o akþam konukdu köyodasýnda yörük beyi kimlerden bahsedildiðini anlayamadýðým, bilip tanýmadýðým, adýný duymadýðým bir sürü kiþiden bahsedildi çocuklarýndan, hikayesinden, macerasýndan, yeni karýsýndan obasýndan, kervanýndan çadýrýndan yaylaðýndan, kýþlaðýndan yaþayýp, yaþamadýðýndan, hatta ömrünün son anlarýndan
yörüklerin hikayeleri, darb-ý meselleri, menkýbeleri lakaplarýný garip bulduðumuz daha bir sürü kiþi Yörük beyi, hatta köyün dedeleri hayranlýkla, kývançla hasretle, övgüyle, coþkuyla hüzünle yadettiler eskileri eski Yörükleri..
örflü, iri yapýlý gür kaþlý dik duruþlu, uzun boylu iri-yarý, pala býyýklý fesli, sarýklý, yaðlýklý gümüþ zincir köstekli saatli sedef kakmalý uzun aðýzlýklý gümüþ tabakalý davudi sesli mercan tesbihli çul pantolonlu, vakur, yastýða oturan tepeden bakan filan beyin oðlu yörük beyi sordu, cevapladý anlattý
“-yörük beyinin birinin sürü sürü davarý varýmýþ kervanýný sardýmýydý ucu-buca(ðý) bulunmazýmýþ arkadan at koþtursan bir ðünde önüne varýlmazýmýþ
bir ðüz günü yazlakdan dönüyokan bi bunardan söztemsili sizin Çataldepeden geliyokan Söðütlüden, sürülerini sulamýþ çobannarýný savýþdýrmýþ develeri de suya ðandýrmýþ tam da gurnaya uzanmýþ avýcýynan su içecek ðözü ilerdeki hatýlýn sonundaký yaþlý köylü çobana dakýlmýþ
adam her deveye dýkgatlý dýkgatlý bakýyo deve; saða sola bakýyo yoluna dövam ediyomuþ
adam bu sefte de döþüne sonura hamýdýn arga ðaþýna bakýyomuþ “-hýmm” deye baþýný sallayomuþ
sonura öteki deve oda saða-sola dönüyo-bakýyo o saða sola dödükçe de duluðundaký goca çan löngür, löngür, ileledikçe de löngürrr, löngürrr, löngüürrr, löngüür, .. sonura döþündeki lannngýrrr, lannngýrrr,
sonura da hamýtdaký, hatap çaný deve yörüdügçe ileri-ðeri lýngýr, lýngýr, lýngýr, lýngýr,
adam bu sefte arkadan gelen deveye daha sonra da onun arkasýndan gelene mütemadiyen dýkgatlý, dýkgatlý bakýyo baþýný sallayomuþ adam develere, taha doðrusu devenin baþýna, döþüne , hamýdýn arka gaþýna, bey çobana, bakýþýna, baþýný sallayýþýna
bu vazýyet, epili bi, baya bi mühlet cereyan etmiþ, tabi ahval.. beyin nazar-ý dýgatýný celbetmiþ etmiþ edememiþ, durmuþ-duramamýþ duralamýþ, sakalýný gaþýmýþ
çoban mencilisden ýrak, deveye bey köylü çobana baka-galmýþ su iþmeyi unutmuþ Alla(hý)n selamýný buyurmuþ sonura da tabi “develerinen ne” gonuþduðunu “iki sahetdir neye baþýný salladýðýný” sormuþ köylü çoban “derin emme beyim beðenmez, almaz alsa, gabil etse bile iþine ðelmez” demiþ
bey de “-hele sen bi de deyceðini de ete(ði)ndeði daþý bi dök bakalým da alýp-almaycaðmýza iþimize gelip gelme(ye)ceðine düþünelim, daþýnalým ona biz garar verelim” ………………… ……… ……..
köylü çoban epeyli bi sükutdan sonura derin bi iþ geçirmiþ, derin derin solumuþ “-beyim” demiþ “-de! buyur” “-buyur Allah’ýn emri devenin duluðundahý çan “lönnngüürrr löngür löngür löngür löngür” “benim aðam… zengin… zengin…… zengin…..” dedi “-eee!” ………… “-döþündeki oða cuvabberdi “lan-gýr.. lan-gýr.. lan-gýr…” nerden nerden nerden” “-eee!” “-hamýdýn arka ðaþýndaðý da “lýngýr, lýngýr, lýngýr, lýngýr” “ordan burdan” “ordan burdan” deyelek
yörük beyi düþünmüþ sürüyü yayýltdýðým dað, benim daðým deði benimise haný kayýdý-kuyudu suladýðým çeþmenin suyunu eþeleyip de ben çýkarmadým öðüne hatýlýný ben yapmadým yerine ðöre çoluk çocuðu, aptasý-namazý ehmal etdim öyle ya! bu sürü uçu
demek kiyne demiþ yörük beyi Allah indinde halal deði devesi, goyunu geçisi ne varýsa satmýþ savmýþ daðýtmýþ Serik cývarýnda bi köye ulu bi cami yapdýrmýþ beþ vakýt namazýný va(h)týnda cömatýnan eda eylemiþ tövbe istiðfar etmiþ.. ? emme var ya! o daþþaklý goyun yoðurduna hasred ðetmiþ ..
yoðurt çaldýrmýþ, eskinki gibi olmamýþ ne yoðurt, ne peynir…. kekik kokmamýþ gasapdan alýnan ete el sunamamýþ bazardan gelennen garýn doymamýþ
yoðurtsuz ömür geçermiymiþ yoðurdsuz edememiþ ðünden-ðüne erimiþ gedmiþ gidiþ! o gidiþþþþ….”
artýk yüzlerdeki meraklý bakýþlarýn yerinde kasvet vardý, uzun süre kimse soluk almadý adam elini dizine vurdu hayýflandý hayýflanma sýradan uðradý herkese dedeme de beni dizlerinden kaldýrdý
ertesi sabah erkenden Akgedik’de soluðu alanlardan öðrendim “-yokmuþ yokmuþ Koca Çayýrda hiç kimse” ne Yörük obasý, ne Allahýn bir kulu ne bir Yörük kervaný, ne bir Yörük, ne bir toz bulutu ne yayýlan bir sürü ne de bir deve”
sanki ne gelmiþler, ne konmuþlar ne gitmiþler
ne zaman kalkmýþlar ne zaman denklerini sarmýþlar yola düzülmüþler de göz ala bildiðine Kaþýkara Ovasýný Gencelli Ovasýný Senget Ovasýný ne zaman aþmýþlar ne toz ne iz
topu topu anýlarýmýza kazýnan deve, önde giden eþek eþekteki Yörük Kýzý iri-yarý, hýltarlý birkaç köpek …….. birkaçta deve boku biraz kýrýntý aný yörüklük coþkusu o kadar iþte
ha!,,, bir de o örflü beyin fesi yaðlýðý, köstekli saati deve çanlý,çakýldaklý yoðurt hikayesi ve deve çanýnýn sesi,
taa! Orta Asya’dan bu yana konar-göçeriz yaylaðýmýz Toroslarý yurt tutmuþuz toprak, hava, su peþinde olmuþuz deve kervanýmýz, sürülerimiz
yaz demeden, kýþ demeden savrulmuþuz o dað senin, bu dað benim pýnardan, pýnara sürülerimize su vermiþiz
ayný ev, ayný komþu ömrünce ayný topraðý sür, ek her sene ya arpa, ya da buðday, onunda pahasýný bilememiþiz ne verdilerse vermiþ, ne dedilerse; alýp geçmiþiz muhtara, kadý-kaymakama beylere-paþalara hay hay yerleþik hayatý becerememiþiz
hâlâ….bir konar göçerlik var ruhumuzda; bir yaylaða çýkma coþkusu, bir kýl çadýrlarda uyumaya hasretiz peynirimizde kekik kokusu gönlümüzce içememiþiz her pýnardan avuçlar dolusu su devesi elinden alýnmýþ fukara Yörükleriz ….
son göç’ün sonu
DÝPNOTLAR aðýzlýk: takým, sigara yerleþtirilerek aðýza götürülen alet tütün tabakasý güye: güvey, damat, gelin kýzýn kocasý duluk: þakak, yanaðýn gözler ile kulaklar arasýndaki bölümü döþ: baðýr, gerdan, göðüs derin (/derim): söylerim Kumdanlý(Hoyran) Ovasý(Karamýkbeli), Kaþýkara Ovalarý(Aþaðý Kaþýkara Beli) 17 Eylül 1176 tarihinde Anadolu’nun Türk Yurdu olmasýnda önemli yeri olan Miriyokefalon/Denizli Savaþý’nýn ve Haçlý Seferlerinin geçtiði yer (M.Kemal Turfan) Alacainler : Kocadaðýn eteðinde, göl kenarýnda, Aþaðý Týrtar’a yakýn, Roma
Çalý / 1991
yandex.com.tr/video/search?text=%C3%A7ubu%C4%9Funa%20l%C3%BCleyim&path=wizard&parent-reqid=1479903678244326-1529100474442222412824417-myt1-0754&noreask=1&filmId=6069249897464854929
Sosyal Medyada Paylaşın:
İbrahim Çelikli. Åžiirleri
(c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve/veya temsilcilerine aittir.