Papulya X

Karadeniz’in tepelerinde eksilmez kara bulutlar hiç bir zaman ..
Sorsanýz Karadeniz’in yem yeþil bitki örtüsüne ,
Haykýrsanýz daðlara , taþlara
Dile gelir Kayýp Diyar Lazona..
Kaç milyon Ermeni’nin kanlarý akmadý derelerinden ,
Kaç milyon Rum’un kafalarý sallanmadý direklerde ,
Kaç milyon Laz’ýn dilleri kesilmedi kör býçaklarla ?
Lazona’nýn tepelerinde eksilmez kara bulutlar hiç bir zaman..

Bembeyaz sis bulutlarý çevirir Karadeniz’in yeþilli daðlarýný ,
Günyüzü göstermez insanlara .
Bardaktan boþalýrcasýna yaðan yaðmurlar
Haline aðlar Lazona’nýn ..
Karadeniz suskun kalmýþ halkýna asilenir ,
Dalgalarýný vurur jilet kesiði kayalara ..
Gözlere iner sis bulutlarý beyaz perde misali ,
Anýlarýn en karanlýk yýllarýna gönderir seni ..
Yaþanacaklarý gizlemek adýna, sis bulutlarý eksilmez tepelerinde ,
Göz gözü görmez adeta Karadeniz’de ...

1915 sabahýnda , Lazona ..

’ Lazona’ya dört nala koþturarak gelen postallar ,
Etraflarýnda yakaladýklarýný sokak meydanlarýna toplayýp
Kurduklarý dar aðacýna asarak ,
ve Geride kalan yaþlý insanlarýn boyunlarýný keserek ilerliyordular ..

Ýçlerinden bir asker ,
Grubundan ayrýlarak boþaltýlmýþ Ermeni evinin içine doðru yöneldi ,
Kapý rüzgarýn etkisiyle gýcýldayarak kapanýp açýlýyordu ,
Omuzuna aldýðý silahý indirip, niþan alarak sessizce evin içine girdi
Evin içi darma daðýndý
Ve silahýný tekrar omuzuna alarak
Darma daðýn olmuþ salonun ortasýna kadar yürüdü,
Duvarlarda kan lekeleri ,
Duvarda aslý kalan resim çerçeveleri yerlere düþmüþ
Param parça olmuþtu . .
Yaþlý bir kadýn ,
Solunda pala býyýklý genç bir delikanlý
Dizlerinin üstüne oturmuþ bir çocuk
Ve bir kadýn sað tarafýnda duruyordu .
Boynu dik , gözleri kara
Kadýnlara uyarlanan boyunduruk çaresizliðini yýkmýþ gibiydi ..
Resmin alt köþesinde fotoðrafçýnýn ismi ve imzasý yazýlý olmalýydý ki
Resimin köþesinde askerin bot izi vardý ..
Çömeldiði yerden kalkarak sað tarafýnda kalan odaya doðru yöneldi
Kapý hafif aralýktý ,
Eliyle kapýyý iterek açtý
Yatak odasýndaydý ..
Dolaplar boþaltýlmýþ ,
Çekmeceler yerlerdeydi ,
Sandýklar açýlmýþ eþyalar etraflara daðýtýlmýþtý.
Ýp çamaþýrlarý yerlere saçýlmýþ ,
Yataðýn üstü kanlar içindeydi ..
Asker silahýný omuzuna alarak aðýr aðýr ilerledi ..
Tahta parkelerin gýcýldayan sesiyle ,
Askerlerin baðýrýþlarý karýþýyordu ..
Uzaklardan ara ara silah sesleri duyuluyordu ..
Bir el bombasý patlýyordu sonra ,
Direniþçiler pusuya yatmýþ olmalý diye geçirdi içinden..

Kýsa bir sessizlik sardý odanýn içini ,
Hisli yüzünden boncuk boncuk terler akýyordu ,
Apýþ aralarýna kadar terlemiþti ..
Etraf sýcaktý ,
Yakalarýný açtý asker ,
Hafif bir korkuyla ilerliyordu ..

Dýþarýda uzak yerlerden silah sesleri kesilmiyordu .
Çatýþmalar þiddetlenmiþti gene.
Asker derin bir yutkunma sonrasý ,
Elini örtüye doðru götürdü ,
Örtüyü açtýðýnda ,
Ýki adým birden duvara doðru uçtu..
Yataðýn içinde ,
Çýrýl çýplak olmuþ genç bir Ermeni kadýn...
Sað göðsü kesilmiþ ,
Vücudu mos mor ,
Boðazýnda derin bir kesik .
Kulaklarýnýn yarýsý kesilmiþ .
Her tarafý kanlar içindeydi ,
Yaþýyordu kadýn ,
Ýnatla yaþama direniyordu .
Gözlerini açamýyordu ,
Ýnliyordu acýlar içinde ,
Aðlayamýyordu .
Yutkunamýyordu.
Yarý baygýn ,
Yarý ölü ..

Asker dilini yutmuþ haldeydi sanki ,
Belki de ilk defa böylesine iþkence görmüþtü ..
Acý çekmesini istemediðinden ,
Silahýný omuzundan alarak ,
Ermeni kadýnýn alnýna dayadý..
Asker gözlerini yumarak ,
Elini tetiðe götürdü ,
Yavaþ yavaþ parmaklarý tetiði çekti ...

Yatak odasýndan sallana sallana dýþarý çýkarak
Tahtadan yapýlmýþ merdivenlerden aðýr aðýr iniyordu ,
Evin her yerini dolanýyordu asker .
Darma daðýndý ortalýk ..
Camlar kýrýktý ,
Odalar daðýnýk yerle bir edilmiþti her yer..
Ýp çamaþýrlarý evin her yerine yayýlmýþtý kadýnýn ,
Dýþarýdan da silah sesleri kesilmiþti ,
Çatýþmalarýn sesleri duyulmuyordu artýk..
Direniþçilerde yok edildi sanýrým düþünerek ,
Merdivenlerden aþaðýya doðru koþaradýmlarla inmeye baþladý ..
Ara sýra tek tük silah sesleri duyuluyordu .
Yaralanan insanlarýn kafalarýna sýkýlýyordu ..
Duvarlarda duran kan lekelerinin arasýndan geçerek ,
Salona doðru yöneldi .
Kýrýlmýþ camlarýn üzerinde biraz bekledi asker ..
Gözlerini etrafta gezdiriyordu ,
Silahýný omuzundan alarak ,
Namluyu yerde duran kiloda doðru geçirdi ..
Az önce kafasýna sýktýðý Ermeni kadýnýn beyaz kiloduydu ..
Katlayýp sað cebinin içine iliþtirdi .... ’


Sözün bittiði yerdi artýk Lazona ,
Yeþilli bitki örtüsünün altýndan akan,
Milyonlarca masum insanlarýn kanlarý akar hala ..
Kelimelerin bittiði ,
Ýnsanlýðýn bittiði ,
Dillerin yok edildiði ,
Tüm renklerin kýlýçtan geçirildiði Kayýp Diyardý artýk Lazona ..
Bundan sonrasý artýk uçurumdu ,
Koca bir Halk , elleri arkadan baðlanmýþ ,
Ayaklarýna baðlanan kayayý uçurumdan boþluða doðru býrakýlmýþtý ,
Haykýramazdý artýk ,
Ve onu duya bilecek kimse de yoktu ..
Dili kesilmiþti ,
Her þey gözlerinin önünde yapýlmýþtý
Bundan sonra artýk Laz , Ermeni , Rum , Çerkez yoktu Lazona’da.

Dönüþü yoktu ,
Çýkmaz sokaklardaydý insanlar ..
Yanýnda gölgesinden baþka kimsesi yoktu..
Yalnýz ,
Yapa yalnýzdý Lazona ,
Bir derenin kenarýna itilmiþ halk oldu sadece..

’ Lazona’da Kara günlerinlerin baþlagýcýydý henüz ..
Karadeniz’in daðlarýna sýðýnmýþ bir avuç direniþçi ,
Canla baþla direndiler ..
Silahlarý yoktu .
Cephaneleri yoktu ..
Saðda solda avere dolanan askerleri öldürülerek alýnmýþ bir kaç tüfek , el bombasý ve mermiden baþka bir þeyleri yoktu ..
Nereye kadar direnile bilirdi ?
Herkes sürgüne gönderilmiþ ,
Evlerde yakalanan insanlar öldürülmüþ ,
Kaça bilenler daðlara sýðýnmýþtý ..
Ne silah vardý ,
Ne cephane ,
Hiç bir þeyleri yoktu .

Canlý yakalanan bir kaç Laz ve Rum direniþçi..
Elleri arkadan baðlanmýþ halde ,
Önlerinde asker ,
Eþliðinde yürüyordular ..
Arkadan bir Asker, koþarak yetiþti
Silahýnýn dipçiðiyle direniþçinin ensesine vurduðu gibi
Yalpalayan mazlum diz üstü tozlu topraða kapaklandý ..
Uzun saçlarýndan çekerek kaldýrdý kafasýný ,
Kollarýný çemleyen asker ,
Söverek yumrukluyordu mazlumu ..
Bir yandan da sövüyordu ;
’ Vatanýmýzýn düþmaný , Ulu reisimizin can düþmaný ! Alçak ! Köpek !
Gavuroðlu Gavur Seni !
Neyine Lan Senin Vatanýmýzda Direnmek ?
Neyine Lan Domuz Sürüsü ? ’

Gözlerinin ortasýna bir yumruk daha iniyordu ,
Saçlarýndan tutup kaldýrarak ,
Suratýna bir yumruk daha indi..
Direniþçinin burnundan oluk oluk kanlar boþalýyordu ,
Gözlerinin altý morarmýþ ,
Elmacýk kemiðinin üstünde
Ve kaþýnda derin yarýlma vardý .
Ýnliyordu Direniþçi ,
Diz üstü çökerek ,
Aðlýyordu ..
Yakalandýðýna deðil ,
Annesi gözlerinin önünde çýrýl çýplak soyularak öldürülmesine aðlýyordu ..
Çaresizliðine deðil
Çaresizlik boyun eðmekti
Binlerce bahenelerin içinde en çok bu bahanenin ardýna gizlenilen
Ölümcül bir susuþtu,
Kimsesizliðine aðlýyordu sadece
Tek baþýna býrakýlmýþlýðýna
Halký tarafýndan ihanete uðradýðýna ..

Askerler yere düþen Direniþçinin karnýna tekmeler atýyordu
Ard Arda ;
’Senin Yerin Ancak Ölümdür ,
Görüyormusun Bu Kamayý
Boðazýna Saplayýp Çýkartacaðým
Seni Öldürmeyeceðiz,
Seni Can Çekiþerek kývranýþlarýnla Ölümünü Ýzleyeceðiz !
Alçak ! Vatan Haini !
Yürü Domuzun Dölü!
Yürü Piç’in Evladý ! ’

Lazona’nýn tüm rengarenk yaþamlarý ,
Süngülerden geçirildiðinde ,
Geriye kalan yaþlýlar ve kadýnlar ,
Sürgünlere gönderiyorlardý ..
Yalýn ayaklarýyla kavurucu sýcaðýn altýnda ,
Ayaklarý kanaya kanaya yürüyen insanlar
Yemen ellerinde pusuya yatmýþ Araplar süngülerden geçireceklerdi ..
Sað kalanlarýda yanlarýna alýp ,
Yemen çarþýsýnda ,
Köle pazarlarýnda bir dinara satýlacaktýlar ...
Ruhlarý soykýrýmlarla sarsýlmýþ ,
Yetmezmiþ gibi bir de sürgün diyarlarýnda köle olmuþlardý ..
Hiç bir haklarý yoktu ,
Konuþa bilme ,
Hakkýný arýya bilme ,
Tanýdýðýyla konuþmak bile yasaktý ,
Sahibinden izin alarak konuþacaktýlar ..
Aralarýnda küçük , kara gözlü , kývýrcýk saçlý bir çocuk vardý ..
O’nun hazin hikayesi ,
1915 soykýrýmýnda kölelikten baþlýyordu ..

Kökleri Lazona’dan ve Anadolu’dan sökülmüþ ,
Ýleride büyük bir aydýn ve müzisyen olacaktý .
Ve Ermeni halkýnýn hazin hikayesini melodilere dökecekti Gomidas ..

’ Lazona’da Bomba ve silah seslerinin arasýnda ,
Yan ceplerinden çýkardýklarý hançerlerin þýkýrtýlarýyla kulaklarý doluydu .
Ve yýllardýr bu travmadan kurutulamayacaktý Küçük Gomidas
Sürekli olanlarý hatýrlayacak ,
Bir taþýn üstüne çýkýp ,
Baþýný bacaklarýnýn arasýna alýp sessizce aðlayacaktý..

Annesini 1 yaþýnda, babasýný 10 yaþýna varmadan kaybetti Gomidas .
O trajik çocukluðu,
Bir lanet gibi peþini býrakmadý.
Ama o, bu lanetin içinden dönemine mührünü basan bir sanatçý olarak çýktý.
Adýnýn yanýna rahip, besteci, derleyici, þarkýcý, koro þefi, öðretmen, þair, etnomüzikolog sýfatlarý yazýlsa da müzik onun damarlarýndaydý. ’
( Bir Zamanlar Anadolu’da Ermeniler Vardý Hala Var [ Anatolian Armenians ] )

Her gün, geceye teslim ederdik ruhlarýmýzý,
Ve her gece Lazona’nýn göklerine kaldýrýp baþlarýmýzý ,
Güneþin baðrýndan söküp fýrlattýðý yýldýzlarý izlerdik .
Yýldýzlarýn ýþýðýyla yana yana kývrýnan ay’ý büyük bir sevecenlikle seyre dalardýk .
Biz bu dünyadan gitsek bile ,
Bu kavga hep devam edecek...


Sosyal Medyada Paylaşın: