çimlerdeki kýraðýyý daha doo(ð)ru Daþýnbaþýndahý bayýr tarlaya eþþeðin dengini endirip, bi ðözel duþadým saman torbasýný geçirividim baþýnda sürüvüdüm anbaþýna alt tarafý üç evleklik tohum yarým þinik gadar aldým altý deri kaplý kalbura bi besmele çekdim, “ya bislmillah” taa ciðerin dibinden derin bi soluk çekdim içime sopsovuk olsada ha bobam ha! de bobam de
sol elininen bi gavrarsýn gasnaðý emme barnaklarým buyuyo valla sað elimde bi hapaz buyday fýcýttým bir o yanna bi bu yanna her sað adýmýmý her atýþta her soluk alýp veriþde evleðin bi baþýndan öte baþýna ne sýk ne seyrek, milimi milimine, nokdasý nokdasýna topraðý doyurdum tohuma doy bobam doy saç bobam saç
öküzleri koþarsýn boyunduruða sabaný bi ziplersin gara topraða sarý öküzü yolcu etmiþin harman sonu o sene onun yerini dutar mý kara dana o mubarek de acemi usül-erkan ne haddine ne ýslýk kar eder, ne öðendire ne yalvarma ne söðme esgiden “saarrýý” dedim mi sarým bi gayrete gelidi ki þaþarsýn vallahi billahi bu acami gara dana nerde bi dam dolusu saman yeycek dee tabi Goca Ala Öküz düþtü çýzýya, Allah ne verdiyse yüklendi boyunduruða ne kara dananýn yan çýzmasýna aldýrdý,… ne zora ne tarlanýn daþýna, ne dakmasýna, ne nodula “koca oðlan” dedim, sen de olmasan var ya…. bu bayýr tarlada iþimiz varýdýn bu acemi danayna(n) Allah yardýmcýmýz olsun boynuna guvat versin dayan bobam dayan ho alam ho! ho bobam ho!
gün deee, doðdum doðacan deyo, gýzýlcana Allah sizi inandýrsýn çokdan bi evlek karaladým bayýr tarlada an baþýna varýp bille takkayý höyle bi kaldýrdým o sovukta alnýmýn terini iþaret barnaðýmýna sýyýrdým onnar dineldikleri yerden soluklanýrlarýkana bi evlek daa tohum saþdým, galbýrý eletmekdenise fýldýradývýdým seðidelek pulluðun yanýnda aldým soluðu elime “tu!” deyip, pulluðun sapýna bi ta(ha) sarýldým ha þunda de bunda bi evlek daha an baþýna varýp bille “ho ha! goca herif” dedim “ho ha!” “ho ha!” bobam “ho ha!”
önce oðþadým senin gara danayý “ö(ð)renecen garaolan” dedim “ö(ð)renecen” emme aðaný bireþ üzecen “ee” dedim olcak gari o gadak zelvelerden saldým öküzleri baþlarýna geçirividim fink gýrmalý yemliklerini boz eþþeði kendi fettatýna býrakdým he(y)beden azzýk çýký(ný)mý çýkardým üç ekmek arasýna kuru-deri peyniri bi de acýkmýþýyýn ha… hinci bi de çay sovaný olcaðdý kii duz ekele götür dür bobam dür ye bobam ye
ýçcýk dinlenivirince üstüme bi aðýrlýk çöktü kü! terim soðuyuvumuþ, hamlamýþýyýn höyle yokladým yaðýrnýmý, böðrümü , evde olsaydým hindi ne ðözel uyurdum kuru peynir boðazýmý aldý , yutkundum baðrýmý yumrukladým matýradan su iþdim iki yudum cemi cümle damarlarýma gan geldi valla toprakdan gelmiþiyiz emme çamýrýmýzda su varya hayatýn membaý ne dersen de su bobam su iç bobam iç
su dedim dee….. ýrahmet eyi oldu o sene hele birinde iki ðün iki gece gece-ðündüz yaðdý durdu devrisi ðün etdim edemedim Daþýnbaþýnda buluvudum kendimi bereket versin yannamasýna sürmüþüyün depeye doru zýylan yerleri öyle de olsa neneyen yarmýþ endirmiþ aþþa doru derken mubarek rahmet bi endi nassý.. sanýsýn sicim gibi hýfzolayýn deye andýz aðacýnýn altýna ðaþmak aklýma bile ðelmedi, iliklerime ðadar, cýmcýlýk olmuþuyun yapraklar ýldýr ýldýr ekinin sulanýþýný seyrederkene zati yaðmýrýn ýslatmasýný bek severin Allah var hinci ertesi ðün burnum uçuklamýþ, sovuk sovuk terlemiþiyin umrumda deði(l) valla yamýr deyinçe akan sular duru(r) ruhum duymayoru Allahýn niyemeti iþde içimden “len valla bu ýrahmet daþý bile cücükletiri” deye ðeþdi, yað bobam yað sel bobam sel gaabil olmalý daaa Deli Yakýp’ý bi getirmeli hu ekini bi göstermeli “mahanasý olmalý” bi de deyon içimden “ya nazarý geçerse”, gerçi Allahý var hasit deldir emme sýrça sarayý olan sünger daþýndan sakýnýr dedkleyin len ne sakýnacan Allahýn verdiðinden yau Allah herkeþe versin gargadan gorkan dar ekmez emme gene de bi afsýnnatmalý neminazým öf bobam öf pöf bobam pöf
Allahý var hinci Yakýp Emmi a(ð)zýna bi dolarsa Yömül Gýyamete gatar yeter valla bi nam salarýz ki yahay “-len olum Hacýmemedo(ð)lunun Daþýnbaþýnda bi buydayý var, gedin de görün bi(h) Allah sizi inandýrsýn mefrat biþiy gamýþ sanýsýnýz, hu yaþa ðeldim ömrü hayatýmda taha ölee bi baþþag görmedim tam bi! garýþ adam on sene buyday ekmese çoluk-çocu(ðu) yeyceg sýkýntýsý çekmez evelallah” tevatür mü, deði emme, gel de annad millete çekemediklerinden “bak bak, Deli Yakýbý hasöz ðötürmüþ deee, bilmen netmiþ de” öðüne gelen ileri-geri gonuþurlar gari herkeþ a(ð)zýna ðeleni söyler, elin azý kese deði ki büzcen elim erdikçene kendimi Daþýnbaþýnda buldum, duruyon seyre dalýyon ekini, bak bobam baak gör bobam gör
hani ne derler dokuz ayda bi dutam.., bi ayda dokuz dutam ya! iþde o hesap deði ne dokuz ne ondokuz tevetür valla insan boyu ekin oldu dabanda bobamýn daþlý tarlada o kepir depeyi bile bi görceðniz valla coþdu bu sene Kayasekide buyday çok sürmedi mart-nisan iki buçuk ay gök ekinler boy verdi felek bu sene yüzümüze güldü baþþak demiþsin bi garýþ “Þükür Emrine” sütlendi, göllelik derkene gün çalýðý gün dönünce altýna dönüvüdü mübarek hemi de nassý…. sanýsýn altýn sarýsý bobam gulaklarý çinileyesicenin kosaya gönlü olmazdý boz bayýrdan zabah ayazýnda gevremeden dayandýk oraðý yol babam yol gül bobam gül..
deste söykeldi kaldý Bayýrtarlada Goca Armýdýn dibini açdýk bir yandan heybeyi, desdileri davþýdýk andýz aðacýnýn altýna olana bi çuncak guruvuduk avýnsýn deye sen sanýrsýn dilim-damaðým gurudu caným çekti, akþamdan ayazda kalan sudan bekleyemedim kuþluðu, garýynan bi sýratürküsü dutturduk bilip bilmediðimize sýraya aldýrmadan birbirimizin her türküsüne ðatýldýk “yücedað baþýndan endiremedim yönünü yönüme döndüremedim bir ðözeli sevdim gandýramadým dividim galemim yazarýn böyle bi ðözelin derdi var ben de yar ben de
yücedað baþýnda yanar bi ýþýg düþmüþüm peþine olmuþun aþýg aðbuyday benizli zülfü dolaþýk dividim galemim yazarýn böyle bi ðözelin derdi var ben de yar ben de” söle len garý sööle de bobam de Allah sa(ð)lýk versin de gerisi golay evelallah, “hu garþý yaylada göþ gatar gatar bi ðözelin derdii barýmý yakar bu-nayrýlýk bize ölümden beter geçti dos kervaný eyleme beniii eyleme beni” dabanda taþdan kurtuldum mu dayandým çekmeli kosayý vur babam vur ser bobam ser
Allah var ya bi yandan da gözüm Killi Gedikde olur da anamýnan bobam yardýma gelir de gönlü olmaz anamýn garýynan m(uh)abbetimize gönlü olmaz, bobamýn gözü galýr anýzda gözü ðalýr desde yerinde “gurdun-guþun sehimi”ni ayýrmaz asla “beninen barabar çitmi sürdüler, tohum mu saþdýlar Yaradan Mevla düþünür onnarýn ýrýzgýlarýný gazansýnlar da yesinner” .. “yok boba yok” der yok boba yok cesaretini toplayýp da “-len boba iþte onun ýrýzgýnýda içine gatmýþ senin tarlaya rahmet salmýþ” demeye ga(l)ksan iþine ðelmez, gonuþdurmaz, küser olur a! galbi file gýrýlýr, nenecen deðmez valla get bobam get, et bobam et
görülmüþ deðil daþlý tarlada gamýþ gibi ekin her gören inanamayo “-Hacý… buydaya ters vermiþsin” len olum bir elden bir ele bura ters çekilir mi yahut da bura ters çekerken gören varmýymýþ beni çok geþmedi gorduðum baþýma ðeldi, güççük helkeynen anam ayran getirmiþ, bi elden bi ele, içine ilimemiþ zahýr “-golay gele, Hacuu golay gele, eyneli çýkýn yatýn, hinci hu ayran soður iki yudum için, soluklanýn bi” dur yavrým dur.. ver ana ver iç bobam iç
ýpýl-ýpýl eser, hafif bir gündoðu rüzgarý, bir o yana savýrýr bir bu yana yaslar baþaklarý en eyisi ardýma aldým ülüzgeri gosayý yamýyo kerdenin aðýrlýðý var yaa, herkeþin tarlasý böyle olsa valla ileþber guduru(r) çok geþmez hinci dalaz alýr-gövün yüzüne savuru(r) yel deðiþdi kerdeyi yeniledim isdikamet Çataldepe çevrilividim, kerde birbirinin üsdüne mezbur benim garý sonraký kerdenin altýndan gurtaramayo desdeyi kerdeyi dutduðun yer al sana deste yannardan ortaya an baþýndan an baþýna yýðýn uzunlamasýna bi o yýðýn, bi bu yýðýn bi o yanna kerde, bi bu yanna desde bir o yana bir bu yana, ortalýk serildi ðaldý gözüyün alabildiði yer buyday, gözüyün alabildiði yer baþak, gözüyün alabildiði yer kerde, gözüyün alabildiði yer yýðýn, yýð bobam yýð hüð bobam hüð
çok geþmedi nerdeymiþ, bobam çevresine erik çýkýlamýþ bir kaþ da armýt, elinde iki zerdeli arkamýzda belirividi, belli ki boðazýndan geþmemiþ aldým emme valla nutgum dutuldu, oldum sana bi samýt seninki eliynen yolmaya ðakdý, beceremedi, elini kesdirdi el etse olur olmaz laf ederdi “-vur bakayýn Hacý” dedi “vur o(ð)lum vur” ha bobam ha ha bobam ha!
serde genþlik var ga(y)ri kerdeler deste ðibi desdeler çýkla baþþak gerneþiyon sonuna gadak vuruyon mu sana týrpaný Allah var daþa ðelmesin deye bireþ okardan dutduruyon amma yenicekleyin de diþemiþiyin gosayý bana mýsýn demeyo vur babam vur ser bobam ser,
bobam memnin olma mý anam memnin olma mý yýðdýkça yýðýnnarý deste alýyoz valla benim garýnýn arkasýnda destenin arkasý yere deðiyo desteyi omuzladý mý, önünü göremeyo zavallý valla yýðýn yerini fehmetmeden geçip gediyo, þoo yana durup bakýþýyoz elbirlik, “len bu andavalý nere ðederki” deyye zavallý an baþýna varýnca annayo meraya vardýðýný gel de gülme gel bobam gel gül bobam gül
öte yanda goyun çobannarý bekleyo yýðýný yýðalým deye bakýþýp durular gözleri tarlada desdeyi alalým kiyne güdüvüsünler bi(h)! haklýlar tabi daðda daþta ot mu ðaldý güdülüvücek yer mi var hayvannar gavzýnýyo valla haný koyun can derdinde, gasap et derler ya hinci çoban goyun goyunnar ot derdinde gelip de yardým ediviseler de bi an evel biz de düze çýksak emme ordan bi dutam dutuvusalar þordan sürü zýyana ðirer hemi de caným onnarýn da vardýr kendilerine ðöre iþi ðaydý öle ya ben onnara mý gövendim de ðeldim Alla(hý)n aþgýna caný ðaymað isdeyen ya evinde camýz besleycek ya da Hatýpadasýný boylaycak derken bobasýna azýk getirivi(er)miþ Haçça Memedi desde alývýdý dýrmýk çekdiðimiz yere sünüyo goyunnar çocuklar bi yandan dýrmýk çekiyo, deste yerinden baþak toplayo desteyi yýðdýk, emme mefrat bi yýðýn oldu ulen harmanyerine nasýl davþýnacak bu tevatür dersin emme valla dam boyu de bobam de he bobam he!
gün geldi; sapý sardýk, ganlý eski, öküzün teki goca gara dana avara anam saðolsun, avsýnlayvýdý, bi de nusga yazdýrmýþ Yakýp Hocaya ne aþýrdýk, ne ha deyinþe ganlý boþaldý, ne çatmada beygirler döðneyebildi akdardýk, etiþdi yardýma gonu-gonþu, Topal Melit, Derviþ Emmi, Goziroðlu öküzler, çatýlý atlar gayboldu ðetdi sapda döðnerken, gýraðý nemerdiyo, yazýyon her zabah erkenden aðusdos gününü yeyince kevreyo iki beygir, bi öküz düveni gün boyu dönüyo dön bobam dön yan bobam yan
bilmen valla, kaþ günde anca erdirdim harmaný ertesi ðün, gün boyu yýðamadým týnazý süpürüp yýðmadan daha badasý devrisi ikindin geçeni bi “deniz” çýkývýmaz mý, alel-acele savýrdým atkýynan fýcýttým yokarý çeci yabaladým bi kerte, bi kerte daha, þiþiyo pazým gene etiþdiler saðolsun Gozir Imýz, Sedet, Derviþin çocuklarý, Sýþdý Kazým dene bi yanna, saman bi yanna keklig dýkmaðý irenginde, baþak buydayý, bulgurlug valla çeç bobam çeç çeç bobam çeç
gari Allahýn emri, çec baþýnda geceledim ga(y)ri, elayak döðnemeden, ýsca(ðý) yemeden sabbahýnan gözerledim, çocuklar çuval aþdý göz kararý doldurdum sýraladým çuvallarý iki çuval Derviþ Emmiye tohumluk deðiþividim attýk ganlýya, iki kanlýda eve eletdim sýrtladýðým ðibi güpürdümünen çýkdým merdimenneri hüðdüm serpini, sýraladým hararlarý menevþeye, Topal Fadimeye bulgurluk deðiþividim goca bi ðünde deneyi, iki ðünde de anca samaný çek bobam çek at bobam at
badasý çocuklar süpürsün savýrsýn evde boþ çul-çuval narasýn dalgýran çitirim gibi - eriklerin vahtý geþdi göksulu armýtlar hala kekremsi benden sonuraya galmýþ Gucur Emmi beygirlerinen iki de ona dönüvüdüm o sene ileþberliðin sefasýný sürdüm sür bobam sür gör bobam gör
görüyon mu bi “gözünü sevdiðimin ileþberliði”ni var mý gara toprakdan nimet etiþdirmek gibisi bir bereket ki, bereketine bereket zümrüt yeþili, altýn sarýsý, gök mavýsý, gün aydýnlýðý gör babam gör
sür babam sür ver Allahým ver..
KELÝMELER;
Soluklanýrýkana: soluklarnýrlar iken, dinlenme yada molada olduklarý zaman fettatýna býrakmak: kendi haline býrakmak hamlamak: alýþkýn olunmayan yorgunluk böðür: vücudun yan tarafýndaki kalça ile kaburga arasýndaki bölge, koltuk altý boþluðu boðazýný almak: boðazý týkamak, boðazýnda kalmak, zýylan: kaygan, topraðý yuka ve aðaçsýz genellikle bitek olmayan tepecik, bayýr afsýn / efsun : nazara karþý okutma ýrýzgý/rýzýk: yiyecek, nasip, nimet soðumak: istenilen kývamdan uzaklaþmak, ayranýn ýlýmasý, suyun buzlanmasý, eþler arasýnda muhabbetin kalmamasý, kudurmak: azmak, yerine sýðamamak kerde: ekin biçilirken alýnan yol mefrat: þaþýlasý büyüklükte, atlarýn çatýlmasý: yan yana getirilerek birlikte hareket etmelerinin saðlanmasý hüðmek: (konik olarak) taþýrarak yýðmak, üstüne koymak badas: harman týnas edildikten sonra ancak süpürülerek toplanan topraklý, çöplü, samanlý taneler çitirim gibi: bir daldaki meyvenin çok ve sýklýðýný anlatmak için kullanýlýr Göksulu: harmandan hemen sonra erip, 1-2 haftada geçen armut cinsi kekre: buruk tadlý (tadsýz), ham, yenmesi hoþ deðil, örn. Ham armut, yenecek kýsmýný diþ kesmez, pütürlü
Sosyal Medyada Paylaşın:
İbrahim Çelikli Åžiirleri
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.