İbnüz Zerkale

Türk-Ýslam âlimleri serisi – 68

ÝBNÜ’Z ZERKALE
D. 1029 – Ö. 1087

Adý; Ýbrahim bin Yahya et-Tecibi denir,
En-Nekkaþ unvaný ile de bilinmektedir,
Endülüs’ün Tuleytulev þehrinde doðmuþ,
O Kurtuba þehrinde de vefat etmiþtir.

Batýda Azarquiel, Azkaral denmiþ,
Avrupa onu hep Yahudi diye bilmiþ,
Fransýz Pierre Duhem Müslüman’dý diyor,
Bunu pek çok belgeler ile ispat etmiþ.

Zerkale, küçük yaþýnda ilim öðrenir,
Genç yaþýnda da fen ilminde söz sahibidir,
Astronomi sevdasýna Endülüs’te varmýþ,
Zerkale sanatkâr bir aileden denir.

Kadý Said el-Endelüsi’den ders alýr,
Bu arada da kitaplarýný yazmýþtýr,
Tuleytulev Emiri El-Memun onu sevmiþ,
Astronomi gözlem heyetine seçmiþtir.

Su saatini icat etmesiyle ünlenmiþ,
Avrupa’ya saat konusunda öncü denmiþ,
Toledo adlý astronomi cetveli yapar,
Avrupa bu cetveli hemen kabullenmiþ.

Dünyanýn güneþe uzaklýðýný hesaplar,
Hemen Toledo gözlem evini yapmýþlar,
Burada dört yüzden fazla gözlem yapmýþ,
Güneþin en yüksek noktasýný hesaplar.

Çalýþmasýnda usturlabý kullanmýþtýr,
“Menazýrý Usul’la ay’ý resimlemiþtir,
“Tuleytula Zici” hatasýz bir eseriymiþ,
Bir örneði Paris Kütüphanesindedir.

Þair, Araþtýrmacý, Yazar: Abdullah Yaþar Erdoðan

Sosyal Medyada Paylaşın: