Kindi

Türk-Ýslam âlimleri serisi – 21

KÝNDÝ
D. 801 – Ö. 866

Adý; Ebu Yusuf Ya’kub Ýbn Ýshak el-Kindi,
Dünya onu kýsaca “Kindi” diye bildi,
Soylu bir aileden olup Kufe’de doðmuþ,
Onun dedesi Eþ’as hükümdar biriydi.

Dedesi mümin olunca Kufe’ye yerleþti,
Babasý Ýshak bin Sabah bir vali idi,
Kindi, Abbasi halifesi himayesinde,
Halifenin oðlunun eðitimini üstlendi.

Küçük yaþýnda babasýný yitirmiþti,
Gençlik yýllarý Kufe ve Basra’da geçti,
Beytü’l- Hikme’de bilgin olarak yer almýþ,
Mütevekkil- Alellah gelince ayrýldý.

Avrupa’da “Alkindus” diye tanýnmýþtýr,
Platonun görüþünün sentezini yapmýþtýr,
“Tanrý mutlak bir” diye tezini sunmuþ,
“Tanrý göreli bir varlýk deðil” demiþtir.

Kindi; Felsefe, týp, matematik, astronomi,
Ýlahiyat, siyaset, psikoloji, astroloji,
Optik kimya yirmi ayrý ilim dalýnda,
Ýki yüz yetmiþ yedi eser vermiþti.

“Meþþai Felsefe akýmý”ný baþlatmýþ,
Eserleri de pek çok dillere çevrilmiþ,
Kriptoloji biliminde Sezar’a karþý,
Þifreleme yönetimini geliþtirmiþ.

Psikofizyolojinin de kurucusu denilir,
Der ki; “Zaman, cismin var olma süresidir”
Zaman, mekan ve hýz birbirine baðlý,
Ona göre her þey birbiriyle izafidir.

Oklit optik üzerine de eser yazmýþ,
Gökyüzü neden mavi diye açýklamýþ,
Iþýðýn yansýmasýnýn nedenini söyler,
“Uzay Geometrisi” ile de ilgilenmiþ.

Modern matematiðin de temelini attý,
Bu konuda on bir adet risale býraktý,
Uzay Geometrisi için yedi risale,
Eczacýlýk üzerinde eserler yazmýþtý.

Þair: Abdullah Yaþar Erdoðan

Beytü’l- Hikme: Halife Me’mun’un kurduðu bilginler topluluðu.
Meþþai Felsefe akýmý: Akýlcýlýða büyük önem veren bir felsefi düþünce sistemi.
Psikofizyoloji: Maddî amillerin, yani fizikî tesirlerin, insan ruh, hissiyat ve iç duygularýnda meydana getirdiði etkiyi Ölçme bilimi olarak tarif edilebilir. Bu tarif daha çok modern psikofizyolojistlerin ilki kabul edilen Weber ve Fechner’in tariflerine uygundur. Ancak el-Kindî bu bilimi týbbýn bir dalý olarak ve hastalýðýn þiddet ve tabiatýyla, ilaçlarýn dozajlarý arasýnda bir ilgi kurulabileceðini ve ilaçlarýn bünyede meydana getirecekleri etkinin ölçülebileceðini düþünür; böylece basit bir pozoloji yerine ilmî psikofizyoloji’yi oturtmak ister

Kindi der ki: “Yavaþ dediðimiz þey, uzun zaman içinde belli bir mesafenin kat edilmesidir. Hýzlýlýk ise kýsa zaman içinde ayný mesafenin kat edilmesidir"

Þair, Araþtýrmacý, Yazar: Abdullah Yaþar Erdoðan


NOT: Kur’ân’daki bütün emir ve yasaklara itaatte büyük hassasiyet gösteren Müslümanlar, ilme teþvik eden, hatta ilmi emreden âyetlere itaatte de ayný titizliði göstermiþlerdir. Ýtaatteki bu hassasiyet onlarýn Fizik, Kimya, Týp, Astronomi ve Jeoloji üzerindeki araþtýrmalarýný baþlatan ve devam ettiren en büyük muharriktir. Bu sayede Ýslâm dünyasýnda dev isimler yetiþmiþtir.

Sosyal Medyada Paylaşın: