Cafer Bin Ali Ed Dımaşki

Türk-Ýslam âlimleri serisi – 46



Ca’fer bin Ali ed-DIMAÞKÎ
Hicri 400 ile 500 yýllarý arasýnda yaþamýþ
Suriyeli Ýktisat âlimi

Klasik kaynaklarda pek bulunmaz adý,
Dýmaþk’ta doðduðu için denmiþ “Dýmaþkî”
“Hemedâni – Ýskenderani” dir mahlasý,
Hicri dördüncü yýlda yaþar ed-Dýmaþkî’m.

“El-Ýþare” adlý eseriyle tanýnmýþ,
Bu eser, Mýsýr Kütüphanesi’nde varmýþ,
Þam’da istinsah edilen iki nüsha kalmýþ,
Dönemini mükemmel anlatýr Dýmaþkî’m.

Ýslâm ticaret dünyasýný güzel yazar,
Tacirlerin pratik el kitabý sayar,
Mükemmel bulmuþ çaðdaþ araþtýrmacýlar,
Tacirin altýn çaðýný yazar Dýmaþkî’m.

Ýstifçilere güzel öðütler vermiþ,
Karaborsayý, kara leke diye bilmiþ,
Ýhracat sistemini özenle belirtmiþ,
Tacir çýkarlarýný gözetir Dýmaþkî’m.

Ticarette kredilendirmeyi belirtir,
Ýthalatýn þeklini de tarif etmiþtir,
Vergi ve gümrük bilgilerini vermiþtir,
Döneminde tacirlerce tanýnýr Dýmaþkî’m.

Ýþletmeci ve pazarlamacýya gitmiþ,
Onlarý mali konuda bilgilendirmiþ,
Sahte para ve evraklara dikkat çekmiþ,
Ticari ahlaký da anlatýr Dýmaþkî’m.

Ýktisadi analizler yapýp yazmýþtýr,
Zarar ve de kâr yollarýný anlatmýþtýr,
“Tedbirü’l-Menzil”de öneriler vardýr,
Pek çok dile çevrilen eser verir Dýmaþkî’m.

Her devirde yön veren bir âlim vardýr,
Sanma ki dünya, eskiden çok karanlýktýr,
Batý temelinde Ýslâm âlimi vardýr,
Öze sahip çýkmayan bizdik yiðidim.

Günü birlik sistemler batmaya mahkûmdur,
Ýslâm âlimi ilmi, Kur’ân’da bulmuþtur,
Hakk, baþ tacý olunca, sistem dev olmuþtur,
Haktan uzak kalanlar batmýþtýr yiðidim.

Þair, Araþtýrmacý, Yazar: Abdullah Yaþar Erdoðan

NOT: Kur’ân’daki bütün emir ve yasaklara itaatte büyük hassasiyet gösteren Müslümanlar, ilme teþvik eden, hatta ilmi emreden âyetlere itaatte de ayný titizliði göstermiþlerdir. Ýtaatteki bu hassasiyet onlarýn Fizik, Kimya, Týp, Astronomi ve Jeoloji üzerindeki araþtýrmalarýný baþlatan ve devam ettiren en büyük muharriktir. Bu sayede Ýslâm dünyasýnda dev isimler yetiþmiþtir.

Sosyal Medyada Paylaşın: